O startuper κτυπάει πάντα δύο φορές

Ο Κώστας Μάλαμας είναι πολύ Αμερικανός για τα γούστα μου – παρ΄όλα αυτά διατηρούμε τα τελευταία χρόνια αφότου γνωριστήκαμε μέσα από τις διαδικασίες του πρωτοποριακού για τα ελληνικά δεδομένα Tech Salonini μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Με άλλα λόγια, δεν είναι απλώς ένας καλός συνομιλητής αλλά και ένας ακριβοδίκαιος αναλυτής δεδομένων της αγοράς με επισημάνσεις που συχνά πυκνά σου ανατρέπουν τις βεβαιότητες που έχεις στο κεφάλι σου.

Σε μια από τις τελευταίες επικοινωνίες μας στα social media – συνδυασμός messenger, linkedin και email- ρώτησα τον Κώστα που παραμένει ένας ώριμος έφηβος ως προς την ηλικία- πώς είναι να ξαναξεκινάς τώρα σαν startuper για δεύτερη φορά, 15 χρόνια μετά την πρώτη; Η απάντηση του με ξάφνιασε οφείλω να ομολογήσω: «Ειλικρινά, πολύ ευκολότερο. Φυσικά έχω το άγχος του καινούριου και του ρίσκου της αποτυχίας, αλλά τα έχω ξαναζήσει και τα αντανακλαστικά μου είναι πιστεύω καλύτερα. Κυρίως, όμως, δεν ξεκινάω μόνος, αλλά με μια ομάδα που εμπιστεύομαι απόλυτα και που έχουμε ήδη περάσει μαζί πολλές δοκιμασίες».

Το νέο εγχείρημα ακούει στο όνομα Dataviva – μια εταιρεία που «απευθύνεται σε μεγάλες εταιρίες που διαθέτουν ή δημιουργούν πολλά δεδομένα, κυρίως καταναλωτών, και πρέπει να παίρνουν συχνές και πολύπλοκες αποφάσεις με βάση αυτά τα δεδομένα.  Αρχικά, λόγου της εμπειρίας της ομάδας μας, απευθυνόμαστε κυρίως σε εταιρίες λιανικού εμπορίου και μεγάλες βιομηχανίες.  Το λογισμικό της Dataviva βοηθά στη λήψη των πιο δύσκολων τέτοιων αποφάσεων και στην αυτοματοποίηση όλων των υπόλοιπων με την βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης».

Η δουλειά του Κώστα στη Veltio είναι γνωστή όπως το ίδιο συμβαίνει και για τη συμβολή του στην ανάπτυξη ενός ξεχωριστού οικοσυστήματος καινοτομίας στη πόλη της Θεσσαλονίκης. Με άλλα λόγια, ο Κώστας Μάλαμας δεν χρειάζεται συστάσεις. Η αγορά τον ξέρει και τον εμπιστεύεται όπως και το fund της οικογένειας του Equifund, τo BigPi των Αρίστου Δοξιάδη, Μάρκου Βερέμη , Γιώργου Κασσελάκη, Alex Eleftheriadis και Bruno Bolsens. Το «μεγάλο» Π, λοιπόν, έδωσε και το πρώτο seed funding τον περασμένο Ιούνιο – 1 εκατομμύριο ευρώ με το καλημέρα!

Η επαγγελματική διαδρομή και το πρώτο startup

Ζήτησα από τον Κώστα ένα μικρό βιογραφικό. Εκείνος επέλεξε να μου στείλει μια ιστορία ζωής. Δίχως άλλο, καλοδεχούμενη. «Μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη.  Αφού τελείωσα το 12ο Λύκειο εδώ, έφυγα για προπτυχιακές σπουδές στις ΗΠΑ στην αεροναυπηγική. Εξειδικεύτηκα στην υπολογιστική προσομοίωση ρευστών και έκανα το μεταπτυχιακό μου στο Stanford, στην καρδιά της Silicon Valley, την εποχή που πήρε μπροστά εκεί το πρώτο κύμα εταιριών internet. Κάπου εκεί γύρισα στην Ελλάδα για τη θητεία μου, στην Αεροπορία Στρατού, και η διαφορά μεταξύ θεωρίας και πραγματικότητας με προσγείωσε απότομα. Γύρισα στις ΗΠΑ για να δουλέψω και ανακάλυψα ότι τα μαθηματικά που έμαθα στις σπουδές μου ήταν χρήσιμα και για την εξόρυξη δεδομένων, αυτό που 20 χρόνια μετά λέμε data science. Αρχικά δούλεψα ως προγραμματιστής σε ένα πρωτοπόρο τότε startup, αλλά για οικογενειακούς λόγους αναγκάστηκα να επιστρέψω στην Ελλάδα. Οπότε και δούλεψα ως σύμβουλος για την ίδια Αμερικανική εταιρία από τη Θεσσαλονίκη, ταξιδεύοντας σε όλον τον κόσμο.  Ήταν σίγουρα πιο δύσκολες εποχές για remote work, μιας και μετά βίας μπορούσες να έχεις γραμμή ISDN τότε. Το 2003 μαζί με δύο συναδέλφους είδαμε την ευκαιρία στην αγορά για μια πολύ εξειδικευμένη εταιρία συμβούλων στον τομέα μας και ξεκινήσαμε την Veltio και πάλι στις ΗΠΑ, από όπου επέστρεψα οριστικά το 2005».

Το καινούργιο εγχείρημα

«Δεν είμαστε ένα κλασικό startup», λέει ο Κώστας Μάλαμας και επισημαίνει στη συνέχεια: «Η Dataviva είναι spin-out της προηγούμενης εταιρίας μου, της Veltio.

Η Veltio είναι συμβουλευτική εταιρία στο χώρο των συστημάτων αποφάσεων για μεγάλες εταιρίες λιανικής με παρουσία σε όλο τον κόσμο και πελάτες παγκοσμίως γνωστές εταιρίες όπως οι Kroger, Disney, Forever 21 στις ΗΠΑ, οι Sainsbury’s και Tesco στο Ην. Βασίλειο και άλλες μεγάλες τοπικές εταιρίες στη Βόρεια και Νότια Αμερική, Ευρώπη, Ρωσία και Μέση Ανατολή.

Ήμουν ένας από τους τρεις ιδρυτές της εταιρίας και ως Έλληνας με μεράκι να γυρίσω πίσω στη Θεσσαλονίκη, έστησα και το κέντρο έρευνας και ανάπτυξης μας εδώ, το 2005. Το κέντρο έφτασε να απασχολεί πάνω από 150 Έλληνες μηχανικούς και ερευνητές για να καλύψει τις ανάγκες της εταιρίας παγκόσμια, η οποία συνεχίζει να είναι κορυφαία  στον τομέα της.

Η ομάδα μας λοιπόν στην Dataviva δεν είμαστε ξένοι μεταξύ μας: έχουμε δουλέψει πολλά χρόνια μαζί και ουσιαστικά είμαστε τρία τμήματα της Veltio που ενώθηκαν σε καινούρια εταιρία για να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Από την άλλη, έχουμε και την τύχη να μεγαλώνουμε σταθερά με νέους ταλαντούχους μηχανικούς».

Μετά την ανταλλαγή του πρώτου ενημερωτικού υλικού για το νέο εγχείρημα του ζήτησα να μου απαντήσει σε μια σειρά ερωτήσεων. Ανταποκρίθηκε με ευγένεια και ταχύτητα.

Πως φτάσατε στην απόφαση του spin-out;

Στη Veltio κάποια στιγμή πριν από 7-8 χρόνια, είδαμε ότι το λογισμικό που χρησιμοποιήσαν οι πελάτες μας δεν ήταν αρκετά ευέλικτο για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της σύγχρονης αγοράς, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες.  Αρχίσαμε να αναπτύσσουμε δικές μας λύσεις, βασισμένες σε γνωστές πλατφόρμες enterprise planning, με μεγάλη εμπορική επιτυχία.  Με την ανάπτυξη της εταιρίας και την εξέλιξη της αγοράς, είδαμε δύο πράγματα: πρώτο, ότι ο όγκος και η ταχύτητα των αποφάσεων συνεχώς μεγαλώνει και δεύτερο, ότι το βασικό λογισμικό, οι πλατφόρμες δηλαδή που είναι διαθέσιμες δεν μπορούν πια να ανταποκριθούν.

Έτσι, το 2018 κυριολεκτικά γύρισα τον κόσμο προσπαθώντας να βρω λογισμικό στο οποίο θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε τις λύσεις μας.  Αφού απογοητεύτηκα με τις επιλογές, συνειδητοποίησα ότι αυτό το κενό στην αγορά είναι και μια ευκαιρία για μία νέα πρόταση.  Από εκεί γεννήθηκε η ιδέα για την Dataviva.  Το spin out όμως είναι εγχείρημα που απαιτούσε μεγαλύτερη υποστήριξη από αυτή της μητρικής εταιρίας.  Ψάξαμε για επενδυτές και στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ και τελικά ήμασταν πολύ τυχεροί που βρήκαμε στην Αθήνα το fund BigPi και τον Μάρκο Βερέμη, έναν επιχειρηματία που έχει κάνει ένα πολύ πετυχημένο spin out ο ίδιος.  Τo BigPi μας έδωσε και το πρώτο seed funding μας.

Τι είναι αυτό που σας διαφοροποιεί λοιπόν;

Τα συστήματα λήψης αποφάσεων για μια μεγάλη εταιρία, είναι κάτι σαν το πιλοτήριο του αεροπλάνου και το ραντάρ του: δείχνουν στις εταιρίες πώς δουλεύουν οι εσωτερικοί τους μηχανισμοί αλλά κυρίως δείχνουν το μπροστά, το τι έρχεται.  Οι υπάρχουσες λύσεις λογισμικού ουσιαστικά υποβοηθούν τις εταιρίες να κάνουν το ίδιο πράγμα καλύτερα: σα να λέμε τους δίνουν καλύτερα όργανα και ισχυρότερα ραντάρ. Αυτό πια δεν φτάνει: οι ταχύτητες αποφάσεων έχουν αυξηθεί τόσο που ουσιαστικά οι σύγχρονες εταιρίες χρειάζονται αυτόματο πιλότο για κάποιες αποφάσεις και μεγαλύτερη βοήθεια για άλλες. Αυτό φτιάχνουμε στην Dataviva: αυτόνομα συστήματα αποφάσεων.

Πόσο βασίζεστε στην τεχνητή νοημοσύνη;

Σε επίπεδο λύσεων, η πρόβλεψη και η βελτιστοποίηση απαιτεί πια τεχνητή νοημοσύνη για να είναι ανταγωνιστική. Εδώ η εμπειρία μας στη Veltio βοήθησε πολύ: οι λύσεις που αναπτύσσαμε για πάνω από 15 χρόνια ανήκαν στην κατηγορία ΑΙ πολύ πριν ο όρος γίνει ξανά της μόδας. Και οι πελάτες μας, δηλαδή οι μεγάλοι λιανέμποροι,  ήταν από τους πρώτους που επιστράτευσαν τεχνητή νοημοσύνη στη λύση προβλημάτων. Αυτό που είδαν όμως, και διαπιστώσαμε κι εμείς, είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει πρόβλημα εμπιστοσύνης. Η παρομοίωση που χρησιμοποιώ εδώ συνήθως είναι ότι η εταιρία-πελάτης προσλαμβάνει έναν πανέξυπνο άνθρωπο ο οποίος όμως δεν μπορεί να εξηγήσει καθόλου γιατί προτείνει ότι προτείνει. Πολλοί πελάτες αποφασίζουν ότι αυτό δεν μπορεί να λειτουργήσει καθόλου και τον ‘απολύουν’. Άλλες εταιρίες βάζουν άλλους, πραγματικούς, ανθρώπους γύρω του για να καταλάβουν το πώς και γιατί των αποφάσεων.  Αυτό είναι και το βασικό πρόβλημα που προσπαθούμε να λύσουμε μέσα από την πλατφόρμα μας στην Dataviva.

Μπορεί κάτι τόσο καινοτόμο και μάλιστα B2B να ξεκινήσει από την Ελλάδα και ειδικά τη Θεσσαλονίκη;

Θα το δούμε! Η αλήθεια είναι ότι τρέχοντας μια εξαγωγική εταιρία τεχνολογίας στη Θεσσαλονίκη επί 15 χρόνια τώρα, έχω συνηθίσει στους περιορισμούς μας στην Ελλάδα και πιστεύω ότι κάποιοι μας κάνουν και καλύτερους, πιο ανταγωνιστικούς. Έχουμε μάθει να κάνουμε πολλά με λίγους πόρους και είμαστε συνηθισμένοι στα προβλήματα των αναπτυσσόμενων αγορών (αφού ζούμε στην Ελλάδα!). Και τουλάχιστον εμείς οι τεχνολόγοι της Θεσσαλονίκης, έχουμε μάθει να αλληλοϋποστηριζόμαστε για να πάμε όλοι μπροστά. Ξεχνάμε πιστεύω πόσο εξωστρεφής είμαστε και σαν λαός και σαν χώρα.

Ο Covid σας επηρεάζει; Τι πιστεύεις ότι θα αλλάξει στον τομέα σας;

Σίγουρα η πανδημία πήγε πίσω τους σχεδιασμούς μας καθώς οι βασικοί μας πελάτες στο λιανικό εμπόριο βρέθηκαν μπροστά σε μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση και κυρίως σε πρωτόγνωρες συνθήκες όπου οι εξελίξεις είναι αβέβαιες. Η ίδια αυτή κατάσταση όμως αύξησε και την ανάγκη τους για καλύτερα συστήματα λήψης αποφάσεων. Οπότε και πιστεύω ότι υπάρχει και μια ευκαιρία για καινοτόμες και ευέλικτες εταιρίες σαν την Dataviva καθώς όλοι προσπαθούν να προσαρμοστούν στις καινούριες συνθήκες όσο γρηγορότερα γίνεται.