Κάτω από το χαλί

Για άλλη μια φορά ζούμε ένα θέατρο του παραλόγου, με αφορμή την προστασία της πρώτης κατοικίας και τον νέο πτωχευτικό νόμο που έφερε η κυβέρνηση στη Βουλή.

Τουφεκιές στον αέρα από τον ΣΥΡΙΖΑ με την πρόταση μομφής που κατέθεσε κατά του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, κροκοδείλια δάκρυα από τα στελέχη και την ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης που έπειτα από 4½ χρόνια στην κυβέρνηση θυμήθηκαν τα ευάλωτα νοικοκυριά που κινδυνεύουν να χάσουν τη μοναδική τους κατοικία. Αλλά και διορθώσεις της τελευταίας στιγμής από την κυβέρνηση που, αν μη τι άλλο, δείχνουν προχειρότητα στην προετοιμασία ενός νόμου με αρκετές γκρίζες ζώνες σε ό,τι προβλέπει για τους πραγματικά οικονομικά αδύνατους.

Εξαρχής, το ερώτημα είναι απλό: γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση δεν έλυσε το ζήτημα της πρώτης κατοικίας, φέρνοντας έναν νόμο στη Βουλή κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των προτάσεων που υποτίθεται ότι πρεσβεύει τώρα;

Η απάντηση, βεβαίως, είναι απλή, αν σκεφτεί κανείς ότι επί των ημερών του υπήρξαν συνεχείς μειώσεις στα όρια προστασίας της πρώτης κατοικίας του τότε νόμου Κατσέλη, ο οποίος έχει καταργηθεί. Ετσι, σταδιακά, όλο και λιγότεροι προστατεύονταν από τα χαμηλότερα όρια που απαιτούσε και επέβαλλε κάθε φορά η τρόικα ή οι θεσμοί (το ίδιο κάνει). Λίγο πριν καταργηθεί ο νόμος (στο τέλος του 2019), ελάχιστοι ήταν όσοι είχαν το προνόμιο της προστασίας για την πρώτη κατοικία τους. Με αυτή την τακτική πορεύτηκε ο ΣΥΡΙΖΑ: ψαλίδι στα όρια προστασίας και αλλεπάλληλες χρονικές παρατάσεις στην ισχύ ενός νόμου (νόμος Κατσέλη) που με μαθηματική ακρίβεια ήταν καταδικασμένος να καταργηθεί γιατί δεν εξυπηρετούσε, πλέον, τις ανάγκες για τις οποίες ψηφίστηκε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Είχε καταντήσει να είναι ο προστάτης των απανταχού στρατηγικών κακοπληρωτών, αφού με μία αίτηση για ένταξη σ’ αυτόν κέρδιζαν ασυλία ετών. Την ίδια ώρα οι πλειστηριασμοί πήγαιναν κι έρχονταν και κάποιοι έχαναν τα σπίτια τους, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.

Με άλλα λόγια, η προηγούμενη κυβέρνηση πέταξε το μπαλάκι στη σημερινή, η οποία, επίσης κατ’ απαίτηση των δανειστών, αλλά και για να αντιμετωπιστεί το μεγάλο αγκάθι των κόκκινων δανείων, έπρεπε να φέρει έναν νέο νόμο στη θέση του νόμου Κατσέλη. Ετσι μας προέκυψε ο νέος πτωχευτικός, αλλά πραγματικά αποτελεί μεγάλη απορία γιατί η κυβέρνηση περίμενε την τελευταία στιγμή, προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις, για να αυξήσει το ακατάσχετο όριο των φτωχών οφειλετών στα 1.250 ευρώ, όπως ισχύει σε όλες τις άλλες περιπτώσεις στη χώρα μας. Και ποια ακριβώς είναι η δεύτερη ευκαιρία που επικαλείται: να έχει τη δυνατότητα ο δανειολήπτης να παραμείνει μέσω επιδότησης ενοικίου στην πρώτη κατοικία που έχασε ή η δυνατότητα να την επαναγοράσει έπειτα από 12 χρόνια, όπως προβλέπει ο νόμος. Γιατί τη δεύτερη περίπτωση τη βλέπω θολή; Οσο για την πρώτη, θα φανεί στην πράξη.

Κακά τα ψέματα, προστασία της πρώτης κατοικίας, τέλος. Δεν γνωρίζω αν υπήρχε η δυνατότητα να τεθούν κάποια ελάχιστα όρια προστασίας για πραγματικά αδύνατους και αν μπορούσε να εντοπιστεί η κατηγορία αυτή χωρίς τις καταστρατηγήσεις του παρελθόντος. Ομως, ένα πράγμα αποδεικνύεται για άλλη μία φορά: όσο, ως κοινωνία, κρύβουμε τα προβλήματα κάτω από το χαλί, εν τέλει τα πληρώνουμε ακριβότερα όταν έρχεται η ώρα του λογαριασμού!