Οι δαπάνες που βγάζουν στο φως τα αδήλωτα εισοδήματα

Η αποκαρδιωτική εικόνα που εμφανίζουν τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού την περίοδο που η Ελλάδα παρασύρεται ήδη από το δεύτερο κύμα της πανδημίας του κοροναϊού, έχει οδηγήσει την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα ώστε έως το τέλος του έτους να εισπραχθούν όσο το δυνατόν περισσότερα έσοδα και το βασικότερο να εντοπιστούν εστίες φοροδιαφυγής που εξακολουθούν να πλήττουν την οικονομία και τα κρατικά ταμεία.

Ηδη στο φορο-ελεγκτικό στόχαστρο έχουν μπει εισοδήματα και αναδρομικά παλαιοτέρων ετών που μισθωτοί αλλά και συνταξιούχοι είτε ηθελημένα είτε από παράλειψη ακόμη δεν τα έχουν δηλώσει στην Εφορία, τη στιγμή μάλιστα που τα συγκεκριμένα εισοδήματα και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές του TAXIS έχουν περάσει και στις ετήσιες βεβαιώσεις αποδοχών των φορολογουμένων εμφανίζονται.

Οι έλεγχοι, όμως, δεν περιορίζονται μόνο στα εν λόγω εισοδήματα καθώς στο στόχαστρο έχουν βρεθεί οι κινήσεις τραπεζικών καταθέσεων, οι πληρωμές λογαριασμών κοινής ωφελείας (τηλεφωνία, ρεύμα κ.ά.) αλλά και άλλες δαπάνες που μπορούν να αποτελέσουν σημαντική πηγή άντλησης πληροφοριών από την ΑΑΔΕ προκειμένου να εντοπίσει αδήλωτα εισοδήματα.

Οι πηγές

Ουσιαστικά ενεργοποιείται στην πλήρη της μορφή παλαιότερη εγκύκλιος του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων κ. Γιώργου Πιτσιλή βάσει της οποίας καθορίζονται οι πηγές των δαπανών αλλά και των εισοδημάτων που θα ελέγχονται ειδικά στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται ότι ο φόρος εισοδήματος που έχει προσδιοριστεί από τη φορολογική διοίκηση είναι διαφορετικός από όσα εμφανίζουν οι πολίτες στα έντυπα της Εφορίας.

Σε περίπτωση που από τα στοιχεία που διαθέτει η Εφορία προκύπτει ότι έχουν αποκτηθεί από φορολογούμενο (φυσικό πρόσωπο) εισοδήματα ημεδαπής ή αλλοδαπής από μισθούς, συντάξεις, αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα, εισοδήματα από ακίνητα, μερίσματα, τόκους, δικαιώματα κ.λπ. και δεν έχουν περιληφθεί σε δήλωσή του, τότε εκδίδεται και κοινοποιείται πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, με την οποία προσδιορίζεται ο τυχόν οφειλόμενος επιπλέον φόρος και κατά περίπτωση τα τυχόν ποσά της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, του τέλους επιτηδεύματος και του φόρου πολυτελούς διαβίωσης.

Οι πληροφορίες

Ενδιαφέρον έχει από πού μπορούν να αντλήσουν στοιχεία οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Σύμφωνα με σχετική εγκύκλιο, πληροφορίες μπορεί να συγκεντρώσουν και να αξιοποιήσουν από ετήσιες βεβαιώσεις εισοδημάτων που έχουν ληφθεί με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω Διαδικτύου (βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων, αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα, εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα κ.τ.λ.)

Επίσης, στοιχεία μπορούν να προκύψουν μέσω των μηνιαίων αναλυτικών εγγραφών της ηλεκτρονικής δήλωσης απόδοσης του φόρου μισθωτών υπηρεσιών αλλά και πληροφορίες που λαμβάνονται ηλεκτρονικά και αφορούν διάφορα εισοδήματα ή δαπάνες. Ουσιαστικά ενεργοποιείται στην πλήρη της μορφή εγκύκλιο που είχε εκδοθεί πριν από 6 χρόνια και καθορίζεται με σαφήνεια ποια εισοδήματα και δαπάνες διασταυρώνονται από την ΑΑΔΕ προκειμένου να εντοπιστούν εστίες φοροδιαφυγής και μαύρου χρήματος.

Οι συναλλαγές

Τα στοιχεία που μπορούν να αντλούν οι ελεγκτές της Εφορίας αφορούν μεταξύ άλλων:

– Δεδομένα καταθετικών λογαριασμών ή/και λογαριασμών πληρωμών φυσικών προσώπων, οι οποίοι εμφανίζουν είτε συνολική ετήσια κίνηση χρέωσης είτε συνολική ετήσια κίνηση πίστωσης μεγαλύτερη των 100.000 ευρώ.

– Χαρτοφυλάκιο φυσικών προσώπων που αφορά κινητές αξίες, με ημερομηνία 31/12 τόσο έκαστου ημερολογιακού έτους αναφοράς όσο και του αμέσως προηγούμενου, χρηματικής αξίας μεγαλύτερης από 200.000 ευρώ.

– Μερίσματα, που διανεμήθηκαν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος από εταιρείες με μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών.

– Χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται για τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων, περιλαμβανομένων και των δεδουλευμένων και καταβλημένων τόκων, καθώς και των τυχόν τόκων υπερημερίας.

– Συναλλαγές καρτών πληρωμής (χρεωστικών, πιστωτικών, προπληρωμένων κ.λπ.) που πραγματοποιούνται σε συμβεβλημένες με τις τράπεζες επιχειρήσεις

Επιπλέον, οι φορείς (τράπεζες κ.λπ.) εκκαθάρισης συναλλαγών με χρήση καρτών πληρωμών (πιστωτικών ή και χρεωστικών), συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών ανάληψης σε ελληνικά ΑΤΜ (Αυτόματες Ταμειολογιστικές Μηχανές), διαβιβάζουν στην ΑΑΔΕ στοιχεία που αφορούν συναλλαγές καρτών πληρωμών που έχουν εκδοθεί στην αλλοδαπή από πιστωτικό ίδρυμα με έδρα εκτός Ελλάδας.

Τέλος, στοιχεία αντλούνται και διασταυρώνονται από επιχειρήσεις ιδιωτικής ασφάλισης, ιδιωτικά θεραπευτήρια και εκπαιδευτήρια (νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια), από εταιρείες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, από παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, από εταιρείες ύδρευσης κ.τ.λ.

---

Η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης

Τα εισοδήματα που εξαιρούνται από την εισφορά αλληλεγγύης για το 2020 και το 2021 ξεκαθαρίζει το υπουργείο Οικονομικών με τροπολογία του σε εφαρμογή των πρόσφατων εξαγγελιών του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.

Για το φορολογικό έτος 2020, εξαιρούνται από την εισφορά αλληλεγγύης τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν έως 31 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους και αφορούν ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες, εισοδηματίες που εισπράττουν ενοίκια, όσους λαμβάνουν μερίσματα από συμμετοχή σε εταιρείες, τόκους, υπεραξίες μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ. Οι συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογουμένων θα δουν στην «τσέπη» τους την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης με την υποβολή-εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης την άνοιξη του 2021. Η κατάργηση ισχύει για ένα έτος.

Στην περίπτωση των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης αφορά τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2021 και θα γίνει αντιληπτή από τον πρώτο κιόλας μήνα με τη μείωση της παρακράτησης του φόρου στην καταβολή του μισθού. Οσοι όμως είναι συνταξιούχοι προερχόμενοι από οποιοδήποτε Ταμείο αλλά και μισθωτοί του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, δεν θα έχουν καμία μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης καθώς ξεκαθαρίζεται με την τροπολογία ότι εξαιρούνται της ευνοϊκής διάταξης.

Την ίδια στιγμή, το υπουργείο Οικονομικών προχωρεί στην αύξηση του αριθμού των τετραγωνικών κατοικιών που θεωρούνται πρώτη κατοικία για όσους έχουν προστατευόμενα τέκνα. Για τον άγαμο το όριο παραμένει στα 70 τ.μ. και αυξάνεται κατά 25 τ.μ. (από 20 τ.μ.) για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30 τ.μ. (από 25 τ.μ.) για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μία οικογένεια με 2 παιδιά μπορεί να αποκτήσει 1η κατοικία χωρίς να πληρώσει φόρο μεταβίβασης αν το ακίνητο δεν ξεπερνά συνολικά τα 120 τ.μ. (από 110 τ.μ.) ενώ αν πρόκειται για οικογένεια με τρία παιδιά το όριο ανεβαίνει στα 150 τ.μ. (από 135 τ.μ.).

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΒΗΜΑ