Το 1910, ο Ελευθέριος Βενιζέλος άρχισε την πρώτη του ομιλία, ως πρωθυπουργός, στη Βουλή με μια μαντινάδα, προφανώς απάντηση σε όσους τον ειρωνεύονταν για την κρητική του ενδυμασία. Είναι λόγια που, από τότε, πήραν τη θέση τους ως γνωμικό στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. «Σαν είναι ο τράγος δυνατός / δεν τονε στένει η μάνδρα / ο άνδρας κάνει τη γενιά / κι όχι η γενιά τον άνδρα».

Καθόλου τυχαίοι οι συνειρμοί με τον Εμανουέλ Μακρόν, τον άνδρα που «κάνει» μια ευρωπαϊκή γενιά όχι με ηλικιακούς αλλά με ιδεολογικούς όρους. Και ενώ τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη – ως κέντρο λήψης αποφάσεων – κατηγορούνταν για μαλθακότητα, συμβατικότητα, ανικανότητα, αναποφασιστικότητα, αμηχανία, ο Μακρόν, υπερασπιζόμενος όχι απλώς τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής αλλά τον ρόλο του, γενικά, στον Πολιτισμό, πήρε με σθένος την κατάσταση στα χέρια του και κήρυξε τον πόλεμο στην ισλαμική τρομοκρατία εκτιθέμενος σε ένα θρησκευτικό φονταμενταλιστικό μίσος. Δεν είναι απλό γυναίκες στην Τεχεράνη (όπως είδα σε φωτογραφία στα χθεσινά «ΝΕΑ») να διαδηλώνουν εναντίον του βάζοντας μπροστά στη φωτογραφία του ένα παπούτσι, απώτατη χειρονομία μουσουλμανικής οργής.

Υστερα από πολλά χρόνια, η Ευρώπη βρήκε έναν ηγέτη που ταιριάζει στην εποχή μας. Τολμηρό, αντισυμβατικό επί της ουσίας και όχι μόνο στα λόγια (το απέδειξε με την επιλογή της κατά 25 χρόνια μεγαλύτερης συζύγου του), με αποστάσεις από τον «λαϊκισμό της εγγύτητας» (είναι χαρακτηριστικό πώς είχε απαντήσει στον έφηβο μαθητή που του απευθύνθηκε δημόσια με το μικρό του λες και ήταν φιλαράκια), αποτελεσματικό ως προς τον χειρισμό του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων, με ενσυναίσθηση (πήγε στη Βηρυτό λίγες ώρες μετά την έκρηξη της 4ης Αυγούστου), με σεβασμό στις προσωπικές ελευθερίες (να θυμηθούμε τη φωτογραφία του με τρανσέξουαλ και drug queens). Και, κυρίως, χωρίς φοβικά σύνδρομα όταν πρόκειται να προασπιστεί κατακτημένες ευρωπαϊκές αξίες.

Η χθεσινή τρομοκρατική επίθεση στη Νίκαια, με τρεις νεκρούς εκ των οποίων οι δυο αποκεφαλισμένοι δεν είναι μόνο μια ακόμη πρόκληση για τον «Μανού» αλλά και μια απόδειξη για το πόσο τον έχει ανάγκη η ευρωπαϊκή γειτονιά μας.

Περί προκλητικότητας και άλλων δαιμονίων

Από την άλλη, είναι κι αυτοί οι κύριοι καθηγητές που επανέρχονται με κάθε ευκαιρία για να θυσιάσουν στον βωμό της πρόκλησης – και της μιντιακής προβολής που συνεπάγεται – τις στοιχειώδεις ιδεολογικές και επιστημονικές παραμέτρους. Εντάξει, δικαίωμα του καθενός να θεωρεί ότι είναι προσβλητική η πολιτική του Μακρόν αλλά και δικό μας δικαίωμα να θεωρούμε ότι αυτή η άποψη δεν απέχει και πολύ από εκείνη που θέλει το θύμα βιασμού να προκαλεί τον βιαστή του αν φοράει ένα αποκαλυπτικό ρούχο. Το «κάτσε ήσυχα αλλιώς θα σε δείρω» έχει ξεπεραστεί προ πολλού ως παιδαγωγική μέθοδος, πόσω μάλλον ως κοινωνικοπολιτική ή γεωπολιτική τεκμηρίωση.

Και φτάνει λίγο αυτή η αναγωγή στις Σταυροφορίες. Σχεδόν χίλια χρόνια μετά, ούτε συλλογική ευθύνη υφίσταται ούτε συλλογική ενοχή υπάρχει. Η αναφορά τους, θυμίζει κάτι σκοταδιστές ιερείς που προσπαθούσαν – το πάλαι ποτέ – να καλλιεργήσουν στα παιδιά του κατηχητικού την ευθύνη για το προπατορικό αμάρτημα.

Από την Ευρωβουλή στην τιβί με επιστροφή

Το φάγαμε το παλικάρι. Και τι σχέση έχει με την πολιτική και από πού κι ως πού στην Ευρωβουλή και ποιοι είναι αυτοί που τον ψήφισαν και το τούτο και το ‘κείνο. Τελικά όμως φαίνεται ότι το κοινό του τον εμπιστεύεται περισσότερο στις Βρυξέλλες απ’ όσο στην τηλεόραση. Διότι αν έβλεπαν το παιχνίδι που παρουσίαζε όσοι τον ψήφισαν στις ευρωεκλογές, δεν νομίζω ότι θα κοβόταν λόγω χαμηλής τηλεθέασης.

Headlines