Ορισμένες υφασμάτινες μάσκες ενδέχεται να δίνουν στους ανθρώπους την ψευδαίσθηση της ασφάλειας, ενώ αποτυγχάνουν να συγκρατήσουν τη συντριπτική πλειοψηφία των μεγάλων σωματιδίων, αποκάλυψε πρόσφατη έρευνα του περιοδικού καταναλωτών Which?. Επιπλέον, διαπίστωσε ότι μια απλή κίνηση αυξάνει την αποτελεσματικότητα σχεδόν κάθε υφασμάτινης μάσκας.

Τρεις από τις μάσκες που εξέτασαν οι ερευνητές του περιοδικού απέτυχαν να συγκρατήσουν το 93% των βακτηριακών σωματιδίων, πράγμα που σημαίνει ότι τα σωματίδια θα μπορούσαν να περάσουν στον οργανισμό του ατόμου που τις φορά μέσω της εισπνοής, αλλά και να ξεφύγουν από την εκπνοή του προς τους γύρω του.

Ωστόσο, υπήρξε και μια θετική είδηση. Τα καλύτερα υφασμάτινα καλύμματα προσώπου ήταν εξίσου αποτελεσματικά με τις χειρουργικές μάσκες, αποτρέποντας σχεδόν το 99% των σωματιδίων από το να εισχωρήσει στο ύφασμα.

Αν και οι επαναχρησιμοποιούμενες υφασμάτινες μάσκες δεν προορίζονται στο να συγκρατούν τα μικροσκοπικά σωματίδια των ιών, είναι σχεδιασμένες να παγιδεύουν τα μεγαλύτερα σταγονίδια της αναπνοής και τα αερολύματα που δημιουργούνται από την ανάσα, το βήχα ή το σάλιο των ατόμων, μειώνοντας τον κίνδυνο μετάδοσης των ιικών σωματιδίων που περιέχονται σε αυτά.

Για τη δοκιμή τους, οι ερευνητές εκτόξευσαν σωματίδια βακτηρίων από έναν δημιουργό αερολυμάτων και μέτρησαν το ποσοστό που κατάφερε να διαπεράσει τις υφασμάτινες μάσκες. Με διάμετρο τριών μικρομέτρων, τα βακτήρια που χρησιμοποιήθηκαν ήταν περίπου 30 φορές μεγαλύτερα από τα σωματίδια του κοροναϊού, όμως τα ευρήματα κατά πάσα πιθανότητα είναι χρήσιμα και αναφορικά με τον περιορισμό της πανδημίας, όπως εξήγησαν ανεξάρτητοι ερευνητές στον Guardian. Ουσιαστικά, παρά το μικρότερο μέγεθός τους, τα σωματίδια του ιού περιέχονται στα κατά πολύ μεγαλύτερα αερολύματα και σταγονίδια.

Η σημασία των υφασμάτων

Σε ξεχωριστή έρευνα, η Γιουτζίνια Ο’Κέλι, του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, και οι συνάδελφοί της εξέτασαν την ικανότητα διάφορων υφασμάτων, από μπλούζες και κάλτσες μέχρι τζιν και σακούλες ηλεκτρικής σκούπας, να παγιδεύουν σωματίδια στο μέγεθος του ιού, όταν αυτά κινούνται σε μεγάλες ταχύτητες. Οι ταχύτητες αυτές είναι ανάλογες με εκείνη του αέρα που διαφεύγει από το βήχα ή τις βαριές ανάσες.

Η Ο’Κέλι διαπίστωσε ότι οι μάσκες με πολλαπλές στρώσεις είναι πιο αποτελεσματικές, παγιδεύοντας το 45% των σωματιδίων, σε σύγκριση με το 35% των μασκών από μία στρώση υφάσματος.

Η προσθήκη ενός μη υφαντού, εύτηκτου συνδετικού υφάσματος – όπως είναι οι νηκτικές μεμβράνες που προστίθενται μέσω του σιδερώματος για να σκληρύνουν τα υφάσματα – προσθέτουν ένα επιπλέον 11% στην ικανότητα της μάσκας να φιλτράρει τα σωματίδια, επηρεάζοντας όμως και την ροή του αέρα κατά την αναπνοή.

Τι πρέπει να προσέχουμε

Ο Τζέιμς Γουάρντ, ένας από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, εξηγεί στον Guardian: «Πιστεύω ότι όταν επιλέγουμε μάσκα δεν πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο την τιμή, αλλά και την ισορροπία μεταξύ πολλών πραγμάτων, όπως η ικανότητά της να φιλτράρει, το κατά πόσον είναι άνετη στην αναπνοή, ανθεκτική, αν εφαρμόζει καλά και αν προσφέρει μακροπρόθεσμα άνεση και ασφάλεια. Οι στρώσεις υφασμάτων είναι καλή ιδέα, όμως πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας και την ευκολία στην αναπνοή».

Το τελευταίο έχει τεράστια σημασία για εκείνους που φορούν γυαλιά, αφού η υγρασία που δημιουργείται από τον παγιδευμένο αέρα θολώνει τους φακούς και κάνει τους ανθρώπους να κατεβάζουν ή και να βγάζουν τις μάσκες τους. «Καθώς ο χειμώνας πλησιάζει, ο αέρας θα κρυώνει με αποτέλεσμα να αυξάνεται και η υγρασία και το θόλωμα των γυαλιών», προειδοποιεί ο Γουάρντ.

Μια κίνηση που αυξάνει την αποτελεσματικότητα

Άλλο ένα σημαντικό εύρημα της έρευνας του Which? ήταν ότι σχεδόν όλες οι μάσκες βελτιώνονταν μετά από πλύση σε υψηλή θερμοκρασία, λόγω της σύμπτυξης των ινών του υφάσματος. Όμως η Ο’Κέλι προειδοποιεί ότι οι μάσκες δεν θα πρέπει να επαναχρησιμοποιούνται επ’ άπειρον αφού οι επανειλημμένες πλύσεις φθείρουν τα υφάσματα.

Headlines