Δήμαρχος Αστυπάλαιας: «Το κράτος οφείλει να αντιμετωπίζει, ιδιαίτερα τον απομακρυσμένο νησιώτη, ισότιμα με τον όποιο κάτοικο της ηπειρωτικής χώρας»

Ο Νικός Κομηνέας διοικεί την Αστυπάλαια με τρόπο διεκδικητικό. Η πρόθεση του είναι η ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον. Με τα λίγα διαθέσιμα μέσα που διαθέτει επιδιώκει το αποτέλεσμα. Αυτό είναι καλό. Καλύτερο είναι όμως πως λέει τα πράγματα όπως τα αντιλαμβάνεται. Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε καταθέτει και συγκεκριμένες προτάσεις. Ο δήμος έχει προβλήματα όπως και οι περισσότεροι νησιώτικοι περιφερειακοί δήμοι άλλωστε: «Ο δήμος μας δεν έχει κανένα μηχανικό ΑΕΙ. Διαθέτει 5 άτομα όλα μαζί, διοικητικούς, οικονομικούς, ληξιαρχείο, πρωτόκολλο. Δεν μπορεί να παραχθεί έργο σε κανένα τομέα, ούτε καν στην διεκπεραίωση των καθημερινών υποθέσεων, πόσο μάλλον στην υποβολή προτάσεων- μελετών, αναθέσεις- συμβάσεις έργων ή στην αναζήτηση προγραμμάτων» δηλώνει, όμως δεν κάθεται να κλάψει πάνω από το χυμένο γάλα αλλά αντίθετα αναζητάει λύση: «Συστήνουμε Αναπτυξιακό Φορέα Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε συνεργασία με την Κω και την Νίσυρο, ώστε να αποκτήσουμε σαφώς μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην εξεύρεση προγραμμάτων, χρηματοδοτήσεων, μελετών και υλοποίησης πάσης φύσεως δράσεων, τουριστικών κοινωνικών, πολιτιστικών και φυσικά  έργων υποδομής.»

Αναφορικά με το μέλλον αποκαλύπτει την εστίαση του: «Η Αστυπάλαια θα αποτελέσει το σημείο αναφοράς, ασκώντας όλες τις πρακτικές  της βιώσιμης – αειφορικής ανάπτυξης και θα αποτελεί παράδειγμα- πρότυπο προς μίμηση». Τέλος, επειδή στις μέρες μας γίνεται πολύ κουβέντα για την αιολική ενέργεια ο δήμαρχος Κομηνέας είναι απόλυτος για το νησί της Αστυπάλαιας: «Αιολική Ενέργεια: Είμαστε υπέρ της τοποθέτησης μόνο των απαραίτητων ανεμογεννητριών που θα καλύπτουν αποκλειστικά τις ανάγκες του νησιού μας ( 1 ή 2 το πολύ) και σε συγκεκριμένη θέση που θα υποδειχθεί με την ελάχιστη επέμβαση στο περιβάλλον. Είμαστε κάθετα αντίθετοι στην όποια εγκατάσταση αιολικού- βιομηχανικού πάρκου στο νησί μας και δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε.»

Η Αστυπάλαια κατάφερε να προσελκύσει ικανό αριθμό τουριστών , ώστε να μην πληγεί η εγχώρια επιχειρηματικότητα εν μέσω πανδημίας;

Θεωρώ ότι καταφέραμε να σώσουμε σε ένα σχετικά καλό βαθμό τη φετινή σεζόν παρά τον  covid-19. Τον μήνα Ιούνιο, χάρις στο πρόγραμμα δωρεάν διακοπών επί πενθήμερο από 15-30 Ιουνίου των εργαζομένων στο Ε.Σ.Υ., επισκέφθηκαν το νησί μας  1500 υγειονομικοί, φτάσαμε τον 72% σε σχέση με τον Ιούνιο το 2019, τον Ιούλιο κινηθήκαμε στο 50% της περσινής χρονιάς  και τον Αύγουστο στο 72% του 2019, επίσης.

Η Αστυπάλαια σε ποιους τομείς έχει προοπτικές ανάπτυξης και ποιες οι  δράσεις σας  προς ενθάρρυνση τέτοιων ενεργειών; Θεωρείτε πως ως νησιώτικος δήμος λαμβάνετε την ενίσχυση που απαιτείται, ώστε να μην ερημοποιηθεί και ο δικός σας τόπος από νέους ανθρώπους;

Σε όλους τους τομείς. Στον πρωτογενή τομέα( κτηνοτροφία- μελισσοκομία) με την λειτουργία 2 τυροκομείων παράγονται ήδη πιστοποιημένα προϊόντα  και στην μελισσοκομία αναμένεται η λειτουργία τυποποιητηρίου που θα βοηθήσει ιδιαίτερα την πώληση μελιού που είναι 83% θυμαρίσιο, με πολύ καλές τιμές. Ο τουρισμός έχει ιδιαίτερα καλή πορεία, όπως και οι επιχειρήσεις εστίασης και όλες οι συναφείς δραστηριότητες, λόγω υψηλής ποιότητας των καταλυμάτων και του ποιοτικού φαγητού που βασίζεται στα τοπικά προϊόντα. Ενίσχυση, σαφώς, χρειάζεται ο κτηνοτροφικός τομέας, λόγω των πολύ χαμηλών τιμών του κρέατος και του υψηλού κόστους μεταφοράς τροφών των ζώων στο νησί. Είναι απαραίτητο να δοθούν οικονομικά κίνητρα εγκατάστασης νέων επιχειρήσεων και επαγγελματιών, καθώς και απαλλαγή από την φορολογία  επί 5ετία. , μείωση των φορολογικών συντελεστών για τους μόνιμους κατοίκους, απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ (νησιά έως 1500 κατοίκους) και επέκταση του Μεταφορικού Ισοδύναμου.

Πολλοί αιρετοί συνάδελφοι σας αναφέρονται στην έντονη υποστελέχωση των υπηρεσιών τους. Ισχύει ή είναι ένας τρόπος να δικαιολογηθούν για την μη παραγωγή έργου;

Ισχύει απόλυτα, ιδιαίτερα στα μικρά νησιά. Ο δήμος μας δεν έχει κανένα μηχανικό ΑΕΙ. Διαθέτει 5 άτομα όλα μαζί, διοικητικούς, οικονομικούς, ληξιαρχείο, πρωτόκολλο. Δεν μπορεί να παραχθεί έργο σε κανένα τομέα, ούτε καν στην διεκπεραίωση των καθημερινών υποθέσεων, πόσο μάλλον στην υποβολή προτάσεων- μελετών, αναθέσεις- συμβάσεις έργων ή στην αναζήτηση προγραμμάτων.

Οι δομές υγείας καλύπτουν τις ανάγκες ειδικά τους θερινούς μήνες που πολλαπλασιάζεται ο κόσμος-τουλάχιστον υπό κανονικές συνθήκες; Επίσης, συμφωνείτε με μια ολοκληρωμένη αποκέντρωση των υπηρεσιών υγείας; Να δημιουργηθούν δηλαδή ολοκληρωμένες μονάδες πρωτοβάθμιας υγείας των δήμων με ταυτόχρονη συμβασιοποίησή τους με το ασφαλιστικό σύστημα;

Είναι υποχρέωση της πολιτείας η κάλυψη όλων των θέσεων που προβλέπονται από τους κανονισμούς λειτουργίας  των Περιφερειακών Ιατρείων, καθώς και ο εξοπλισμός τους με τα απαραίτητα διαγνωστικά μηχανήματα. Αν αυτό συμβεί, η εξοικονόμηση που θα γίνει από την μείωση αεροδιακομιδών, θα καλύψει την μισθοδοσία όλων όσων θα απασχολούνται στο Ιατρείο και ταυτόχρονα θα καλύπτει ικανοποιητικά τις πραγματικές ανάγκες κατοίκων και επισκεπτών. Η επένδυση στην υγεία είναι καθαρά αναπτυξιακό έργο, γιατί θα ενισχύσει την επισκεψιμότητα πολύ σημαντικά, λόγω του αισθήματος ασφαλείας που θα δημιουργήσει σε οικογένειες με μικρά παιδιά, υπερήλικες κλπ. Το κράτος οφείλει να αντιμετωπίζει ιδιαίτερα τον απομακρυσμένο νησιώτη  ισότιμα με τον όποιο κάτοικο της ηπειρωτικής χώρας, αν θέλει πραγματικά να υπάρχουν βιώσιμα νησιά.

Ο δήμος σας έχει τις βασικές υποδομές(δρόμοι-δίκτυα ύδρευσης-βιολογικό κτλ.), ώστε να  καλύπτονται οι ανάγκες;

Η Αστυπάλαια διαθέτει λιμνοδεξαμενή για πόσιμο νερό, βιολογικό καθαρισμό και ΧΥΤΑ.   Απαιτείται νέο δίκτυο ύδρευσης, αποχέτευσης και compact βιολογικός  καθαρισμός στον οικισμό της Ανάληψης. Απαιτείται, όμως, αύξηση του ασφαλτοστρωμένου οδικού δικτύου  προς όλες τις κύριες παραλίες του νησιού, καθώς και ολοκλήρωση (μήκους 3χμ) του κεντρικού οδικού άξονα του νησιού, προς τον οικισμό «Μέσα  Βαθύ», ενώ, φέτος θα ασφαλτοστρωθούν 6,5 περίπου χιλιόμετρα.

Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα τοπικής ανάπτυξης και βελτίωσης της διοικητικής σας ικανότητας είναι στο πρόγραμμά σας;

Η εταιρεία Deloitte εκπόνησε  εντελώς δωρεάν και μόλις πρόσφατα μας παρέδωσε « τη μελέτη βιώσιμης ανάπτυξης της Αστυπάλαιας»,  πάνω στην οποία θα βασισθεί όλος ο σχεδιασμός του νησιού μας. Τους ευχαριστούμε ιδιαίτερα, είναι το μεγαλύτερο δώρο προς το νησί μας.

Τάση της εποχής είναι η μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος, η ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας, η μείωση των εκπομπών αερίου. Θα ενθαρρύνετε και πώς την εναρμόνιση με τις σύγχρονες αυτές παγκόσμιες απαιτήσεις; Φιλοξενήσατε και ένα τριήμερο σχετικό συνέδριο στο νησί σας.

Η Αστυπάλαια θα αποτελέσει το σημείο αναφοράς, ασκώντας όλες τις πρακτικές  της βιώσιμης – αειφορικής ανάπτυξης και θα αποτελεί παράδειγμα- πρότυπο προς μίμηση. Την πορεία αυτή σηματοδότησε το Οικολογικό  Τριήμερο που  πραγματοποιήσαμε 25, 26, 27 Σεπτεμβρίου, με βραδινές συνεδριάσεις ανάπτυξης των θεματικών ενοτήτων οι οποίες  ακολουθούνταν από πρωινές διαβουλεύσεις, με την συμμετοχή των κατοίκων του νησιού, γεγονός εντελώς πρωτότυπο και βαθιά δημοκρατικό. Τα συμπεράσματα ανά ενότητα ήταν:

α) Αιολική Ενέργεια: Είμαστε υπέρ της τοποθέτησης μόνο των απαραίτητων ανεμογεννητριών που θα καλύπτουν αποκλειστικά τις ανάγκες του νησιού μας ( 1 ή 2 το πολύ) και σε συγκεκριμένη θέση που θα υποδειχθεί με την ελάχιστη επέμβαση στο περιβάλλον. Είμαστε κάθετα αντίθετοι στην όποια εγκατάσταση αιολικού- βιομηχανικού πάρκου στο νησί μας και δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε.

β) Κυκλική οικονομία: Θα προχωρήσουμε σε όποια δράση απαιτείται, όπως μετατροπή του ΧΥΤΑ σε ΧΥΤΥ, εγκατάσταση επεξεργασίας κομποστοποίησης  βιοαποβλήτων με διάθεση των προϊόντων στον πρωτογενή τομέα, πλήρη ανακύκλωση πάσης μορφής ανακυκλώσιμων προϊόντων, επαναχρησιμοποίηση του απορριπτόμενου νερού από την εγκατάσταση του  βιολογικού καθαρισμού, για αρδευτική χρήση, εξοικονόμηση ενέργειας σε όλα τα κτήρια και στις υποδομές του Δήμου στο δημοτικό φωτισμό, καθώς και την εξάλειψη χρήσης πλαστικού και κυρίως των συσκευασιών εμφιαλωμένου νερού, μέσω της παροχής απολύτως πόσιμου νερού στο δίκτυο ύδρευσης ( έργο που ήδη υλοποιείται).

γ) Οικολογική μετακίνηση- ηλεκτροκίνηση: Προωθούμε και ήδη ολοκληρώνουμε πρόγραμμα για την μετατροπή του νησιού, σε νησί πράσινης μετακίνησης με εκτεταμένη χρήση ηλεκτρικών ποδηλάτων, μοτοποδηλάτων, ακινήτων ΙΧ, Δημοτική συγκοινωνία, φορτηγών και μηχανημάτων έργου.

Ποια είναι τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε και οι πόροι που έχετε στη διάθεσή σας επαρκούν για να τα λύσετε;

α) Υπερεπείγει η κατασκευή του δικτύου ύδρευσης στον οικισμό της Ανάληψης, από πλευράς υποδομών. Επικαιροποιούμε  την μελέτη για να την υποβάλλουμε στο πρόγραμμα  και να χρηματοδοτηθεί το έργο σε συνδυασμό με την αποχέτευση και τον βιολογικό καθαρισμό, κόστους 3.000.000 €.

β) Βελτίωση- αποκατάσταση της λειτουργίας του βιολογικού καθαρισμού της Χώρας, με επανάχρηση του νερού για άρδευση αγροτικών γαιών, με χρηματοδότηση από το ίδιο το πρόγραμμα, κόστους 500.000.€.

Ποια είναι τα βασικά έργα υποδομής που σχεδιάζετε και σε ποιο στάδιο βρίσκονται επιχειρησιακά;

α) Βελτίωση οδού προς παραλία Καμινάκια, κόστους  1.732.000 € (δημοπρατήθηκε ήδη και θα  ξεκινήσει οσονούπω).

β) Διαμόρφωση του Παλιού Γυμνασίου – Λυκείου σε Πολυδύναμο Πνευματικό Κέντρο κόστους 1.300.000 €  το οποίο θα στεγάσει τα τεράστιας σημασίας αρχαιολογικά ευρήματα (εγχυτρισμοί παιδικού νεκροταφείου, εκπονούνται ήδη οι σχετικές ηλεκτρομηχανολογικές  κλπ. μελέτες).

γ) Επικαιροποίηση  μελέτης και κατασκευή υπολειπόμενου τμήματος- οδού 1,5 χιλιομέτρων προς Άγιο Κωνσταντίνο κόστους 550.000 €

Τα τρία έργα έχουν χρηματοδοτηθεί από το εθνικό αναπτυξιακό πρόγραμμα Νοτίου Αιγαίου ( Χαρίτσης).

δ) Ασφαλτοστρώσεις και τσιμεντοστρώσεις οδών – οικισμών της Χώρας και Λιβαδιού προϋπολογισμού 610.000 €  από ίδιους πόρους του Δήμου.

ε) Υπογειοποίηση δικτύου ΔΕΗ στην κεντρική οδό χώρας- Πέρα Γιαλού, κόστους 115.000 € με ίδιους πόρους του Δήμου.

Ο εισπρακτικός μηχανισμός των δήμων είναι επαρκής, ώστε να διασφαλίζονται τα προβλεπόμενα έσοδα; Σε συνέχεια, πιστεύετε πώς με φορολογική αποκέντρωση, με απόδοση του ΕΝΦΙΑ οι δήμοι θα οδηγηθούν σε οικονομική αυτοτέλεια; Θα είναι καλό, αν οι δημοτικές αρχές να αποκτήσουν απευθείας πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, επενδυτικά σχήματα και στο ίδιο το ΕΣΠΑ;

Ο εισπρακτικός μηχανισμός του Δήμου είναι αρκετά καλός, ώστε να ισοσκελίζονται τα τέλη καθαριότητος- ηλεκτροφωτισμού. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν η απόδοση του ΕΝΦΙΑ κατευθείαν στον Δήμο θα είναι αποδοτικότερη από την κρατική επιχορήγηση, λόγω έλλειψης στοιχείων που δεν μας δίνονται και δεν διαθέτουμε. Η απευθείας  πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, χωλαίνει σοβαρά και για τον λόγο αυτό συστήνουμε Αναπτυξιακό Φορέα Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε συνεργασία με την Κω και την Νίσυρο, ώστε να αποκτήσουμε σαφώς μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην εξεύρεση προγραμμάτων, χρηματοδοτήσεων, μελετών και υλοποίησης πάσης φύσεως δράσεων, τουριστικών κοινωνικών, πολιτιστικών και φυσικά  έργων υποδομής.