Κοροναϊός : Αυξάνεται η συλλογική εξάντληση – Μειώνεται η συμμόρφωση στα μέτρα

Το δεύτερο κύμα της πανδημίας μαστίζει μεγάλο μέρος του πλανήτη, επαναφέροντας και αρκετά από τα μέτρα περιορισμού της εξάπλωσής της. Με την πρώτη ματιά μοιάζει πολύ με το πρώτο. Έχει όμως μια σημαντική διαφορά: Πλέον, όλοι είναι κουρασμένοι.

Το υγειονομικό προσωπικό των νοσοκομείων σε όλο τον κόσμο έχει χάσει το κουράγιο του μετά από επτά μήνες μάχης με τον ιό – που σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύτηκαν από σκληρές επιλογές, κυριολεκτικά «ζωής και θανάτου». Η ρητορική πολέμου που χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να επιτευχθεί η συσπείρωση των πολιτών έχει χαθεί. Οικογένειες που είχαν χωριστεί στη διάρκεια των lockdown της άνοιξης, πλέον δεν αντέχουν να κρατηθούν μακριά.

Φαύλος κύκλος

Η συλλογική εξάντληση έχει αναδυθεί ως ένας από τους κύριους εχθρούς των κυβερνήσεων, που χρειάζονται υψηλά επίπεδα συμμόρφωσης των πολιτών για να ισοπεδώσουν ξανά την πανδημική καμπύλη. Αν η εξάντληση νικήσει, τονίζουν οι αρχές, υπάρχει περίπτωση να πυροδοτήσει έναν φαύλο κύκλο: Ο κουρασμένος πληθυσμός τείνει να χαλαρώνει, προκαλώντας μεγαλύτερη εξάπλωση των λοιμώξεων και περαιτέρω αύξηση των περιορισμών, που με τη σειρά τους αυξάνουν την εξάντληση.

Εν μέρει αυτός είναι και ο λόγος που οδήγησε στις πρόσφατες επιστροφές αυστηρών μέτρων. Τα μπαρ και τα καφέ της Ευρώπης κλείνουν ξανά – έστω από κάποια ώρα και έπειτα. Οι εργαζόμενοι καλούνται να δουλέψουν ξανά από το σπίτι, μετά τη σύντομη επιστροφή τους στα γραφεία τους. Και στη Γαλλία, οι αρχές πρόσφατα μείωσαν στο μισό τις ημέρες καραντίνας, σε μία μόλις εβδομάδα, ελπίζοντας ότι έτσι θα αυξηθεί η συμμόρφωση.

«Είναι ζήτημα ισορροπιών. Προκειμένου να επιβάλουμε έναν νέο κανόνα, πρέπει πρώτα να είμαστε σίγουροι ότι οι πολίτες θα τον δεχτούν», τόνισε ο Γάλλος Υπουργός Παιδείας, Ζαν Μισέλ Μπλανκέρ σε συνέντευξή του.

Έρευνες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού δείχνουν ότι οι άνθρωποι τηρούν με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα τους τελευταίους κανόνες που αφορούν την προσωπική υγιεινή, όπως το πλύσιμο των χεριών και τη χρήση μάσκας. Εβδομαδιαίες δημοσκοπήσεις της Gallup με δείγμα 2.714 έως 9.353 ατόμων διαπίστωσε ότι το 91% των συμμετεχόντων είχαν φορέσει μάσκα στη διάρκεια των επτά τελευταίων ημερών πριν δεχτούν την ερώτηση στις 20 Σεπτεμβρίου, σε σχέση με το 80% στις 10 Μαΐου.

Σπάνε τα μέτρα για να συναντήσουν τους αγαπημένους τους

Τα προβλήματα ξεκινούν όταν οι κανόνες αφορούν τις κοινωνικές επαφές. Δημοσκόπηση της Gallup για την ίδια περίοδο (Μάιος – Σεπτέμβριος) έδειξε ότι ο αριθμός των Αμερικανών που αποφεύγουν τις μικρές συναθροίσεις με οικογένεια και φίλους μειώθηκε από το 75% στο 45%.

Κυβερνητική έρευνα στη Γαλλία διαπίστωσε ότι το 72% των πολιτών απέφευγαν τις συναθροίσεις και τις συναντήσεις από κοντά στα μέσα Μαΐου, αμέσως μετά τη λήξη του εθνικού lockdown. Μέχρι τις 23 Σεπτεμβρίου, ο αριθμός είχε μειωθεί στο 32%. Στο ίδιο διάστημα, το ποσοστό που δήλωνε ότι χαιρετά τους άλλους χωρίς να κάνει χειραψία ή να αγκαλιάζεται μειώθηκε από το 88% στο 69%.

Ακόμη και η χρήση μάσκας φαίνεται ότι δεν τηρείται με την ίδια ευλάβεια σε όλες τις περιστάσεις. Βρετανική έρευνα ανακάλυψε ότι, αν και το 98% των πολιτών δήλωσαν ότι φόρεσαν μάσκα στην εβδομάδα που έληγε στις 11 Οκτωβρίου, το ποσοστό περιοριζόταν μόλις στο 19% όταν αφορούσε συναντήσεις με μόνο ένα ακόμη άτομο.

Τι φοβούνται οι ειδικοί

Σύμφωνα με τους επιδημιολόγους, αυτό αποτελεί σημαντικό πρόβλημα καθώς έρχεται ο χειμώνας. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα κοινωνικοποιούνται σε εσωτερικούς χώρους, όπου ο ιός εξαπλώνεται με μεγαλύτερη ευκολία.

Οι νεότεροι, που ανησυχούν ότι θα καταστούν φορείς μετάδοσης, διακινδυνεύουν επισκεπτόμενοι τους γονείς τους για τις διακοπές των Χριστουγέννων.

Η Κλεμένς Ζουζό, μια 33χρονη εργαζόμενη σε τμήμα ανθρώπινου δυναμικού, σκοπεύει να ταξιδέψει τον Νοέμβριο στη Λυόν για να συναντήσει την οικογένειά της – ανάμεσά τους οι γονείς και οι παππούδες της. Η Ζουζό εξηγεί στη Wall Street Journal ότι έχουν να συναντηθούν από τον Ιούνιο, αμέσως μετά την άρση του lockdown. Όπως λέει, η γιαγιά της της είπε ότι προτιμά να πεθάνει από κοροναϊό παρά να στερηθεί άλλο τη συντροφιά.

Όμως τον Ιούνιο, η Ζουζό δεν χρειαζόταν να ανησυχεί, αφού μόλις είχε βγει από ένα αυστηρό lockdown. Έκτοτε, έχει επιστρέψει στην καριέρα και την κοινωνική της ζωή στο Παρίσι, η οποία όμως πλέον αντιμετωπίζει και την απαγόρευση κυκλοφορίας μετά τις 9μ.μ.

«Συμβαίνουν υπερβολικά πολλά πράγματα, και πραγματικά είναι εξαντλητικό», τονίζει.