Μέχρι το ήμισυ του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D και η κυβερνητική καθοδήγηση ότι οι άνθρωποι πρέπει να λαμβάνουν συμπληρώματα δε λειτουργεί, σύμφωνα με μια ομάδα που συγκλήθηκε από τον Δρ Gareth Davies, ερευνητή ιατρικής φυσικής.

Συνδέση ανεπάρκειας D με Covid-19

Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, τα οποία παράγει ο οργανισμός μας σε απόκριση στο έντονο ηλιακό φως, μπορεί να οδηγήσουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο προσβολής από κοροναϊό ή σε πιο σοβαρές επιπτώσεις μόλυνσης, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες.

Την περασμένη εβδομάδα, ερευνητές στην Ισπανία διαπίστωσαν ότι το 82% από 216 ασθενείς με κοροναϊό που εισήχθησαν στο νοσοκομείο είχε χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D.

Ωστόσο, η εικόνα είναι μικτή – κάποια έρευνα δείχνει ότι τα επίπεδα βιταμίνης D έχουν μικρή ή καθόλου επίδραση στην Covid-19, τη γρίπη και άλλες αναπνευστικές ασθένειες.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει ραχίτιδα σε παιδιά και οστεομαλακία σε ενήλικες – μαλακά οστά που οδηγούν σε παραμορφώσεις – και παιδιά με σοβαρή ανεπάρκεια βιταμίνης D είναι επιρρεπή σε υποκαλιαιμία – χαμηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα – που οδηγεί σε επιληπτικές κρίσεις και καρδιακή ανεπάρκεια.

Ωστόσο, η Δημόσια Υγεία της Αγγλίας (PHE) και το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας απέρριψαν τις εκκλήσεις των τελευταίων 10 ετών για ενίσχυση των τροφίμων όπως το γάλα, το ψωμί και τον χυμό πορτοκαλιού με βιταμίνη D, πρακτική που συμβαίνει στη Φινλανδία, τη Σουηδία, την Αυστραλία και τον Καναδά.

«Κατά τη γνώμη μου, είναι σαφές ότι η βιταμίνη D όχι μόνο θα μπορούσε να προστατεύσει από τη σοβαρότητα της νόσου, αλλά θα μπορούσε επίσης να προστατεύσει από τη μόλυνση», δήλωσε ο Davies.

«Η ενίσχυση των τροφίμων θα χρειαζόταν προσεκτικό σχεδιασμό για την αποτελεσματική παραγωγή τους, ειδικά καθώς οι άνθρωποι παίρνουν τώρα συμπληρώματα. Η επιλογή των σωστών τροφίμων που θα έχουν ενίσχυση με βιταμίνη D, θα πρέπει να γίνει προσεκτικά».

«Αλλά είναι σαφές ότι η τρέχουσα πολιτική δε λειτουργεί – τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D».

Ο Adrian Martineau, καθηγητής αναπνευστικής λοίμωξης στο Πανεπιστήμιο Queen Mary στο Λονδίνο, ο οποίος δεν ανήκει στην ομάδα του Davies, διεξάγει μια κλινική δοκιμή για να εξετάσει εάν η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο Covid-19 ή τη σοβαρότητά της.

Η μελέτη Coronavit, η οποία ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα και υποστηρίζεται από το Barts Charity, το Fischer Family Trust και το Ίδρυμα AIM, θα παρακολουθήσει περισσότερα από 5.000 άτομα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

«Η κυβέρνηση συνιστά σε ολόκληρο τον πληθυσμό να λαμβάνει συμπληρώματα βιταμίνης D κατά τους χειμερινούς μήνες και όσοι βρίσκονται σε ομάδες υψηλού κινδύνου να παίρνουν όλον το χρόνο», δήλωσε ο Martineau.

«Γνωρίζουμε όμως ότι οι άνθρωποι δεν το κάνουν σε σημαντικό αριθμό. Ακόμα και εγώ ξεχνάω να παίρνω το συμπλήρωμά μου μερικές φορές ασχολούμαι δεόντως με αυτό το θέμα. Η ενίσχυση με βιταμίνη D είναι ένας πολύ καλός τρόπος για την εξάλειψη της ανεπάρκειας».

Το σώμα μας παράγει βιταμίνη D ως απόκριση στο έντονο ηλιακό φως. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αυτό σημαίνει ότι από τον Οκτώβριο έως τον Μάρτιο, οι άνθρωποι πρέπει να βασίζονται σε άλλες πηγές: λιπαρά ψάρια, αυγά και συμπληρώματα διατροφής.

Ορισμένα τρόφιμα, όπως δημητριακά πρωινού και μανιτάρια εμπλουτίζονται με βιταμίνη D και τα άτομα σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος δικαιούνται δωρεάν πολυβιταμίνες.

Το άσπρο αλεύρι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει ήδη εμπλουτιστεί με βιταμίνες Β1 (θειαμίνη) και Β3 (νιασίνη) και πέρυσι η κυβέρνηση ξεκίνησε μια διαβούλευση για την προσθήκη βιταμίνης Β9 (φολικό οξύ) για να βοηθήσει στην πρόληψη γενετικών ανωμαλιών του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης.

Αντικρουόμενα δεδομένα

Μια μελέτη του 2019 στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, με επικεφαλής τη Magda Aguiar, οικονομολόγο της υγείας, έδειξε ότι θα υπάεχουν τουλάχιστον 25% λιγότερες περιπτώσεις ανεπάρκειας βιταμίνης D κατά τα επόμενα 90 χρόνια, εάν υιοθετηθεί η ενίσχυση του αλευριού, εξοικονομώντας περίπου 65 εκατομμύρια λίρες.

Το 2017, ο καθηγητής Louis Levy, επικεφαλής της επιστήμης της διατροφής του PHE, απάντησε στις εκκλήσεις για ενίσχυση με D λέγοντας ότι δεν υπήρχαν επαρκή στοιχεία ότι η βιταμίνη D θα μείωνε τον κίνδυνο αναπνευστικών λοιμώξεων. Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας προσεγγίστηκε για ένα σχόλιο, αλλά δεν ανταποκρίθηκε.