Η Τουρκία τραβά το σχοινί «ποντάροντας» στο κορονο-σοκ της ΕΕ και τις εκλογές των ΗΠΑ

Το σκηνικό έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο συντηρεί η Τουρκία, επιμένοντας στην εμπρηστική ρητορική και τις μονομερείς ενέργειες, επιδιώκοντας την επιβολή τετελεσμένων σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και με στόχο να διευρύνει κατά το δοκούν την ατζέντα του διαλόγου, όποτε και αν αυτός ξεκινήσει.

Οι πληγές που άνοιξε ο φονικός σεισμός στη Σάμο και τη Σμύρνη, όπως αποδεικνύεται, δεν άλλαξαν τη στρατηγική των τουρκικών προκλήσεων. Τα τηλεφωνήματα αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν, καθώς των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, έδωσαν προς στιγμήν την εντύπωση πως η φυσική καταστροφή θα συνέβαλε στην αποκλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ωστόσο «διπλωματία των σεισμών» έδωσε τη θέση της στη… διπλωματία των Navtex, με την Άγκυρα να ανανεώνει το βράδυ του Σαββάτου την παράνομη Navtex για έρευνες του Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και την επόμενη ημέρα να ζητά διάλογο χωρίς προϋποθέσεις.

Μάλιστα, το τελευταίο αίτημα επανέλαβε σήμερα ο υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ. «Να έρθει η Ελλάδα να μιλήσουμε, να συναντηθούμε. Μέσω διαλόγου, μέσω διαπραγματεύσεων, θα προκύψουν λύσεις με λογικούς και έξυπνους τρόπους δράσης και θα γίνουν αποδεκτές. Εκτός από αυτό, με εγωισμούς, κακομαθημένες συμπεριφορές και λέγοντας πως ‘ό,τι λέω εγώ θα γίνεται πάντα’… όχι αυτό δεν μπορείτε να επιβάλλετε να γίνει αποδεκτό».

Εκμεταλλεύεται τη συγκυρία

Η Άγκυρα επιδιώκει να εκμεταλλευτεί το κενό ισχύος στην ευρύτερη περιοχή εξαιτίας των αμερικανικών εκλογών, διακινδυνεύοντας ωστόσο για ακόμη μια φορά τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η κλιμάκωση της επιθετικότητάς της ενέχει κινδύνους νέας έντασης και ατυχήματος, με το Oruc Reis να πλέει εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Ο τούρκος πρόεδρος ποντάρει στην επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ με τον οποίο διατηρεί άριστες προσωπικές σχέσεις, σε αντίθεση με τον Τζον Μπάιντεν, ο οποίος έχει επανειλημμένως ασκήσει κριτική για την πολιτική που ασκεί ο Ταγίπ Ερντογάν στην Ανατολική Μεσόγειο και το ρόλο που θέλει να διαδραματίσει η Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή.

Στην τουρκική πλευρά δίνουν μεγάλη σημασία στην προσωπική επαφή που κατάφερε να έχει ο Ερντογάν με τον Τραμπ και θεωρούν πως αυτή η επαφή είναι σημαντικότερη από τις σχέσεις των δύο χωρών. «H προσδοκία της Άγκυρας είναι να υπάρχει κάποιος στην Ουάσιγκτον με τον οποίο θα μπορούμε να έχουμε κάποιου είδους επικοινωνία. Και η αλήθεια είναι ότι ο πρόεδρος Τραμπ κράτησε ανοικτή την πύλη του Λευκού Οίκου στην Τουρκία. Γι’ αυτό και η πιθανότητα νίκης του Μπάιντεν προκαλεί κάποια ανησυχία στην Άγκυρα» έχει δηλώσει ο αρθρογράφος της εφημερίδας Sabah, Μαχμούτ Οβούρ.

Την ίδια ώρα, η Άγκυρα γυρίζει την πλάτη στον γερμανικό παράγοντα, με τον οποίο μέχρι πρότινος διατηρούσε προνομιακή σχέση. Ο «ανεξέλεγκτος» Ερντογάν μοιάζει να μην θέλει να ακούσει τίποτα, φέρνοντας ακόμα και την Άνγκελα Μέρκελ σε δύσκολη θέση λόγω της πολύ καλής προσωπικής τους σχέσης.

Με την Ευρώπη να βρίσκεται στη δίνη του κοροναϊού και τις χώρες να μπαίνουν διαδοχικά η μία μετά την άλλη σε καθεστώς lockdown, ο τούρκος πρόεδρος έχει «ποντάρει» στην ούτως ή άλλως κωλυσιεργία και αναβλητικότητα των Ευρωπαίων να λάβουν αποφάσεις για ενδεχόμενες κυρώσεις στην Άγκυρα, παραπέμποντας το θέμα για τη Σύνοδο του Δεκεμβρίου.

Ενδεικτικές των προθέσεων της ΕΕ ήταν οι δηλώσεις του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, κατά τις εργασίες της Συνόδου την προηγούμενη εβδομάδα. «Στη Σύνοδο Κορυφής που διεξήχθη στις αρχές Οκτωβρίου, η ΕΕ είχε αποφασίσει να εργαστεί με βάση δύο σενάρια, ένα «θετικό» κι ένα «λιγότερο θετικό» θύμισε ο Βέλγος. «Μέχρι στιγμής, η Τουρκία δεν έχει επιλέξει τον θετικό δρόμο. Θα έχουμε την ευκαιρία να επανέλθουμε στο ζήτημα αυτό τον Δεκέμβριο» επεσήμανε.

Το μήνυμα Πομπέο

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και με την αμερικανική πλευρά να επιδιώκει -έστω και υποτυπωδώς- και δηλώσει παρών παραμονές των αμερικανικών εκλογών για τα τεκταινόμενα στην περιοχή, μετά μάλιστα και τη «σφήνα» της Ρωσίας, ο Μάικ Πομπέο έστειλε επιστολή στον Νίκο Δένδια, με την οποία χαρακτηρίζει «πυλώνα σταθερότητας» την Ελλάδα, αποδοκιμάζοντας τις ενέργειες της Τουρκίας.

Σε απάντηση της προ ημερών επιστολής του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, όπου αναφέρονταν αναλυτικά οι τελευταίες παράνομες και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας, ο αμερικανός ΥΠΕΞ σημειώνει σύμφωνα με διπλωματικές πηγές ότι «η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα  της σταθερότητας στην περιοχή», κάνοντας εκ νέου μνεία στο άριστο επίπεδο των διμερών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ.

Στην επιστολή του ο κ. Πομπέο, υπογραμμίζει ότι οι ΗΠΑ «αποδοκιμάζουν» τις συνεχιζόμενες τουρκικές έρευνες σε περιοχές στις οποίες η Ελλάδα έχει δυνητική δικαιοδοσία. Και επισημαίνει ότι αυτές οι μονομερείς ενέργειες το μόνο που πετυχαίνουν είναι την αύξηση της έντασης στην περιοχή, προσθέτοντας ότι οι απειλές, οι προσπάθειες εκφοβισμού και εξαναγκασμού, καθώς και οι στρατιωτικές δραστηριότητες, δεν θα επιλύσουν την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο.

Στην ίδια επιστολή, ο αμερικανός ΥΠΕΞ επαινεί τη θέση της Ελλάδας, η οποία, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, επιθυμεί την επίλυση των διαφορών μέσω του διαλόγου και πάντα με βάση το Διεθνές Δίκαιο, επισημαίνοντας ότι η χώρα μας συνεχίζει να παίρνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή ενός θερμού επεισοδίου.

«Οι ΗΠΑ, όπως και η Ελλάδα, επιθυμούν τη σταθερότητα και την ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου θα αναπτυχθεί η συνεργασία με γνώμονα πάντα το Διεθνές Δίκαιο» επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην επιστολή, η οποία έρχεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία, όπου η τουρκική επιθετικότητα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.