Χρυσή Αυγή : Η άνοδος και η πτώση της ναζιστικής συμμορίας

Χρειάστηκαν πάνω από πέντε χρόνια και ένας τεράστιος όγκος δικογραφίας μέχρι να φτάσουμε στην αυριανή ημέρα, στην τελευταία συνεδρίαση της πιο σημαντικής δίκης της μεταπολίτευσης, μετά από εκείνη των Συνταγματαρχών. Η εκδίκαση της απόφασης για τη Χρυσή Αυγή έρχεται στις 7 Οκτωβρίου με όλον τον δημοκρατικό κόσμο να περιμένει με αγωνία.

Από πολιτικά πρόσωπα και καλλιτέχνες, μέχρι το συντονιστικό των μαθητικών καταλήψεων της Γκράβας και οπαδικούς συνδέσμους, αυτό που όλοι περιμένουν είναι ένα πολύκροτο κι οριστικό τέλος στη μεγαλύτερη τρομοκρατική οργάνωση που έχει γνωρίσει ποτέ η δημοκρατία.

Τρομοκρατική οργάνωση; Ναι, λοιπόν. Γιατί η Χρυσή Αυγή, υπεύθυνη για δολοφονικές επιθέσεις και τελικά δολοφονίες, δρα εδώ και τρεις δεκαετίες, στιγματίζοντας με μία μεγάλη ήττα τη δημοκρατία όταν το 2012 εισήλθε για πρώτη φορά στη Βουλή.

Η αναμφίβολα νεοναζιστική συμμορία, αναδυόμενη από βίαιες επιθέσεις, σκληρή προπαγάνδα και την υπόσχεση ότι «θα ξεβρώμιζε τον τόπο» από ανθρώπους που βρέθηκαν στη χώρα μας ως μετανάστες, προσπάθησε να κρύψει τις σβάστικες και τους μαιάνδρους που ήταν ζωγραφισμένα στα σώματα των βουλευτών τους και συστήθηκε ως… «εθνικιστικό, πατριωτικό κόμμα». Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Η ίδρυση και η πρώτη δράση: Μακεδονικό, Σεμπρένιτσα και «Περίανδρος» Ανδρουτσόπουλος

Η Χρυσή Αυγή ιδρύθηκε το 1980 από το Νίκο Μιχλολιάκο με ξεκάθαρη ναζιστική τοποθέτηση (ως οργάνωση με ναζιστική ιδεολογία), αλλά περιορίζεται κυρίως στην στρατολόγηση και την έκδοση ομότιτλου περιοδικού. Την εμφάνισή της κάνει το 1990, κατά την περίοδο της (τότε) κρίσης του μακεδονικού ζητήματος. Τότε αναφέρθηκαν δεκάδες επιθέσεις τόσο σε Έλληνες, όσο και σε μετανάστες. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 η Χρυσή Αυγή πραγματοποιεί συστηματικές επιθέσεις εναντίον Αλβανών μεταναστών στον Πειραιά και το 1998 έρχεται η δολοφονική επίθεση κατά του Δημήτρη Κουσουρή, που αναγκάζει τη ναζιστική συμμορία να αλλάξει τουλάχιστον τον αυτοπροσδιορισμό της. Το 1993 ιδρύεται επίσημα ως κόμμα, αλλά λαμβάνει παταγώδεις εκλογικές αποτυχίες.

Ωστόσο «διεθνοποιείται» φιλοξενόντας νεοναζιστικά κάμπινγκ νεολαίας με εκπροσώπους από όλη την Ευρώπη, ενώ μέλη της οργάνωση πολεμούν στη Σεμπρένιτσα, συμμετέχοντας στη γενοκτονία εις το όνομα της ορθοδοξίας.

Τον Ιούνιο του 1998, ο Δημήτρης Κουσουρής, μέλος της ΕΦΕΕ και της αριστερής οργάνωσης ΝΑΡ καθόταν σε καφετέρια απέναντι από τα δικαστήρια της Ευελπίδων μαζί με τον φοιτητή Ηλία Φωτιάδη και τον εκπαιδευτικό Ιωάννη Καραμπατσόλη. Τότε υπαρχηγός της ναζιστικής οργάνωσης ήταν ο διαβόητος «Περίανδρος», ο κατά κόσμον Αντώνης Ανδρουτσόπουλος. Οι τρεις δέχτηκαν επίθεση από τα μέλη της Χρυσής Αυγής και ο Κουσουρής αφέθηκε αιμόφυρτος με πολλαπλά κατάγματα στο σώμα και το κεφάλι, χωρίς τις αισθήσεις του. Σύμφωνα με το βούλευμα, ο Κουσουρής κατάφερε να γλιτώσει επειδή τον είχαν για νεκρό.

Από την δολοφονική επίθεση εναντίον του Κουσουρή και τις συνεπακόλουθες απαγγελθέντες κατηγορίες εις βάρος της οργάνωσης, η Χρυσή Αυγή αλλάζει λεξιλόγιο, σταματώντας να προσδιορίζεται ως (φιλο)ναζιστική οργάνωση, αλλά υιοθετώντας τον τίτλο των εθνικιστών ή και των πατριωτών. Εισχωρεί μαζικά και στα γήπεδα με τη «Γαλάζια Στρατιά», μία νεοναζιστική γκρούπα οπαδών της εθνικής Ελλάδας (είχε προηγηθεί η ΝΟΠΟ τη δεκαετία του ’80 στον Παναθηναϊκό, αλλά δεν ευδοκίμησε). Το 2004 έγινε ένα πογκρόμ στην Ομόνοια κατά τους πανηγυρισμούς για την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου από την εθνική ομάδα, εις βάρος Αλβανών και υπό το σύνθημα «δε θα γίνεις ‘Ελληνας ποτέ».

Κατά την ίδια δεκαετία, η ναζιστική οργάνωση δημιουργεί δεσμούς – παρακλάδια με το κόμμα «Πατριωτική Συμμαχία». Και ενόσω ο «Περίανδρος» είναι εξαφανισμένος, η Χρυσή Αυγή συνεχίζει το έργο της, πιο προσεκτικά, αλλά και πιο διεισδυτικά σε ό,τι αφορά την στρατολόγηση.

Η δίκη του «Περίανδρού» και ο Άγιος Παντελεήμονας

Το 2005 ο Περίανδρος θα παραδοθεί οικειοθελώς και θα παραπεμθεί σε δίκη, στην οποία και καταδικάστηκε σε ένα κατάμεστο δικαστήριο, με τους οπαδούς της Χρυσής Αυγής να πανηγυρίζουν, αφού η καταδίκη ήταν μάλλον ευνοϊκή σε σχέση με τις κατηγορίες. Στο δικαστήριο κατά την απολογία του έκανε σαφείς αναφορές στην Άρια Φυλή, φέρνοντας ως παράδειγμα τον ίδιο. Ωστόσο, ο Περίανδρος, γνωστός και ως ο «διαβασμένος» της Χρυσής Αυγής, θα αποστασιοποιηθεί αργότερα, μέσα από τη φυλακή, εγκαλώντας τη χρυσή Αυγή ως… «σοφτ» φασίστες, που, ούτε λίγο, ούτε πολύ, πρόδωσαν τα ναζιστικά ιδανικά της οργάνωσης για μία θέση στο κοινοβούλιο.

Το 2008 η Χρυσή Αυγή κάνει αισθητή την παρουσία της για πρώτη φορά τόσο μαζικά, εισχωρώντας  στις γειτονιές με προπύργιο τον Άγιο Παντελεήμονα και πρωτεργάτρια την Θέμιδα Σκορδέλη. Όσο η ναζιστική οργάνωση έκανε μαζικές επιθέσεις σε μετανάστες, η Θέμιδα Σκορδέλη, η οποία έχει επίσης καταδικασθεί, συστήνει στο ευρύ κοινό τον όρο του «αγανακτισμένου κατοίκου», χωρίς να εκθέτει (ακόμα) την πολιτική της ταυτότητα. Η πολιτική των… «αγανακτισμένων» είναι μέχρι και σήμερα ο Δούρειος Ίππος της Χρυσής Αυγής, επιτρέποντας στη συμμορία να εισβάλει σε περιοχές που βρίσκονται σε αναβρασμό ή, στην πιο απάνθρωπη από τις περιπτώσεις, στα σχολεία, με τους «αγανακτισμένους γονείς» να μη δέχονται τα προσφυγόπουλα.

Ο Άγιος Παντελεήμονας ήταν και η αρχή. Την επόμενη χρονιά, το 2010, εκλέγεται για πρώτη φορά στην Αθήνα ένας δημοτικός σύμβουλος εκπρόσωπος της Χρυσής Αυγής και το 2012 εισέρχονται στη βουλή, δυστυχώς, πανηγυρικά.

Η κοινοβουλευτική Χρυσή Αυγή

Με την είσοδο στη Βουλή, η ναζιστική οργάνωση ένιωσε άτρωτη. Οι επιθέσεις κλιμακώθηκαν, η πρώτη φρικώδης έρχεται όταν μέλη της συμμορίας επιτίθενται σε 14χρονο (!) παιδί από το Αφγανιστάν, χαράσσοντας το πρόσωπο του αγοριού με σπασμένο μπουκάλι. Λίγο μετά, έρχεται και η πρώτη δολοφονία, του μετανάστη Σαχζάτ Λουκμάν στα Πετράλωνα. Το 2013 δολοφονείται ο Παύλος Φύσσας στο Κερατσίνι από το Τάγμα εφόδου της περιοχής, υπεύθυνος του οποίου ήταν ο νυν ευρωβουλευτής Γιάννης Λαγός.

Ο Παύλος Φύσσας μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου από τον Γιάννη Ρουπακιά κι αυτό έμελλε να γίνει η αρχή του τέλους της Χρυσής Αυγής, με τη δικογραφία να ανοίγει και να αποκαλύπτει δεκάδες ποινικές υποθέσεις, από επιθέσεις σε κοινωνικούς χώρους και πολίτες, έως ακόμα και μαστροπεία, «προστασία» σε μαγαζιά και άλλες «μαφιόζικες» δράσεις.

Κατά την κοινοβουλευτική της θητεία, η Χρυσή Αυγή βρήκε πρόθυμους συμμάχους στο πρόσωπο εκπροσώπων της εκκλησίας, του μητροπολίτη Άνθιμου και του μητροπολίτη Αμβρόσιου. Με τον Ηλία Παναγιώταρο να αναλαμβάνει την… υπεράσπιση της ορθοδοξίας (sic), σημειώθηκαν επιθέσεις στον Ελαιώνα, όπου και επρόκειτο να χτιστεί τζαμί, στο θέατρο Χυτήριο για την παράσταση Corpus Cristi και στη Θεσσαλονίκη, για την παράσταση «Η Ώρα Του Διαβόλου», στην διαμαρτυρία κατά της οποίας συμμετείχαν και βουλευτές της Χρυσής Αυγής. Επιθέσεις έχουν καταγραφεί και εις βάρος ατόμων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, αλλά όχι οργανωμένες, όπως ήταν οι παραπάνω.

Κάθε κοινοβουλευτική τοποθέτηση μελών της οργάνωσης ήταν όνειδος, ένας οχετός γεμάτος μίσος, ρατσισμό, ομοφοβία. Εκτός των κοινοβουλευτικών τειχών, τα λόγια γινόντουσαν πράξεις: Δεκάδες επιθέσεις υπογράμμισαν τις θέσεις της Χρυσής Αυγής.

Η τρομοκρατική επίθεση στο σπίτι των Αιγύπτιων Ψαράδων και ο τραμπουκισμός των λιμενεργατών στο Πέραμα, όπως και ο τραυματισμός συνδικαλιστών του ΚΚΕ (για όλες αυτές τις περιοχές υπεύθυνος ήταν ο Γιάννης Λαγός), επιθέσεις σε κοινωνικούς χώρους, όπως στο «Συνεργείο» στην Ηλιούπολη, μία φρικτή προπαγάνδα κατά την οποία υποστήριζαν ότι σώζουν ηλικιωμένες κυρίες από τα τέρατα που πετυχαίνει κανείς στις λαϊκές.

Δωροδοκίες πάμφτωχων οικογενειών, με σκοπό να οργανωθούν οι «αγανακτισμένοι γονείς» και, φυσικά, η on camera βία με το χαστούκι του Ηλία Κασιδιάρη στην Λιάνα Κανέλλη σε εκπομπή του Γιώργου Παπαδάκη.

Η πτώση

Όταν άνοιξε ο ποινικός φάκελος της Χρυσής Αυγής και πλέον έπρεπε ο σώζων εαυτό να σωθεί, πολύ άρχισαν να εγκαταλείπουν το καράβι ή να κλαίνε από βήματος της βουλής λέγοντας ότι… παραπλανήθηκαν, άλλοι, όπως ο Ηλίας Κασιδιάρης θέλει να ακολουθήσει σόλο καριέρα με την ίδρυση δικού του κόμματος (αν δεν μπει στη φυλακή), αλλά κυρίως οι δράσεις έπρεπε να είναι πιο προσεκτικές και πιο καλυμμένες.

Έτσι, βλέπουμε παρακλάδια ή φίλα προσκείμενες φασιστικές οργανώσεις, όπως είναι οι Μαίανδροι ή η Combat 18, που εξαρθρώθηκε επί υπουργείας του Νίκου Τόσκα. Τα παρακλάδια της ναζιστικής συμμορίας ευθύνονται για δεκάδες βεβηλώσεις εβραϊκών μνημείων, για επιθέσεις κατά Ρομά στο Μενίδι, για την απερίγραπτη επίθεση της Δάφνης, στο σπίτι μικρού μετανάστη που επρόκειτο να παρελάσει με την ελληνική σημαία.

Η πτώση της Χρυσής Αυγής ήταν αντίστοιχα ικανοποιητική με την απόγνωση που έφερε η άνοδός της,χωρίς να πρέπει να ξεχνάμε ότι προτού καταδικάσει σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος, υπήρχαν εκπρόσωποι από τον χώρο και της πολιτικής και της δημοσιογραφίας που είδαν στη Χρυσή Αυγή έναν πιθανό σύμμαχο.

Λίγη… Τέχνη για το τέλος

Όσο ήταν καταζητούμενος ο Περίανδρος, λογοτεχνούσε κατά της μπολσεβικικής λαίλαπας που δηλητηριάζει τα μυαλά των ελλήνων. Ο λόγος για συγγραφείς όπως ο Λουντέμης, ο Σαχτούρης, η Άλκη Ζέη, η Λιλή Ζωγράφου κλπ. Κεντρικός ήρωας στο πόνημα του Ανδρουτσόπουλου είναι ένας σαλπιγκτής που φυσάει τη σάλπιγκα και πεθαίνει η λογοκρισία από φόβο κι από ενοχές. Παραθέτουμε ένα απόσπασμα: «Θα ‘θελα να ζω τριακόσια χρόνια. Εκατό χρόνια να σκοτώνω παλιανθρώπους. Εκατό χρόνια να κάμω φυλακή, κι εκατό χρόνια να γλεντάω». (…) «Να μη μείνει κανείς ζωντανός! Οτιδήποτε στον Εσπερο δεν μιλά, δεν κινείται και δεν μυρίζει σαν Ελληνας να γίνει στάχτη». Πρωταγωνιστής είναι ο πειρατής Ομάρ Γιουνάνκουρτ, ο οποίος έχει γάντζο στη θεση του ενός του χεριού και από τη στιγμή που ανακαλύπτει την ελληνική εθνική του συνείδηση μεταμορφώνεται σε δολοφονική μηχανή, συνεχίζοντας να πολεμά «με το κορμί του τρυπημένο από βέλη και μαχαίρια». Γιατί έγινε και άτρωτος, παράλληλα.

«Ο Ομάρ σήκωσε το δεξί του χέρι και κτύπησε το ραβίνο στο στήθος. Ο πειρατικός του γάντζος τρύπησε ελαφρά τη σάρκα του Σαμπεθάι που κρεμάστηκε πάνω του και ούρλιαξε σαν τρελός. […] Ο γάντζος βρήκε το κόκαλό του κι εισχώρησε βίαια. […] Ο Ομάρ Γιουνάνκουρτ πίεσε το γάντζο δυνατά προς τα μέσα και το αίμα έβρεξε το ιερατικό ένδυμα του ραβίνου…

Η καρδιά του Σαμπεθάι γαντζώθηκε στο χέρι του σχεδόν ζωντανή και κατακόκκινη. Την πέταξε με μανία στα τοιχώματα της Συναγωγής που τα ράντισε μ’ ένα χρώμα καυτής ζεματιστής πορφύρας. Απ’ τα στήθια του ξεπήδησε μια επιθανάτια πολεμική κραυγή. Ξύπνησε απ’ την αιμοβόρα του έκσταση μ’ έναν πάταγο απ’ τα σπασμένα ξύλα της θύρας και στη στιγμή αντίκρισε τους θηριώδεις μαύρους φρουρούς που εισχωρούσαν ορμητικά στην αίθουσα με τα στόματα αφρισμένα και τα γιαταγάνια στον αέρα.[…] Η λόγχη του Ομάρ διέγραψε μια καμπύλη τροχιά κι έσκισε σε δύο κομμάτια το προτεταμένο καρύδι του λαιμού του νέγρου που σωριάστηκε στο πάτωμα νεκρός».

Βεβαίως, το πόνημα βρήκε φανατικούς αναγνώστες στα πρόσωπα των Νίκου Μιχαλολιάκου και Χρήστου Παππά.

Σε άλλη λογοτεχνική απόπειρα βλέπουμε τον Ηλία Κασιδιάρη να ονειρεύεται τα βουνά μας κόκκινα από το αίμα των αλβανών, ενώ ο «Καιάδας», γνωστός στην ελληνική White Power σκηνή (δηλαδή μέταλ μουσική για ναζί) έχει γράψει πολλά άσματα, αλλά περισσότερο μας έχει αποτυπωθεί το «μίλα ελληνικά ή ψόφα».

Έτσι, λοιπόν, φτάσαμε στην Τετάρτη της 7ης του Οκτωβρίου. Όχι πως έχει τελειώσει κάτι, όχι οριστικά, έστω. Αλλά ελπίζουμε πως ένα μεγάλο πλήγμα στη Χρυσή Αυγή θα αποτελέσει ντόμινο και για οποιαδήποτε φασιστική ομάδα δρα ή θέλει να δράσει στο μέλλον. Για την βαθιά ανάσα, λοιπόν και την πρώτη δικαίωση, το βλέμμα μας είναι στραμμένο στο οριστικό τέλος της ναζιστικής τρομοκρατικής οργάνωσης.