Την Κυριακή με «ΤΟ ΒΗΜΑ», Αριστοτέλης: «Ηθικά Νικομάχεια»
Αριστοτέλης
Ηθικά Νικομάχεια

Ο τρίτος τόμος του αξεπέραστου έργου, για την ηθική, την αρετή και τη δικαιοσύνη.

Τα χαρακτηριστικά που πρέπει να διέπουν τις ανθρώπινες συμπεριφορές και πράξεις, και πώς επιτυγχάνεται ο ευτυχισμένος βίος.

Τα αυθεντικά κείμενα με τη μετάφρασή τους, σχόλια και αναλύσεις.

Σε μια εποχή, ακρότητας και υπερβολής, ηθικής κατάπτωσης και αποπροσανατολισμού, η αριστοτελική θεωρία της μεσότητας για την ανάδειξη της αρετής είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Την έκδοση, ανέλαβε ο αείμνηστος καθηγητής της Κλασικής Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Δημήτριος Λυπουρλής.

Τα Ηθικά Νικομάχεια περιστρέφονται ζητήματα ηθικής. Ο Αριστοτέλης ορίζει την έννοια της αρετής που ταυτίζεται με την έννοια του αγαθού. Η θεματική επικεντρώνεται στους όρους και τις προϋποθέσεις των ανθρώπινων πράξεων, στην εννοιολογική οριοθέτηση της ευδαιμονίας, στις ηθικές και διανοητικές αρετές του ανθρώπου, καθώς και στους ορθούς τρόπους συμπεριφοράς και πράξης. Το ερώτημα που ανακύπτει είναι: για ποιον λόγο θα πρέπει ο σύγχρονος αναγνώστης να μελετήσει το έργο αυτό; Τι έχει ουσιαστικά να του προσφέρει;

Ο Αριστοτέλης διακηρύσσει πως ο αγαθός και ενάρετος βίος είναι ο ευτυχισμένος βίος. Ο άνθρωπος μπορεί να κατακτήσει την αρετή, εφόσον ικανοποιήσει την προϋπόθεση της προσωπικής ευτυχίας. Και ποια είναι η αρετή για τον Αριστοτέλη; Είναι αποτέλεσμα συντονισμένης νοητικής διαδικασίας και ενεργητικής πράξης που επιλέγεται ελεύθερα από το άτομο και βασίζεται στη φυσική τάση του ανθρώπου για κάτι καλό. Το σημείο όμως εκείνο στο οποίο θα πρέπει να εστιάσει ο ενδιαφερόμενος, είναι εκείνο που βρίσκεται στο μέσον των πραγμάτων. Και για να συμβεί αυτό, θα πρέπει το άτομο να διαθέτει τη λογική και τη φρόνηση, ούτως ώστε να αποφεύγει τις ακρότητες που θα τον οδηγήσουν σε λάθος δρόμο. Ανάμεσα στην υπερβολή και την έλλειψη, τις δύο κακίες, βρίσκεται η έννοια της μεσότητας που ταυτίζεται με την αρετή. Για παράδειγμα, η ανδρεία βρίσκεται στο μέσον του θράσους και της δειλίας• η γενναιοδωρία ανάμεσα στη φιλαργυρία και τη σπατάλη κ.ο.κ.

Πρέπει να σημειωθεί πως ο Αριστοτέλης πραγματεύεται και άλλες πολύ σημαντικές θεωρητικές έννοιες, όπως η δικαιοσύνη. Δεν είναι τυχαίο πως η διάκριση των εξουσιών στα πάσης φύσεως πολιτειακά συστήματα, έχουν τη βάση τους στον Αριστοτέλη και στο εν λόγω σύγγραμμα.

Το μεγαλόπνοο αυτό έργο κυκλοφορεί σήμερα με συναίσθηση αυτής της αναγκαιότητας του σημερινού αναγνώστη όχι μόνο για ηθική διαπαιδαγώγηση αλλά και για την κατάκτηση της παντοτινής ευτυχίας.