Ακριβή η προστασία της αγέλης

Στις αρχές του μήνα, τρεις επιστήμονες περίβλεπτων πανεπιστημίων (Οξφόρδη, Χάρβαρντ, Στάνφορντ) συνέταξαν μια διακήρυξη και κάλεσαν τους ανά τον κόσμο συναδέλφους τους να την υπογράψουν. Η διακήρυξη, η οποία ονομάστηκε Great Barrington Declaration (από την πόλη της Μασαχουσέτης στην οποία υπεγράφη), καλεί τις κυβερνήσεις να αλλάξουν τις πολιτικές αντιμετώπισης της πανδημίας και μάλιστα δραματικά. Ζητεί να αφεθεί ο ιός να μεταδίδεται ελεύθερα μεταξύ νέων και υγιών ατόμων (ενώ παράλληλα τα ευάλωτα άτομα θα προστατεύονται), με στόχο να μολυνθεί ικανό ποσοστό του πληθυσμού και να αποκτηθεί η περιβόητη ανοσία της αγέλης.

Ο όρος αυτός, με τον οποίο πολλοί επιστήμονες διαφωνούν προτιμώντας τον όρο «προστασία της αγέλης», περιγράφει την αδυναμία ενός παθογόνου μικροοργανισμού να εξαπλώνεται σε έναν πληθυσμό επειδή συναντά συνεχώς άτομα τα οποία διαθέτουν ανοσία σε αυτό. Υπό κανονικές συνθήκες, η ανοσία επιτυγχάνεται χάρη στον εμβολιασμό και το ποσοστό του πληθυσμού που πρέπει να εμβολιαστεί για να υπάρξει προστασία της αγέλης για τα ευάλωτα και μη δυνάμενα να εμβολιαστούν άτομα εξαρτάται από πολλές παραμέτρους, με κύρια τη μεταδοτικότητα του μικροοργανισμού.

Δέκα ημέρες μετά την παραπάνω διακήρυξη ήρθε μια «πληρωμένη απάντηση». Περισσότεροι από τριάντα κορυφαίοι επιστήμονες συνυπέγραψαν το Υπόμνημα John Snow (από το όνομα ενός από τους «πατέρες» της επιδημιολογίας) και με επιστολή τους στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet» χαρακτηρίζουν «επικίνδυνη πλάνη η οποία δεν υποστηρίζεται από τα επιστημονικά δεδομένα» την ιδέα ότι επιτρέποντας να αποκτήσει ανοσία μέσω της μόλυνσης ο χαμηλού κινδύνου πληθυσμός θα προστατευθεί βαθμηδόν ο πληθυσμός που είναι ευάλωτος στον SARS-CoV-2.

Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές 42 μόλις επιστήμονες είχαν υπογράψει τη διακήρυξη των τριών, ενώ πάνω από 5,5 χιλιάδες επιστήμονες είχαν υπογράψει το Υπόμνημα John Snow. Και ενώ επιστημονικά φαίνεται πού έχει γείρει η πλάστιγγα, η ίδια η ζωή δίνει τις δικές της απαντήσεις: στη Σουηδία, όπου εφαρμόστηκε ένα μοντέλο ενίσχυσης της προστασίας της αγέλης, ο αριθμός των θανάτων ανά 100.000 πληθυσμού ήταν δεκαπλάσιος σε σχέση με τον αντίστοιχο της γειτονικής Νορβηγίας. Υπολογίζεται δε ότι για να επιτευχθεί προστασία της αγέλης στις ΗΠΑ, θα χρειαστεί να πεθάνουν περίπου 2 εκατομμύρια άνθρωποι!

Με άλλα λόγια, τα αυξημένα κρούσματα σε νέα άτομα που παρατηρούνται τελευταίως στη χώρα μας δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως εμβόλιο για τις μεγαλύτερες ηλικίες.