Από τη βρετανική εργατική τάξη στην αμερικανική ακροδεξιά: Η ιστορία των skinhead και της Fred Perry

Η Fred Perry απέσυρε από την αγορά ένα από τα πιο διάσημα πόλο μπλουζάκια της, το οποίο έχει γίνει εδώ και χρόνια σύμβολο της ακροδεξιάς οργάνωσης Proud Boys.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για το εμβληματικό μαύρο μπλουζάκι με τις κίτρινες ρίγες, το οποίο δεν θα πωλείται πλέον στις ΗΠΑ και τον Καναδά.

Πώς, όμως, ένα μπλουζάκι με ιστορία σχεδόν μισού αιώνα κατέληξε να χρησιμοποιείται ως αναγνωριστικό στοιχείο μεταξύ νεοφασιστών;

Η ιστορία των Skinheads

Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, αναδύθηκε στη Βρετανία ένα κίνημα μεταξύ των μεταναστών πρώτης γενιάς από τη Τζαμάικα και τα Μπαρμπέιντος. Οι γονείς τους είχαν στρατολογηθεί κατά δεκάδες χιλιάδες για να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της Αγγλίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και σύστησαν στους λευκούς φίλους τους της εργατικής τάξης τη ska, τη rocksteady αλλά και έναν νέο τρόπο ντυσίματος: το στυλ «rude boy».

Ο Ντον Λετς, σκηνοθέτης, DJ και ραδιοφωνικός παραγωγός του BBC 1 είχε δηλώσει στο The Outline ότι «η πολιτική δεν ήταν κάτι για το οποίο συζητούσαμε τότε. Αυτά ήταν για τους γονείς μας. Εμείς θέλαμε να δεθούμε μέσω της μουσικής, των ρούχων και των κοριτσιών».

View this post on Instagram

⭐️Skinhead Girls⭐️ (British Skinhead scene, photographed by Derek Ridgers) #skinheadgirls #skinheadstyle #skinheadmusic #drmartens #britishskinheads #rudeskin #skinpunk #derekridgersphotography

A post shared by Punks Berlin #punks_berlin (@punks_berlin) on Feb 19, 2019 at 11:14am PST

Μέσω του στυλ των rude boys, άνθρωποι της εργατικής τάξης αντλούσαν περηφάνια από το γεγονός ότι ήταν καλοντυμένοι. Στη Βρετανία, που σταδιακά αποκτούσε όλο και πιο έντονη ταξική συνείδηση, ο συγκεκριμένος τρόπος ντυσίματος επηρεάστηκε από την κληρονομιά της Δυτικής Ινδίας, με τα κομψά κοστούμια, τα σκαρπίνια και το γενικώς επίσημο στυλ.

Σκληροί mods

«Επέλεγαν πράγματα που ήταν συνδεδεμένα με την αγγλική ανώτερη τάξη, και τα οποία έδειχναν καθαρά και κομψά, όμως ήταν πιο οικονομικά. Και τα Fred Perry ανήκαν σίγουρα σε αυτά τα πράγματα», εξήγησε ο Λετς στο The Outline.

Συνδυάζοντάς τα με μπότες και στενά τζιν, οι νέοι μετέτρεψαν τα Fred Perry από ρούχα του τένις σε ένα πλάγιο χτύπημα στον αγγλικό ελιτισμό. Το look, που σύμφωνα με τον Λετς φοριόταν κυρίως από λευκά παιδιά αλλά και από αρκετά μαύρα, ήταν και μια απάντηση στην χαρωπή κουλτούρα του mod, που ανήκε στην μεσαία και ανώτερη τάξη. Πριν αρχίσει να χρησιμοποιείται ο όρος «skinhead» στα τέλη της δεκαετίας του 1960, οι λευκοί νεαροί με τα κοντά μαλλιά και τα κομψά ρούχα εργασίας αποκαλούνταν «σκληροί mods».

Το ξύπνημα του ρατσισμού στην Αγγλία

Την ίδια εποχή, όμως, που οι νέοι ξεκινούσαν να δημιουργούν τη συγκεκριμένη οπτική ταυτότητα, οι λευκοί Άγγλοι ενήλικες είχαν αρχίσει να πείθονται ότι οι μαύροι και Νοτιοασιάτες μετανάστες έκλεβαν τις δουλειές τους και κατέστρεφαν την οικονομία. Το 1968, ο συντηρητικός βουλευτής Ένοχ Πάουελ έβγαλε έναν διαβόητο πλέον, βιτριολικό λόγο, με τον οποίο προειδοποιούσε τους λευκούς Βρετανούς ότι σύντομα θα είναι μια καταπιεσμένη μειοψηφία μέσα στην ίδια τους τη χώρα, τιμωρημένοι από μια πολιτικά ορθή κυβέρνηση επειδή τόλμησαν να απορρίψουν την πολυπολιτισμικότητα. «Μετά από αυτή την ομιλία, ένιωσα την ατμόσφαιρα να αλλάζει αμέσως», θυμάται ο Λετς. «Η φυλή έγινε πραγματικά μέρος της παγκόσμιας συζήτησης, και η υποκουλτούρα των skinheads έγινε πολύ πιο εχθρική»

View this post on Instagram

Last night @derekridgers exhibition . . Photo @soniashahid_vt . . . . #derekridgersphotography #oldtrumanbrewery #skinheads #70s #80s #punk #punkrock #photographyexhibition

A post shared by Sonia Shahid (@soniashahid_vt) on Oct 6, 2018 at 3:44am PDT

Η κουλτούρα των skinheads άρχισε να μετακινείται προς τον Βορρά, προς τις κατά συντριπτική πλειοψηφία λευκές κοινότητες, όπου οι αγώνες ποδοσφαίρου είχαν γίνει η κύρια πηγή περισπασμού από την οικονομία που καταστρεφόταν. Η ευρεία γκάμα χρωμάτων της Fred Perry έδινε στους οπαδούς πολλές επιλογές, μέσα από τις οποίες μπορούσαν να δείξουν ποια ομάδα υποστήριζαν, ενώ το look δημιουργούσε μια αίσθηση σκληρότητας που ταίριαζε με τη βία που κυριαρχούσε στην κουλτούρα του ποδοσφαίρου. Ζώντας στις λευκές φούσκες τους στα προάστια, αυτά τα αγόρια έγιναν ο φυσικός στόχος του Εθνικού Μετώπου της Βρετανίας, ενός κόμματος που κέρδιζε ραγδαία οπαδούς, μετά την ίδρυσή του το 1967. Ένα από τα μέρη που χρησιμοποιούσε συχνά για να στρατολογήσει τα νέα του μέλη, ήταν τα γήπεδα ποδοσφαίρου.

Προσηλυτισμός από την ακροδεξιά

Το κόμμα άνοιξε και κοινωνικούς χώρους σε όλη τη βόρεια Αγγλία, όπου διοργάνωνε συναυλίες, δίνοντας στα παιδιά της εργατικής τάξης – πολλά από τα οποία αισθάνονταν περήφανα για την ταξική τους ταυτότητα και το εξέφραζαν μέσα από το look των skinheads – ένα μέρος για να συναντιούνται και να συμπαραστέκονται ο ένας στον άλλο για το σκοτεινό μέλλον που ανοιγόταν μπροστά τους. «Όμως μπορούσες να μπεις σε αυτούς μόνο αν γραφόσουν μέλος του Εθνικού Μετώπου, και στον Βορρά πιθανότατα αυτό ήταν το μοναδικό κλαμπ, οπότε προφανώς και ήθελαν να πάνε εκεί και να ακούσουν μουσική», τονίζει ο Λετς. «Μεγάλο μέρος του κινήματος προέκυψε από την άγνοια και την τάση των παιδιών να ακολουθούν το κοπάδι. Δεν είχαν μορφοποιημένες πολιτικές απόψεις».

View this post on Instagram

#derekridgersphotography #youth #subculture #1980 #englandenglandengland #skinhead #setyourdayonfire🔥🔥🔥#happybdayqueenelisabeth🇬🇧🇬🇧🇬🇧🇬🇧

A post shared by ANDREJA BISTRICIC (@andrejabistricic) on Apr 21, 2016 at 1:19am PDT

Κερδίζοντας χώρο στα ΜΜΕ

Καθώς προχωρούσε η δεκαετία του 1970, τα ΜΜΕ εντυπωσιάστηκαν από αυτό το νεαρό, καλοντυμένο και φαινομενικά νέο παρακλάδι της ακροδεξιάς. Οι skinheads λάτρεψαν αυτό το γεγονός. Όσο πιο πολύ τους περιθωριοποιούσαν και τους μισούσαν, τόσο πιο ισχυρή γινόταν η ταυτότητά τους. Όπως συμβαίνει και με τη σημερινή alt-right στην Αμερική, κάθε είδους προσοχή τους φαινόταν θεόσταλτη. Ακόμη και όταν παρουσιαζόταν ως απεχθής, η ρατσιστική τους ιδεολογία καταλάμβανε δημόσιο χώρο και περισσότεροι άνθρωποι εκθέτονταν σε αυτή και τους νομιμοποιούσαν ως άξιους συζήτησης. Όταν η Μάργκαρετ Θάτσερ έφερε στην εξουσία τις απομονωτικές, νεοφιλελεύθερες πολιτικές των Συντηρητικών το 1979, νεοναζιστικές διαδηλώσεις ξέσπασαν σε όλη την Αγγλία, και ανάμεσά τους υπήρχαν πάντα skinheads, έτοιμοι να ξυλοκοπήσουν τους αντιφασίστες που διοργάνωναν αντι-συγκεντρώσεις.

Η «μετανάστευση» στις ΗΠΑ

Όταν η εκλογή του Ρήγκαν σηματοδότησε μια αντίστοιχη μετάβαση στις ΗΠΑ, η κουλτούρα των skinhead, μαζί με τη στολή Fred Perry, βρήκε ένα φιλόξενο σπίτι. Σύμφωνα με την Χάιντι Μπίριτς, διευθύντρια του Προγράμματος Πληροφοριών του Southern Poverty Law Center: «Νεοναζιστικές ιδέες, ιδέες περί λευκής ανωτερότητας, ήδη ήταν ριζωμένες στις ΗΠΑ και η κουλτούρα των skinhead εξαπλώθηκε ταχύτατα σε όλη τη χώρα». Σε παραδοσιακά συντηρητικές περιοχές, όπως η κομητεία Όραντζ της Καλιφόρνια και κομμάτια της βόρειας Φλόριντα, οι άγριοι λευκοί νέοι που είχαν περιθωριοποιηθεί από τον αντι-ρεπουμπλικανισμό των πανκ βρήκαν στους skinhead τη λύση που αναζητούσαν.

Από όταν το SPLC ξεκίνησε να παρακολουθεί τους ρατσιστές skinheads στα τέλη της δεκαετίας του 1990, τα Fred Perry ήταν μία από τις δύο μόλις μάρκες που ενέταξε στο λεξικό των skinheads (η άλλη είναι η Dr. Martens, μια μάρκα με αρκετά παρεμφερή ιστορία στη βρετανική υποκουλτούρα). «Αυτό που κάνει τους skinheads να ξεχωρίζουν είναι η μουσική και τα ρούχα, όχι απαραίτητα η ιδεολογία τους», τονίζει η Μπίριτς. «Χαρακτηρίζονται από μεγάλη ρευστότητα και κινητικότητα. Θα τους βρείτε σε ομάδες που πιστεύουν στην ανωτερότητα των λευκών, σε νεοναζιστικές οργανώσεις, και πλέον σε ομάδες της εναλλακτικής δεξιάς».

Τι είχε δηλώσει ο Γκάβιν Μακίνες το 2017

Όταν το The Outline επικοινώνησε με τον Γκάβιν Μακίνες, ιδρυτή των Proud Boys για να ρωτήσει τους λόγους που συμβουλεύει τους ακολούθους του να φορούν το μπλουζάκι Fred Perry που πλέον αποσύρθηκε από την αγορά, εκείνος είχε προειδοποιήσει ότι «αν μας συνδέσετε με τους ναζί skinheads ή υπονοήσετε κάτι τέτοιο, θα κινηθώ νομικά». Στη συνέχεια, όμως, εξήγησε ότι σκοπός του ήταν να συσχετίσει την ομάδα του με τη σκληρότητα της εργατικής τάξης στα τέλη της δεκαετίας του 1960.

Εξτρεμιστική οργάνωση

Η οργάνωση Proud Boys ιδρύθηκε το 2016, λίγο πριν την εκλογή του Τραμπ ως προέδρου των ΗΠΑ. Ο Μακίνες, που ήταν ένας εκ των συνιδρυτών του Vice Magazine έχει έκτοτε διαχωρίσει τη θέση του από την οργάνωση, η οποία επιμένει δημόσια ότι δεν ανήκει ούτε στην εναλλακτική δεξιά ούτε στον λευκό εθνικισμό, αλλά έχει συνδεθεί με την εξύμνηση της βίας και του μισογυνισμού.

Το 2018, το FBI χαρακτήρισε τους Proud Boys «εξτρεμιστική οργάνωση», ενώ και το SPLC τους ταξινομεί στις ομάδες μίσους.

Η ανακοίνωση της Fred Perry

Η εταιρεία δημοσίευσε ανακοίνωση για την απόφασή της στην ιστοσελίδα της, όπου αναφέρει:

Η Fred Perry δεν υποστηρίζει και δεν σχετίζεται με κανένα τρόπο με την οργάνωση Proud Boys.

Είναι εξαιρετικά απογοητευτικό που η συγκεκριμένη ομάδα υιοθέτησε τη μαύρη μπλούζα μας με τη διπλή κίτρινη ρίγα και χρησιμοποίησε το δάφνινο στεφάνι μας για τους δικούς της σκοπούς.

Η μπλούζα Fred Perry είναι κομμάτι της στολής της Βρετανικής υποκουλτούρας, και έχει υιοθετηθεί από διάφορες ομάδες ανθρώπων που αναγνωρίζουν σε αυτή τις δικές τους αξίες. Είμαστε περήφανοι για τη γενεαλογία της και για τα όσα έχει εκπροσωπήσει το δάφνινο στεφάνι μας για περισσότερα από 65 χρόνια: Τη συμπεριληπτικότητα, τη διαφορετικότητα και την ανεξαρτησία. Η μπλούζα με τη διπλή κίτρινη ρίγα έχει υπάρξει σημαντικό μέρος αυτής της στολής από τη δημιουργία της στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και έχει υιοθετηθεί από πολλές γενιές διαφορετικών υποκουλτούρων, χωρίς προκαταλήψεις.

Παρά τη γενεαλογία της, βλέπουμε ότι η μπλούζα έλαβε μια πολύ διαφορετική σημασία στη Βόρεια Αμερική, ως αποτέλεσμα της σύνδεσής της με τους Proud Boys. Αυτή η σύνδεση είναι κάτι που είμαστε υποχρεωμένοι να σταματήσουμε. Για αυτό και πήραμε την απόφαση να σταματήσουμε να πουλάμε την μπλούζα στις ΗΠΑ από τον Σεπτέμβριο του 2019, και δεν πρόκειται να την πουλήσουμε ξανά ούτε εκεί ούτε στον Καναδά, μέχρι να αισθανθούμε ότι η σύνδεση με τους Proud Boys έχει σταματήσει να υπάρχει.

Για να είμαστε απολύτως ξεκάθαροι, σε περίπτωση που δείτε οποιοδήποτε προϊόν ή ρούχο των Proud Boys με το δάφνινο στεφάνι μας ή οποιοδήποτε αντικείμενο που να σχετίζεται με την μπλούζα με την κίτρινη ρίγα, αυτό δεν έχει καμία σχέση με εμάς, και εργαζόμαστε από κοινού με τους δικηγόρους μας για να δώσουμε τέλος σε κάθε παράνομη χρήση της μάρκας μας.

Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούμε να εκφράσουμε τη δυσαρέσκειά μας καλύτερα από ό,τι το έκανε ο Πρόεδρός μας όταν ερωτήθηκε σχετικά το 2017:

«Ο Φρεντ ήταν ο γιος ενός σοσιαλιστή βουλευτή της εργατικής τάξης, που έγινε πρωταθλητής του τένις σε μια εποχή που το άθλημα ανήκε στις ελίτ. Άνοιξε μια επιχείρηση μαζί με έναν Εβραίο επιχειρηματία από την ανατολική Ευρώπη. Είναι κρίμα που αναγκαζόμαστε ακόμη και να απαντήσουμε σε τέτοιου είδους ερωτήματα. Όχι, δεν υποστηρίζουμε τα ιδανικά ης ομάδας την οποία αναφέρετε. Αντίκεινται στις πεποιθήσεις μας και στους ανθρώπους με τους οποίους συνεργαζόμαστε».