«Σ’ εσάς που με ακούτε» της Λούλας Αναγνωστάκη στο Εθνικό Θέατρο

Το Εθνικό Θέατρο ανοίγει την αυλαία της Σκηνής «Νίκος Κούρκουλος» με ένα έργο της Λούλας Αναγνωστάκη, μιας από τις σημαντικότερες μορφές της θεατρικής συγγραφής του τόπου μας. Τη σκηνοθεσία και τη δραματουργική επεξεργασία υπογράφει ο βραβευμένος κινηματογραφικός σκηνοθέτης, Αλέξανδρος Αβρανάς.

Υπόθεση του έργου

Βερολίνο του 2001. Η πόλη φλέγεται από συλλαλητήρια, επεισόδια και βία. Σε ένα μικρό δωμάτιο τα πρόσωπα παίρνουν μέρος σε μια φανταστική διαδήλωση. Ο Άγης, συγγραφέας, συμμετέχει σ’ ένα φόρουμ και προτείνει στους άλλους να μιλήσουν δοκιμαστικά. Μιλάνε σ’ ένα φανταστικό πλήθος, σαν να βρίσκονται σε μια γενική δοκιμή. Παρασύρονται στο «παιχνίδι» αυτό αποκαλύπτοντας τις μεγαλύτερες αλήθειες τους, αλλά και την αγωνία τους να επιβιώσουν σε έναν κόσμο εχθρικό.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης, Αλέξανδρος Αβρανάς, σημειώνει χαρακτηριστικά:

Δεκαεφτά χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμα του έργου, το κείμενο της Λούλας Αναγνωστάκη θα μπορούσε να θεωρηθεί ήδη παλιό, εγκεφαλικό και ιδιαίτερα εσωστρεφές. Μονόλογοι χωρίς εμφανές αντίκτυπο, χαρακτήρες χωρίς φανερό προορισμό και ελλιπής δράση είναι κάποια από τα στοιχεία που συμβάλλουν σε αυτό. Αυτά όμως μόνο ως προς την επιφάνεια, διότι η αλήθεια του έργου είναι βαθιά, ουσιαστική και άκρως συναισθηματική. Οι χαρακτήρες της διαχρονικοί και εξαιρετικά επίκαιροι. Άνθρωποι που ζουν εγκλωβισμένοι στη στασιμότητα μιας κοινωνίας, στο μεταίχμιο μιας εποχής της οποίας το μέλλον είναι αβέβαιο. Παγωμένοι συναισθηματικά, ζώντας την προσωπική τους απελπισία, με τον δικό του τρόπο ο καθένας, παλεύουν να κρατηθούν από κάτι για να μπορέσουν να συνεχίσουν. Σε αυτή την οριακή στιγμή, όπου όλα είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, οι χαρακτήρες της Αναγνωστάκη έρχονται αντιμέτωποι με την πραγματικότητα του θεατή. Με την πραγματικότητα μιας κοινωνίας, όπου οι πολιτικές ιδεολογίες και η έννοια της επανάστασης μοιάζουν να είναι ήδη σκιές του παρελθόντος. Τώρα πια, όλα είναι θέμα επιβίωσης και ο καθένας οφείλει να έρθει αντιμέτωπος με τη δική του παγωμένη αλήθεια, την προσωπική του ήττα και το δικό του ζωτικό ψεύδος. Οι χαρακτήρες της παράστασης επιλέγουν σίγουρα να κρατηθούν από το ζωτικό τους ψεύδος. Υιοθετούν προσωπεία και συμπεριφορές που πιστεύουν πως είναι κοινωνικά αποδεκτές, κρύβοντας έτσι την απελπισία τους, τα νεκρά τους συναισθήματα και τις φαιδρές ελπίδες. Νομίζουν μάλιστα πως έτσι θα πάψουν πια να είναι ηττημένοι. Φτάνουν μάλιστα στα όρια του μελοδραματισμού για να το επιτύχουν – κι όμως έρχεται η στιγμή που η αλήθεια γκρεμίζει καθετί που τόσο μάταια παλεύουν να προστατεύσουν, πριν τελικά καταρρεύσουν κι απογυμνωθούν. Τότε, η απόγνωσή τους μεταλλάσσεται σε θυμό, μίσος και αβυσσαλέα ανάγκη για εξουσία, οδηγώντας τους έτσι για πρώτη φορά σε έναν βαθύ συναισθηματισμό, στην αλήθεια τους. Μόνο που η αλήθεια αυτή είναι σκληρή και αδυσώπητη, αφού έχει πια αποκαλύψει πως η αδυναμία τους είναι αυτό που τελικά θα τους ενώσει, θα τους φέρει κοντά. Όλοι μαζί ενάντια σε οτιδήποτε θα ταράξει το ζωτικό τους ψεύδος, τα δήθεν όνειρα και την ψεύτικη ανάγκη για επικοινωνία. Δυστυχώς, όμως, ζούμε σε μια εποχή στην οποία οι αδύναμοι εν τη ενώσει είναι αυτοί που ορίζουν τη σημερινή πραγματικότητα, μια πραγματικότητα που σύντομα θα πρέπει να αλλάξει, αν αυτή η κοινωνία θέλει να επιβιώσει και όχι να ριχθεί στον θάνατο όπως η Σοφία του έργου.

Ταυτότητα παράστασης

Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία: Αλέξανδρος Αβρανάς

Σκηνικά, κοστούμια: Έλλη Παπαγεωργακοπούλου

Χορογραφία: Αμάλια Μπένετ

Φωτισμοί: Ολυμπία Μυτιληναίου

Μουσική: Θοδωρής Ρέγκλης

Sound design:  Κώστας Βαρυμπομπιώτης, Νίκος Μπουγιούκος

Βοηθός σκηνοθέτη: Νικήτας Αναστόπουλος

Βοηθός σκηνογράφου: Σωτήρης Μελανός

Βοηθός ενδυματολόγου: Τζίνα Ηλιοπούλου

Διανομή (με αλφαβητική σειρά):

Στάθης Κόικας, Λάμπρος Κτεναβός, Aλέξανδρος Μαυρόπουλος, Μιχάλης Μουλακάκης, Γιώργος Μπινιάρης, Αγλαΐα Παππά,  Αρετή Πασχάλη,  Ξένια Παυλοπούλου, Ελένη Ρουσσινού, Γιώργος Στάμου.