Λογαριασμοί από το παρελθόν

Σ’αυτή την επικράτεια δεν υπάρχουν ιστορικά δεδομένα. Ο αναγνώστης, ο περιηγητής του Facebook, o συνομιλητής, εισέρχονται με προσωπική τους ευθύνη. Επειδή αυτή είναι η επικράτεια των αγιοποιημένων ηρώων. Αχρονη και απεριχώρητη. Την τιμητική τους εδώ έχουν η μνήμη του αίματος και οι ηττημένοι του ελληνικού Εμφυλίου, το όνομα των οποίων εργαλειοποιούν οι σύγχρονοι «ρεβανσιστές». Οι διαχειριστές του κομματικού software, που χρησιμοποιούν την Ιστορία σαν πατρόν για τη δική τους κοπτοραπτική. Η επικράτεια αυτή είναι τυλιγμένη στην αχλύ του ηθικού πλεονεκτήματος, η επίκληση του οποίου λειτουργεί σαν τη μαγική σκέψη της ανθρωπολογίας: αρκεί να το επικαλεστεί κανείς για να υπάρξει.

Από αυτή την επικράτεια των συμβόλων και των σκελετών άντλησε ο Παύλος Πολάκης την πρόσφατη «αυτοσχέδια σκηνοθετημένη» προβοκάτσιά του. Ενα ακόμη αταβιστικό τελετουργικό από έναν ηθοποιό που καλόμαθε στη μανιέρα και απευθύνεται πλέον σε γκρουπούσκουλα. Αυτή τη φορά το κάδρο
της αυτοαναφορικότητας ήταν η ασπρόμαυρη φωτογραφία του Dmitri Kessel, με τους μαυροσκούφηδες του Βελουχιώτη στη Λαμία. Οι υπασπιστές του αρχηγού. Η λατρεία της σέκτας. Η τελευταία αναλαμπή με το κλέος των προγόνων. Πριν φαντασιωθεί τη «μεραρχία μαυροσκούφηδων» που θα κρατάει τα μπόσικα στο κόμμα, ο Πολάκης έχει ντυθεί ο ίδιος μαυροσκούφης για να υπερασπιστεί τον βωμό του αρχηγού. Ως γνωστόν, στις καλύτερες φαρσοκωμωδίες το timing είναι ανελέητο: η ανάρτηση έφτασε κάτι ημέρες πριν από τη χθεσινή συνέντευξη Τσακαλώτου στο «Βήμα» ότι «το αρχηγικό κόμμα έμεινε στα αζήτητα της ιστορίας».

Δεν είναι στιγμιαίο το ξέσπασμα Πολάκη ούτε προσωπική του υπόθεση. Με τον τρόπο αυτό κλιμακώνει τη ρητορική «η άλλη φορά θα είναι αλλιώς» (το οποίο θα πρέπει να φανταστείτε με κεφαλαία γράμματα, που προδίδουν την κενότητά τους, αποσιωπητικά και δύο ή τρία θαυμαστικά ανάλογα με τις αντοχές του πληκτρολογίου). Και μεταφράζει στο δικό του ιδίωμα το σλόγκαν «Μετά θα λογαριαστούμε», που διακινήθηκε την πρώτη περίοδο του lockdown. Το αν εκφράζει, λοιπόν, μόνο τον εαυτό του ο Π. Πολάκης ή αν διαφωτίζει τα πλήθη με βάση τον κομματικό τυφλοσούρτη, είναι ζήτημα που αφορά την Κουμουνδούρου. Η ανάρτησή του, πάντως, αποτελεί το πιο ευκρινές στιγμιότυπο για την πραγματική ιδεολογία του ΣΥΡΙΖΑ: την αναπαραγωγή του εμφυλιοπολεμικού λόγου (ειδικά σε περιόδους προγραμματικής ένδειας). Ο Πολάκης επέστρεψε στην πινακοθήκη του Βελουχιώτη για να ερμηνεύσει τη σημερινή πολιτική σύγκρουση. Και το σύμπτωμα δεν είναι μεμονωμένο. Αρκετοί σύντροφοί του – ανάμεσά τους πλέον λογίζει κανείς και τους Ενωμένους Γεφυροποιούς – θα έκλιναν ευλαβικά το γόνυ μπροστά στην «ιερή γη» της αριστερής θυματοποίησης. Μόνο το σκηνικό θα άλλαζε: άλλοι θα προτιμούσαν τις οργίλες διατυπώσεις σε φεϊσμπουκικό περιβάλλον. Αλλοι τις οργισμένες επιστολές προς τις εφημερίδες, όπως ο πρώην γραμματέας Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, Ιάσονας Σχινάς – Παπαδόπουλος. Και άλλοι τις ιλουστρασιόν σελίδες του αστικού Τύπου, όπου ταιριάζει αρμονικά η νοσταλγία για τα οικογενειακά κειμήλια.

Το χειρότερο, όμως, που θα μπορούσε να αντιτάξει κανείς στον Πολάκη είναι ένα αντίρροπο είδος πολακισμού. Να του απαντήσει, για παράδειγμα, μιμούμενος τον Αδωνη Γεωργιάδη. Οχι επειδή δεν νομιμοποιείται να ανταπαντήσει η άλλη πλευρά ούτε επειδή όλα καταπλακώνονται από το επιμύθιο της ιστορικής λήθης. Αλλά επειδή έτσι τρέφει τον Πολάκη και ανατροφοδοτεί τον κύκλο της βίας. Ο πολακισμός εκτίθεται και μόνος του.