Η δίκη για την δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου φέρνει στην επιφάνεια τη σύγκρουση δύο κόσμων

Ο φετινός Οκτώβριος ανήκει στα εφετεία. Πέρασαν μόνο λίγες ημέρες μετά την απόφαση για τη δίκη της Χρυσής Αυγής και τη σκυτάλη παίρνει μία άλλη δίκη: Δύο χρόνια μετά τη δολοφονία του, έρχεται η σειρά του Ζακ Κωστόπουλου.

Η υπόθεση της δολοφονίας του ΛΟΑΤΚΙ ακτιβιστή και drag queen (η Ζάκι Ο.), Ζακ Κωστόπουλου δημιούργησε μία τεράστια αναταραχή, ένα χαστούκι στα μούτρα, μία επιβεβαίωση των κακών οιωνών, αφού όχι απλώς δεν είχε λυθεί κανένα πρόβλημα σε σχέση με την ομοφοβία, αλλά ο πυρήνας της ελληνικής κοινωνίας έδειξε με τα χειρότερα χρώματα το μέγεθος του εκφασισμού που είχε αποδεχθεί.

Στις 21 Σεπτεμβρίου του 2018, βρίσκουμε την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα να έχε λάβει δύο ιστορικές νίκες – ορόσημο: Μετά την ψήφιση του συμφώνου Συμβίωσης, ήρθε και η αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, μία διάταξη που έλαβε τεράστιο πόλεμο από την πλευρά της τότε αντιπολίτευσης και έδωσε τεράστια ανακούφιση στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Εκείνη την περίοδο, λοιπόν, βρίσκουμε τους ακτιβιστές, τον Τύπο και την τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και όλο τον προοδευτικό κόσμο να παίρνει βαθιά ανάσα. Μέχρι την 21η Σεπτεμβρίου. Εκείνο το πρωί, δολοφονήθηκε ο Ζακ Κωστόπουλος, επειδή φορούσε «περίεργα ρούχα». Γιατί ακριβώς αυτό συνέβη στον Ζακ. Σε ένα πεζόδρομο κοντά στην Ομόνοια τον τραμπούκισαν και τον κυνήγησαν δύο υπερασπιστές της ετεροφυλοφιλίας, ο Ζακ προσπάθησε να βρει καταφύγιο σε ένα παρακείμενο κοσμηματοπωλείο και τότε, κλειδωμένος πια στο μαγαζί, θα ξεκινούσε ο πραγματικός εφιάλτης.

Ο Ζακ δολοφονήθηκε από τον καταστηματάρχη, έναν φίλο του μεσίτη και από άντρες της αστυνομίας. Ο Ζακ εγκλωβίστηκε στο κατάστημα, σε κατάσταση πανικού προσπάθησε να δραπετεύσει σπάζοντας τη βιτρίνα και έξω τον περίμεναν πρώτα ο ιδιοκτήτης κι έπειτα οι αστυνομικές δυνάμεις. Εκείνο το πρωί, τα Μέσα έγραψαν ότι δολοφονήθηκε ναρκομανής στην Ομόνοια που προσπάθησε να  ληστέψει καταστηματάρχη και μόνο αργότερα το μεσημέρι έγινε γνωστό ότι επρόκειτο για τον Ζακ.

Πιθανότατα, αν δεν ήταν ο Ζακ και ήταν κάποιο άλλο τυχαίο θύμα, θα έφτανε το μεσημέρι χωρίς αντιρρήσεις: Δολοφόνησαν έναν ληστή ναρκομανή. Αλλά το περιβάλλον του Ζακ –το ευρύτερο περιβάλλον του ακτιβιστή- μάλλον κίνησε κάποια νήματα. «Ο Ζακ δεν ήταν ούτε ληστής, ούτε ναρκομανής». Αυτό που ακολούθησε ήταν μία άνευ προηγουμένου σκύλευση νεκρού.

Καθώς ο Ζακ ήταν θύμα ενός νοικοκύρη (sic) και αστυνομικής βίας, χρειάστηκαν πολλές ημέρες διαβούλευσης πάνω στο πιο απλό, θεωρητικά, ερώτημα: Την αξία της ανθρώπινης ζωής. Οι φωνές που ισχυρίστηκαν ότι η αστυνομία έκανε τη δουλειά της, φωνές προερχόμενες και από τον πολιτικό κόσμο, έπεφταν στον αντίλαλο των υπερασπιστών του νεκρού Ζακ. Και θα συνεχιζόταν η σκύλευση, αν δεν έβλεπε τη δημοσιότητα το βίντεο της δολοφονίας του. Πλέον, δε χωρούσαν αμφιβολίες. Ο Ζακ δολοφονήθηκε από απανωτά χτυπήματα στο κεφάλι τα οποία προήλθαν από τον καταστηματάρχη και από τους  οχτώ αστυνομικούς του διαβόητου τμήμα Ομονοίας. Εν τω μεταξύ, η ιατροδικαστική εξέταση ήταν καταπέλτης: Δεν υπήρχαν ναρκωτικές ουσίες στο αίμα του, έφερε πολλαπλά τραύματα στο κεφάλι και πιθανότατα κατά την ώρα που του πέρασαν τις χειροπέδες, όντας αναίσθητος και παντελώς αβοήθητος πια, ο Ζακ ίσως να ήταν ήδη νεκρός.

Αποκαλύπτοντας τα αληθινά πρόσωπα

Ίσως να έφταιγε που λίγο είχαμε «ξεκουραστεί», θεσμικά η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα ήταν καλυμμένη και εκτός αυτού, η αστυνομική βία, όπως την είχαμε ζήσει στο πετσί μας τα προηγούμενα χρόνια, είχε μετριαστεί.  Η δολοφονία του Ζακ ήταν η πρώτα μέσα στα πέντε χρόνια, έπειτα από εκείνη του Παύλου Φύσσα, που μας τάραξε τόσο βαθιά.

Η δικογραφία που σχηματίστηκε αρχικά, θα άφηνε στα «μαλακά» τον κοσμηματοπώλη και το συνεργάτη του. Τη αρχική δικογραφία ανέτρεψε το βίντεο, που υποδεικνύει και τους 8 αστυνομικούς, ενώ καταπέλτης ήταν ένα ακόμη βίντεο που έδειξε τον τραμπουκισμό του θύματος και την προσπάθεια διαφυγής του στο κοσμηματοπωλείο της οδού Γλαδστώνος. Ο ζακ είχε μπει σε παρακείμενο κατάστημα για να πάρει νερό, τον κυνήγησαν και «χώθηκε» στο κοσμηματοπωλείο. Δε χωρούσε πλέον καμία αμφιβολία: Επρόκειτο για εν ψυχρώ δολοφονία.

Η αστυνομία

Η αντίδραση της αστυνομίας ήταν εξοργιστική. Και ο πρόεδρος των αστυνομικών υπαλλήλων Δημοσθένης Πάκος και ο γενικός γραμματέας των ειδικών φρουρών, Στράτος Μαυροειδάκος δήλωσαν ότι «αυτή είναι η πρακτική και σε όποιον αρέσει», καθώς επίσης και ότι «οι αστυνομικοί δεν μπορούν να πάνε με τριαντάφυλλα για να περάσουν χειροπέδες».

Πειστήριο εγκλήματος ήταν ένα υποτιθέμενο μαχαίρι με το οποίο ο Ζακ απειλούσε τους δολοφόνους του. Το βίντεο της δολοφονίας δείχνει έναν εκ των 8 αστυνομικών α κουβαλάει το μαχαίρι με γυμνά χέρια, ενώ η υπεράσπιση των 8 ζήτησε επανάληψη των τοξικολογικών εξετάσεων, επιμένοντας ότι ο Ζακ βρισκόταν σε «παροξυσμό». Και οι δεύτερες εξετάσεις κατέρριψαν παταγωδώς τα επιχειρήματα της αστυνομίας.

Ωστόσο, τα επιχειρήματα ήρθαν να υποστηρίξουν διάφορα ΜΜΕ, αναπαράγοντας ότι  Ζακ πέθανε πάνω σε κρίση πανικού ή θέτοντας στις ορέξεις του κοινού δημοσκοπήσεις για το αν ήταν δικαιολογημένη ή όχι η δολοφονία του. Την στάση  των ΜΜΕ  ενίσχυσε η θολή στάση της αστυνομίας, που σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της και μέχρι τη δικαίωση του θύματος από τους ιατροδικαστές, επέμενε πως ούτε λίγο ούτε πολύ, εφόσον δεν υπήρχε γάτα, δεν υπήρχε ούτε και ζημιά.

Ωστόσο, το υπουργείο Προστασίας του πολίτη με τότε υπουργό την Όλγα Γεροβασίλη, όχι μόνο καταδίκασε αμέσως τη δολοφονία, αλλά διέταξε ΕΔΕ για τους 8 αστυνομικούς.

Αντιθέσεις

Η Πολιτεία εναντίον της κοινωνίας, ίσως να έλεγε κάποιος υπερασπιστής του παγωμένου χρόνου, της συντήρησης. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πέρασε μία σειρά αντιομοφοβικών διατάξεων, τα οποία από την πρώτη στιγμή αγκάλιασε ο προοδευτικός κόσμος και, εσφαλμένα, πίστεψε ότι γυρίζει η σελίδα της ιστορίας.

Αλλά η σελίδα δε γύρισε. Για την ακρίβεια, δεν άλλαξε τίποτα στη συνείδηση του κοινωνικού πυρήνα κι αυτό το απέδειξε η δολοφονία του Ζακ. Ήταν νεκρός ένας ακτιβιστής του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος, όχι επειδή τον αναγνώρισαν ως τέτοιον, αλλά επειδή φορούσε «λάθος» ρούχα και έβαφε τα νύχια του, γεγονός στο οποίο ο ίδιος ο Ζακ είχε αναφερθεί πολλές φορές; Πώς τον κοιτάζουν στο δρόμο, πώς τον τραμπουκίζουν, τι ακούει από τους περαστικούς του πυρήνα της κοινωνίας. Γιατί κοινωνικός πυρήνας δεν ήταν ο Ζακ, ούτε οι υπερασπιστές της προόδου. Ραχοκοκαλιά της κοινωνίας είναι οι κοσμηματοπώληδες της οδού Γλαδστώνος, οι «έντιμοι άνθρωποι».

Και γυρίζουμε τώρα λίγο πιο δίπλα από το σημείο μηδέν. Η ζωή συμπολιτών μας εξακολουθεί να βρίσκεται σε κίνδυνο, αλλά τουλάχιστον τους αναγνωρίζει το κράτος ως πραγματικές οντότητες, με δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό και στη νόμιμη συμβίωση. Η ζωή τους, ωστόσο, παραμένει διακύβευμα.

Ακριβώς αυτό καθιστά τη δίκη για την δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου μία ιστορική καμπή στους αγώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Την Τετάρτη, όπως γίνεται κατά κανόνα, συγκρούονται δύο κόσμοι.