Το φάντασμα της Ισπανίας και ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας

Στο επίκεντρο της πολιτικής σύγκρουσης είναι ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας που αποτελούσε ένα «καυτό» θέμα τα τελευταία χρόνια μεταξύ των συζητήσεων που είχαν οι ελληνικές κυβερνήσεις με την τρόικα. Και μπορεί το τρίτο πρόγραμμα να τελείωσε τον Αύγουστο του 2018, αλλά οι «θεσμοί» δεν έφυγαν και ένα από τα ζητήματα που τους αφορούσαν ήταν τα κόκκινα δάνεια και κατ’ επέκταση ο νέος πτωχευτικός κώδικας.

Εξ αρχής φαινόταν ότι λύση για όλους δεν θα βρισκόταν και ήταν σχεδόν σίγουρο πως θα έμεναν εκτός ευνοϊκών ρυθμίσεων εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας που ενδέχεται να βρεθούν στη λαιμητόμο των εξπρές εξώσεων και των πλειστηριασμών.

Το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε δεν αποτέλεσε προϊόν ουσιαστικού θεσμικού διαλόγου με τους κοινωνικούς φορείς και δεν συγκροτήθηκε, πρωτοφανές, για τα χρονικά, Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή, όπως πολύ ορθά επισημαίνει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών που υπογραμμίζει και την απουσία των δικηγόρων από αυτή τη διαδικασία.

Επί της ουσίας όμως το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα και θέτει εκτός προστασίας ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό οφειλετών, καθώς τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια που ορίστηκαν δεν τους αφορούν.

Το κυριότερο όμως είναι η ουσιαστική απίσχναση και αποφλοίωση της προστασίας της πρώτης κατοικίας, σε σχέση με το προϋφιστάμενο καθεστώς του ν. 3869/2010 (νόμος Κατσέλη) και σε συνέχεια της κάμψης της προστασίας που επήλθε με τον ν. 4605/19.

Ένα από τα τρωτά σημεία του νέου Πτωχευτικού Κώδικα είναι και η πρόβλεψη ότι ο οφειλέτης θα πρέπει να καταβάλλει τόσο τα μισθώματα για 12 έτη όσο και τίμημα επαναγοράς, για να ανακτήσει την κυριότητα της κατοικίας του

Και δεν είναι τα μόνα, καθώς δύναται να προβληθεί δυσανάλογα και το δικαίωμα ιδιοκτησίας. Συγκεκριμένα σε περίπτωση άγονου πλειστηριασμού η περιουσία του πτωχού περιέρχεται στο Δημόσιο.

Είναι προφανές ότι δεν αποκλείεται κοινωνικό τσουνάμι εάν δεν υπάρξουν οι αναγκαίες βελτιώσεις. Πρέπει άμεσα να βρεθεί λύση που να αποτρέπει μελλοντική κοινωνική έκρηξη που μπορεί να δημιουργήσει μεγάλα ρήγματα στο κοινωνικό και πολιτικό τοπίο και ουδείς δύναται να προβλέψει τις παρενέργειες σε πολλά πεδία.

Η Ελλάδα δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει Ισπανία, πολύ περισσότερο όταν βρισκόμαστε εν μέσω παγκόσμιας ύφεσης και δεύτερου κύματος πανδημίας που είναι αναμενόμενο να πλήξει περαιτέρω την ελληνική οικονομία με δραματικές συνέπειες και στην κοινωνία.

Ο κίνδυνος είναι μεγάλος και αυτή τη στιγμή μπορεί να μην έχουν γίνει Ισπανία, αλλά το φάντασμα της πλανάται πάνω από το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον.