Θρίλερ στη Σύνοδο Κορυφής: Αντιδρά η Αθήνα στο προσχέδιο, ζητά διορθώσεις

Σε θρίλερ εξελίσσεται η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες με τη συζήτηση για την Τουρκία να βρίσκεται μεν σε εξέλιξη, αλλά να θεωρείται αμφίβολο αν θα ληφθούν αποφάσεις.

Η ελληνική και κυπριακή πλευρά εξέφρασαν τη διαφωνία τους με το προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής. Αρνούνται την τωρινή μορφή του και σημειώνουν ότι θα πρέπει να αλλάξουν πολλά για να το κάνει δεκτό, ζητώντας διορθώσεις, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα να προϊδεάζουν για νύχτα – θρίλερ. Στο πλαίσιο αυτό, Μακρόν και Μέρκελ φαίνεται πως έχουν αναλάβει πρωτοβουλία προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα, πραγματοποιώντας έκτακτη συνάντηση με Μητσοτάκη – Αναστασιάδη.

«Πάρα πολύ καρότο, όχι αρκετό μαστίγιο» τονίζει έλληνας αξιωματούχος, σχολιάζοντας το προσχέδιο συμπερασμάτων.

Σε αυτό δεν υπάρχει αναφορά για κυρώσεις, σημειώνεται παρά μόνο ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία και τα μέσα που έχει στη διάθεση της προκειμένου να διασφαλίσει το σεβασμό και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και της Κύπρου.

Στο προσχέδιο, επίσης, προβλέπεται και πολυμερής Σύνοδος για την Ανατολική Μεσόγειο, ενώ υπάρχει και μια παράγραφος για την Κύπρο όπου καλείται η Άγκυρα να σταματήσει όλες τις θαλάσσιες δραστηριότητες στην περιοχή.

Μιλώντας στο CNN Greece, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας ξεκαθάρισε ότι το κείμενο το οποίο είναι ένα πρώτο σχέδιο συμπερασμάτων δεν ικανοποιεί την ελληνική πλευρά και για το λόγο αυτό δεν το αποδέχεται.

Οι διαβουλεύσεις προκειμένου να εξευρεθεί κοινό έδαφος είναι έντονες, με τις συζητήσεις να συνεχίζονται κατά τη διάρκεια του δείπνου. Όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Σαρλ Μισέλ, οι ηγέτες διέκοψαν τη συνεδρίαση για 45λεπτο διάλειμμα και θα συνεχίσουν τη συζήτηση για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Λευκορωσία στο δείπνο, το βράδυ της Πέμπτης.

At #EUCO @eucopresident calls a 45 minute break #EU27 will resume discussion on Eastern Mediterranean and Belarus during dinner.

— Barend Leyts (@BarendLeyts) October 1, 2020

Η παρέμβαση Μισέλ

Η πρώτη ανατροπή πάντως ήρθε λίγη ώρα μετά την έναρξη της Συνόδου. Tο ζήτημα της Τουρκίας και της Ανατολικής Μεσογείου τέθηκε πρώτο στην ατζέντα αν και ήταν προγραμματισμένο να συζητηθεί στο δείπνο, αλλαγή που προξένησε εντύπωση καθώς δεν συνηθίζεται. Σύμφωνα με το Politico μάλιστα, ακόμη μία πρωτοτυπία ήταν ότι αμέσως μετά τη γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, τον λόγο πήραν ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης και ο έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.

Σύμφωνα με πηγές μέσα από τη συνεδρίαση που επικαλείται το Politico, στη συνομιλία για την Τουρκία γίνονται αναφορές στη Λευκορωσία και τη Λιβύη.

Με την αιφνιδιαστική αλλαγή της ημερήσιας διάταξης της Συνόδου, ο πρόεδρος του Συμβουλίου απευθύνθηκε προς τους ηγέτες για το πιο περίπλοκο θέμα, τις σχέσεις με την Τουρκία. Ουσιαστικά, ο Μισέλ με αυτό τον τρόπο επιβεβαίωσε ότι η συζήτηση για την Τουρκία και τις πρόσφατες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο συνδέεται με άλλα σημαντικά θέματα εξωτερικής πολιτικής, ιδίως τη συζήτηση για τις κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας.

Όπως αναφέρει το Politico, δεν υπήρχε τρόπος να υπάρξει ομόφωνη υποστήριξη από τους ηγέτες για την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Λευκορωσίας χωρίς πρώτα να συζητηθεί η παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας.

Τι προβλέπει το προσχέδιο για την Τουρκία

Σύμφωνα με το προσχέδιο που απέρριψε η Ελλάδα αναφέρεται ότι: Η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία στη διάθεσή της προκειμένου να διασφαλίσει τον σεβασμό της κυριαρχίας Ελλάδας και Κύπρου.

«Με την προϋπόθεση ότι διατηρούνται εποικοδομητικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση ζητημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο» οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνούν να «δρομολογήσουν μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου» καθώς και «υψηλού επιπέδου διαλόγους» και «συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης σύμφωνα με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το 2016».

Σημειώνεται πως πολλά από αυτά τα σημεία ήταν μεταξύ των βασικών αιτημάτων της Άγκυρας.

Στο προσχέδιο περιλαμβάνεται και η πρόταση του Σαρλ Μισέλ καλώντας σε «πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο» και αναθέτει στον ανώτατο διπλωμάτη της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες. Επιπλέον, το κείμενο «χαιρετίζει τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία».

Για την Κύπρο, το κείμενο τονίζει ότι οι τουρκικές δραστηριότητες στα ύδατά της «πρέπει να σταματήσουν» και καλεί την Άγκυρα να ξεκινήσει διάλογο με τη Λευκωσία για την επίλυση της θαλάσσιας διαφοράς. Το προσχέδιο συμπερασμάτων υποστηρίζει επίσης την «ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων» υπό την αιγίδα του Ηνωμένου Βασιλείου για τη δημιουργία μιας «δικοινοτικής ομοσπονδίας» στη Μεγαλόνησο.