Σαουδική Αραβία : «Η Δύση ξεπλένει την καταπάτηση των γυναικείων δικαιωμάτων»

Η αδελφή φυλακισμένης ακτιβίστριας από τη Σαουδική Αραβία επέκρινε σκληρά την G20 για τη σύνδεσή της με σύνοδο κορυφής γυναικών που διοργάνωσε αυτή την εβδομάδα το Ριάντ. Συγκεκριμένα, έκανε λόγο για απόπειρα «ξεπλύματος» της οικτρής ιστορίας της χώρας στην καταπάτηση των γυναικείων δικαιωμάτων.

Η Λουτζάιν αλ-Χαθλούλ είναι φυλακισμένη εδώ και πάνω από δύο χρόνια χωρίς να έχει προηγηθεί δίκη, εξαιτίας της εκστρατείας της κατά της σαουδαραβικής απαγόρευσης της οδήγησης από γυναίκες, αλλά και του συστήματος ανδρικής κηδεμονίας. Το τελευταίο, ουσιαστικά ορίζει τις γυναίκες ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας, απαιτώντας να έχουν την άδεια των ανδρών συγγενών τους για μια πληθώρα σημαντικών αποφάσεων.

Η συντονίστρια της συνόδου W20, που ξεκίνησε την Τετάρτη, κάλεσε τις συμμετέχουσες να «φανταστούν έναν κόσμο στον οποίο η ισότητα των γυναικών έχει επιτευχθεί». Όμως η Χαθλούλ και άλλες ακτιβίστριες έχουν χάσει την ελευθερία τους επειδή ακριβώς πάλεψαν για αυτό το όνειρο εντός της Σαουδικής Αραβίας, δήλωσε η αδελφή της, Λίνα, στον Guardian.

«Οι συμμετέχουσες στη σύνοδο νομιμοποιούν ένα καθεστώς που φιμώνει κάθε φωνή υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών τω γυναικών», τονίζει στον Guardian η Λίνα αλ-Χαθλούλ. «Οι γυναίκες ακτιβίστριες βρίσκονται πίσω από τα σίδερα και οι επίσημες κατηγορίες που αντιμετωπίζουν αφορούν τον ίδιο τον ακτιβισμό τους».

«Αν οι γυναίκες δεν υψώσουν τις φωνές τους για τα όσα συμβαίνουν στη Σαουδική Αραβία, τότε η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει».

Η Σαουδική Αραβία θα φιλοξενήσει τη σύνοδο κορυφής των G20 τον Νοέμβριο, και η σύνοδος κορυφής γυναικών, στην οποία μίλησαν ομιλήτριες από διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΗΕ και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, είναι μέρος μιας σειράς από συνδεδεμένες εκδηλώσες.

Όμως αυτού του είδους οι διεθνείς συναντήσεις έχουν εξελιχθεί σε σημείο διαμάχης για το ιστορικό της χώρας με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι δήμαρχοι μεγάλων πόλεων, όπως το Λονδίνο, η Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες και το Παρίσι, έκαναν μποϊκοτάζ σε άλλη εκδήλωση που συνδέεται με την G20 τον περασμένο μήνα, ως διαμαρτυρία για το πλήθος των πολιτικών κρατουμένων της χώρας.

Ο ισχυρός πρίγκιπας της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, που θεωρείται πραγματικός ηγέτης της χώρας, έχει παρουσιάσει τον εαυτό του ως εκσυγχρονιστή.

Τα τελευταία χρόνια, έχει άρει τους περιορισμούς στην καθημερινή ζωή, επιτρέποντας στις γυναίκες να οδηγούν, μειώνοντας την εξουσία της θρησκευτικής αστυνομίας που έλεγχε τα ρούχα των γυναικών και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των φύλων, αλλά και ανοίγοντας ξανά τους κινηματογράφους που παρέμεναν κλειστοί επί δεκαετίες.

Κι όμως, οι επικριτές του τονίζουν ότι οι μεταρρυθμίσεις του δεν είναι παρά επιφανειακές αλλαγές σε μια χώρα που είναι μία από τις ελάχιστες εναπομείνασες απόλυτες μοναρχίες του πλανήτη. Η απόλυτη υποταγή στη βασιλική οικογένεια εξακολουθεί να είναι υποχρεωτική.

Τα τελευταία χρόνια, οι αρχές της χώρας έχουν επιδιώξει να φιμώσουν τους επικριτές εντός και εκτός της Σαουδικής Αραβίας. Το πιο διαβόητο περιστατικό αφορά τον δημοσιογράφο Τζαμάλ Κασόγκι, που δολοφονήθηκε από κυβερνητικούς αξιωματούχους στην πρεσβεία της χώρας στην Κωνσταντινούπολη το 2018.

Η Χαθλούλ έχει συλληφθεί και αποφυλακιστεί πολλές φορές εξαιτίας της δράσης της, πριν τελικά φυλακιστεί στο πλαίσιο της ευρύτερης καταστολής κατά των γυναικών ακτιβιστριών τον Μάιο του 2018, λίγο πριν επιτραπεί στις γυναίκες να οδηγούν.

«Το μόνο πράγμα που έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, είναι η εικόνα της Σαουδικής Αραβίας στη Δύση», τονίζει η αλ-Χαθλούλ. «Δεν υπάρχει κανένας απολύτως χώρος για μεταρρύθμιση. Όλοι οι μεταρρυθμιστές βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα και η αδελφή μου είναι μία εξ αυτών. Αυτό που θέλει η Σαουδική Αραβία είναι να ξεπλύνει όλα τα περιστατικά καταπάτησης δικαιωμάτων.

Η σύνοδος κορυφής και το σύνθημά της, «Αν όχι τώρα, πότε;», έχει δεχθεί επικρίσεις ως άσκηση υποκρισίας από πολλούς υπερασπιστές ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Το Grant Liberty, μια οργάνωση ανθρώπινων δικαιωμάτων που εστιάζει στις πολιτικές ελευθερίες στη Σαουδική Αραβία, περιέγραψε την εκδήλωση ως «γελοία και προσβλητική», ενώ προειδοποίησε για τον κίνδυνο η G20 να μετατραπεί σε «εργαλείο δημοσίων σχέσεων για το κτηνώδες καθεστώς του Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν». Κατά συνέπεια, απηύθυνε έκκληση για μποϊκοτάζ.

Το Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων κάλεσε επίσης τις συμμετέχουσες στη σύνοδο να καταγγείλουν την φυλάκιση των ακτιβιστών, τονίζοντας ότι όσο παραμένουν στη φυλακή, «οι συζητήσεις για μεταρρύθμιση είναι κενές».

«Η χρήση των γυναικείων δικαιωμάτων από την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας ως αντιπερισπασμού για άλλες σημαντικές παραβιάσεις έχει καταγραφεί εκτενώς. Πρόσφατες αλλαγές, ανάμεσά τους και το δικαίωμα στην οδήγηση και στα ταξίδια χωρίς την άδεια του άνδρα-κηδεμόνα, μπορεί να είναι σημαντικές, αλλά δεν αποκρύπτουν το γεγονός ότι ορισμένες γυναίκες που διεκδίκησαν αυτές ακριβώς τις αλλαγές παραμένουν πίσω από τα κάγκελα», έγραψε η οργάνωση σε ανακοίνωσή της.

Η Χαθλούλ κατηγορείται για την αποσταθεροποίηση της εθνικής ασφάλειας και τη συνεργασία με ξένους φορείς εναντίον του κράτους, όμως σχεδόν δυόμισι χρόνια μετά τη φυλάκισή της, η δίκη της εξακολουθεί να μην έχει πραγματοποιηθεί.

Η οικογένειά της υποστηρίζει ότι έχει γίνει θύμα βασανιστηρίων όσο βρίσκεται στη φυλακή, έχοντας υποστεί ηλεκτροσόκ, μαστίγωμα, παρατεταμένες περιόδους απομόνωσης και σεξουαλική παρενόχληση.

Πριν λίγους μήνες έκανε απεργία πείνας για να διαμαρτυρηθεί για την απαγόρευση των επισκεπτηρίων και των τηλεφωνικών κλήσεων. Οι γονείς της κατάφεραν να την επισκεφθούν στα τέλη Αυγούστου, αφού δέχτηκε τροφή, και όπως λέει η Λίνα μιλώντας στον Guardian, τη βρήκαν πολύ αδύνατη, αλλά ανένδοτη.

«Είναι απίστευτο το πόσο δυνατή και ανθεκτική είναι. Μετά από δυόμισι χρόνια, δεν έχει κάνει βήμα πίσω, θέλει πραγματική δικαιοσύνη. Έχει ακόμη τη δύναμη να λέει τα πάντα στους γονείς μου, παρόλο που γνωρίζει ότι μπορεί να υποστεί συνέπειες από τις αρχές εξαιτίας αυτής της στάσης».

Έκτοτε, ωστόσο, η οικογένειά της δεν έχει καταφέρει να έρθει σε επαφή με την Λουτζάιν, η οποία σύμφωνα με τη Λίνα δεν είναι βέβαιο ότι γνωρίζει για τη σύνοδο W20.

«Δεν είμαι σίγουρη για το εύρος της επαφής της με τον κόσμο, επομένως δεν μπορώ να σχολιάσω για το τι γνωρίζει», λέει, συμπληρώνοντας ότι η απουσία νέων της είναι πολύ ανησυχητική για την οικογένειά της. «Πάντα φοβόμαστε πολύ όταν δεν μας καλεί, επειδή η μόνη περίπτωση που δεν είχαμε επαφές ήταν όταν δεχόταν βασανιστήρια ή ήταν σε απεργία πείνας».