Πόσο απέχει μια παραγωγική μονάδα από το εργαστήριο των ερευνητών; 

Η Αλεξάνδρα Καραπιδάκη, o Κωνσταντίνος Βασσάκης, o Στέλιος Χρηστάκης ζουν και εργάζονται στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ο κοινός τους δεσμός αναπτύχθηκε και εδραιώθηκε μέσα από τις δραστηριότητες μιας δυναμικής ομάδας εθελοντών που επένδυσαν με συνέπεια και συνέχεια στην υπόθεση της ανάδειξης και της προώθησης μιας νέου τύπου επιχειρηματικότητας που στηρίζεται στο δίπολο Καινοτομία- Εξωστρέφεια.

Όπως μπορεί κανείς να διαβάσει στο site του Bizrupt – η επωνυμία της ομάδας, μέλη της οποίας είναι η Αλεξάνδρα μαζί με τον Κωνσταντίνο και τον Στέλιο- η ομάδα τους αποτελεί «πρωτοβουλία εθελοντών που οραματίζονται μέσω των δράσεων τους, όπως το Open Coffee Heraklion και το Fuckup Nights Heraklion, την ανάδειξη και ενίσχυση του έντονου δυναμισμού και των μοναδικών ιδεών που υπάρχουν στο επιχειρηματικό – και όχι μόνο- οικοσύστημα της Κρήτης. Σκοπός και όραμα του Bizrupt είναι η ενίσχυση της δημιουργικότητας και της καινοτομίας, η καλλιέργεια της επιχειρηματικής κουλτούρας και της συνεργασίας στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο».

Το Open Coffee του Ηρακλείου και η spin-off από το ΙΤΕ

Πριν από λίγες ημέρες πρόσεξα στα social media μια ανάρτηση της ομάδας σχετικά με τη τελευταία διοργάνωση του Open Coffee που έγινε για πρώτη φορά διαδικτυακά στις 29 Οκτωβρίου 2020.

Οι διοργανωτές δηλαδή τα μέλη της ομάδας Bizurpt στο 13ο Open Coffee Heraklion παρουσίασαν το έργο μιας νεοσύστατης εταιρείας με την επωνυμία Biomimetic, μία spin-off του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), με έδρα το Ηράκλειο της Κρήτης. Την Biomimetic, το έργο και τις εν γένει δραστηριότητες της εταιρείας γνώρισε στο κοινό ένα από τα μέλη της ιδρυτικής ομάδας ο Αλέξανδρος Μιμίδης (Materials engineer της εταιρείας).

Σε ένα ενημερωτικό σημείωμα της ομάδας του Open Coffee Heraklion  που φιλοξενείται στο διαδίκτυο γίνονται οι απαραίτητες συστάσεις για την Biomimetic: «Πρόκειται για μία νέα startup εταιρεία, τεχνοβλαστό του ΙΤΕ, η οποία ξεκίνησε φέτος τον Σεπτέμβριο -ναι, είναι πάρα πολύ φρέσκια- και ασχολείται με την μείωση της αντανάκλασης, ή της έντονης λάμψης κάτω από φως, διάφανων επιφανειών ή οθονών, μέσω μιας καινοτόμου διαδικασίας ακτινοβόλησης με δέσμη λέιζερ. Μια απλή, χαμηλού κόστους και φιλική προς το περιβάλλον εναλλακτική λύση, η οποία προσέλκυσε χρηματοδότηση από την Big Pi Ventures που υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων».

Στο site του ΙΤΕ φιλοξενείται ένα πολύ αναλυτικό κείμενο σχετικά με τα επιτεύγματα της spin off. Το κείμενο αναρτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2020 και είναι διαθέσιμο σε αυτήν τη διεύθυνση.

Το κείμενο έχει ως εξής: «Νέα εταιρεία Τεχνοβλαστός (spin-off), η οποία αξιοποιεί κατοχυρωμένη πρωτοποριακή τεχνολογία που αναπτύχθηκε από Ερευνητές του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ), ιδρύθηκε από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) με την επωνυμία Biomimetic, από τον Διευθυντή Ερευνών Δρ. Εμμανουήλ Στρατάκη, με συνιδρυτές τους ερευνητές του ΙΤΕ Δρ. Ευάγγελο Σκουλά, Ανδρέα Λεμονή, Αντώνη Παπαδόπουλο και Αλέξανδρο Μιμίδη.

Η εταιρεία προσέλκυσε 900.000 ευρώ χρηματοδότηση σποράς (seed funding) από την Big Pi Ventures, εταιρία διαχείρισης κεφαλαίων Υψηλού Επιχειρηματικού Κινδύνου (Venture Capital) του EquiFund, που υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ). Είναι η δεύτερη εταιρεία spin-off του ΙΗΔΛ που χρηματοδοτείται από την Big Pi τους τελευταίους έξι μήνες.

Το αντικείμενο της Biomimetic

Αντικείμενο της Biomimetic είναι η μείωση της αντανάκλασης ή της έντονης λάμψης κάτω από φως διαφανών επιφανειών ή οθονών, μέσω της επεξεργασίας τους με ακτινοβολία Λέιζερ, ιδιότητα τεράστιας σημασίας για σχεδόν οποιοδήποτε οπτικό σύστημα και ηλεκτρονική συσκευή. Για παράδειγμα, η ανακλαστικότητα του γυαλιού είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο δεν μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει ένα tablet στο φως της ημέρας. Οι σύγχρονες μέθοδοι παραγωγής αντι-ανακλαστικού γυαλιού έχουν υψηλό κόστος, περιλαμβάνουν μια πολύπλοκη διαδικασία πολλαπλών βημάτων και απαιτούν τη χρήση χημικών, επιβαρύνοντας το περιβάλλον. Συνεπώς, η ανάγκη εξεύρεσης βιώσιμων και οικονομικά αποδοτικών λύσεων αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο απαιτητικά στοιχήματα της βιομηχανίας.

Η Biomimetic προσφέρει μια απλή, χαμηλού κόστους και φιλική προς το περιβάλλον εναλλακτική λύση. Εμπνευσμένη από τις ελληνικές λέξεις «Βίος» και «Μίμηση», η Biomimetic, αξιοποιώντας τη σοφία της Φύσης, χρησιμοποιεί φως λέιζερ για την κατεργασία γυαλιού και άλλων διαφανών υλικών, μιμούμενη τις εκπληκτικές ιδιότητες ζωντανών οργανισμών. Συγκεκριμένα, η εταιρεία χρησιμοποιεί μεθόδους που μιμούνται τις υψηλής απόδοσης αντι-ανακλαστικές νανοδομές που βρίσκονται στα διάφανα φτερά διαφόρων ειδών Τζιτζικιών και Πεταλούδων. Η τεχνολογία έχει ένα τεράστιο φάσμα εφαρμογών σε οθόνες ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης, ηλιακούς συλλέκτες και εξειδικευμένα οπτικά εξαρτήματα.

Ο Δρ. Εμμανουήλ Στρατάκης, δήλωσε: “Το όραμά μας έγινε πραγματικότητα. Οι μακροχρόνιες ερευνητικές μας προσπάθειες στο Εργαστήριο Μικρονανοδόμησης με Υπερβραχείς Παλμούς Λέιζερ του ΙΗΔΛ, σχετικά με τον τρόπο χρήσης των Λέιζερ για τη μίμηση των εξαιρετικών λειτουργιών των επιφανειών που δημιουργούνται από τη φύση, απέδωσαν καρπούς. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον για την ίδρυση στην Κρήτη μιας αμιγώς καινοτόμου Ελληνικής εταιρίας, με αντικείμενο τη βελτίωση της οπτικής ποιότητας του γυαλιού. Προσβλέπουμε ότι οι μελλοντικές οθόνες καθώς και άλλα προϊόντα της τεράστιας αγοράς των επιστρώσεων γυαλιού, θα ενσωματώνουν το γυαλί της Biomimetic”.

Μια πρωτοποριακή τεχνολογία

“Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι που μία πρωτοποριακή τεχνολογία που αναπτύχθηκε στο ΙΗΔΛ βρίσκει πλέον τον δρόμο της προς την Κοινωνία”, ανέφερε ο Καθηγητής Σπύρος Αναστασιάδης, Διευθυντής του ΙΗΔΛ, τονίζοντας:  “Η συγκεκριμένη καινοτόμος εφαρμογή βασίστηκε σε μακροχρόνια βασική και εφαρμοσμένη έρευνα, πάντα υψηλής ποιότητας, που πραγματοποιήθηκε στα Εργαστήρια του Τομέα Λέιζερ και Φωτονικής του ΙΗΔΛ στο πλαίσιο κυρίως ανταγωνιστικά χρηματοδοτούμενων ερευνητικών έργων.  Όλοι οι άνθρωποι που ενεπλάκησαν στην Έρευνα είχαν ως οδηγό τους την αριστεία σε όλα τους τα βήματα.  Αυτές οι αρχές καθοδηγούν την ερευνητική μας πορεία όλα τα χρόνια.  Αναμένουμε πως η υψηλής ποιότητας έρευνα του ΙΗΔΛ θα οδηγήσει και σε επί πλέον καινοτομίες που θα ανταποκρίνονται στις συνεχώς αυξανόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Κοινωνία”.

Ο Δρ. Αλέξανδρος Ελευθεριάδης, συνεργάτης της Big Pi Ventures, η οποία προχώρησε στην επένδυση, πρόσθεσε: “Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι που υποστηρίζουμε την εμπορική ανάπτυξη μιας τέτοιας πρωτοποριακής τεχνολογίας. Η Biomimetic μπορεί να μετατρέψει οθόνες φορητών συσκευών, επιτρέποντάς τους να χρησιμοποιηθούν σε πολύ ευρύτερο φάσμα περιβαλλοντικών συνθηκών. Είμαστε διπλά ενθουσιασμένοι επειδή η τεχνολογία αναπτύχθηκε σε ένα ερευνητικό ίδρυμα και μπορεί να γίνει ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πώς μπορεί να γεφυρωθεί η ακαδημαϊκή έρευνα με την ανάπτυξη εμπορικών προϊόντων”.

Η έδρα της εταιρίας  βρίσκεται στο Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Κρήτης (ΕΤΕΠ-Κ) που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του ΙΤΕ στο Ηράκλειο, σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο όπου έχουν ήδη ξεκινήσει οι διαδικασίες εγκατάστασης πιλοτικής παραγωγής αντι-ανακλαστικών γυάλινων επιφανειών».

Το τοπικό οικοσύστημα καινοτομίας και ο δρόμος της παραγωγής

Αλλά, ας περάσουμε στα συμπεράσματα γιατί όντως προκύπτουν ορισμένα άξια λόγου συμπεράσματα.

Το πρώτο εξ αυτών έχει να κάνει με τους τοπικούς θεσμούς ανάδειξης πρότυπων παραδειγμάτων επιχειρηματικότητας. Η ομάδα Bizrupt και ο θεσμός του Open Coffee Heraklion είναι εκπρόσωποι μιας κοινωνίας πολιτών στην ελληνική περιφέρεια που μπορεί και θέλει να αναδείξει τις νέες μορφές επιχειρηματικότητας που αναπτύσσονται στη πόλη που διαθέτει πέραν των τμημάτων του Πανεπιστημίου Κρήτης ένα από τα πιο αξιόπιστα Ερευνητικά Ιδρύτατα της χώρας, όπως το ΙΤΕ. Πρόκειται για μια μορφή επιχειρηματικότητας «εκτός των Τειχών» που προέρχεται από τα σπλάχνα ενός δημόσιου ερευνητικού οργανισμού και αναζητά στη πράξη τα όρια της σχέσης της με την αγορά και τους επενδυτές. Το καλό στη περίπτωση της Biomimetic είναι ότι διαθέτει μια συγκροτημένη βάση με ερευνητές που συνεργάζονται επί μακρύ χρονικό διάστημα και οι οποίοι έκαναν σε όλη αυτή τη διαδρομή λελογισμένες ενέργειες και βήματα. Όλα έγιναν στην ώρα τους. Παρότι πρόκειται για μια ομάδα ερευνητών με διακρίσεις και βραβεία – έλαβε το 5ο βραβείο στον ετήσιο διαγωνισμό Καινοτομίας και Τεχνολογίας της Εθνικής Τράπεζας το 2019- που αποτόλμησε την κίνηση της μετεξέλιξης της σε εταιρεία και δη, εταιρεία τεχνοβλαστός κατόπιν ωρίμου σκέψεως.

Μάλιστα, το γεγονός αυτό δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο αν σκεφθεί κανείς ότι η νεοσύστατη εταιρεία με αναγνωρισμένο έργο και ολοκληρωμένο «φάκελο» βρήκε πολύ γρήγορα χρηματοδότηση που της επιτρέπει να συνεχίσει να υλοποιεί τα σχέδια της.

Με λίγα λόγια, πυρήνες όπως το ΙΤΕ με την συνδρομή φορέων και θεσμών όπως οι εθελοντές του Bizrupt ή το Open Coffee ανοίγουν ένα νέο κεφάλαιο στο ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας ειδικά στην Περιφέρεια όπου κτυπά η δυνατή καρδιά μιας νέου τύπου επιχειρηματικότητας που βασίζεται στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Επόμενο στάδιο, η διαμόρφωση όλων εκείνων των προϋποθέσεων στην ελληνική Περιφέρεια προκειμένου να υπάρξει σε τοπικό επίπεδο παραγωγική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Τι σημαίνει κάτι τέτοιο; Ότι ο κύκλος από το εργαστήριο του ερευνητή μέχρι την παραγωγή πρέπει να ολοκληρώνεται στον τόπο της. Άλλωστε, πολύ κοντά στο εργαστήριο των ερευνητών σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο όπου έχουν ήδη ξεκινήσει οι διαδικασίες εγκατάστασης πιλοτικής παραγωγής αντι-ανακλαστικών γυάλινων επιφανειών. Τελικά, πόσο ουτοπικό είναι η πιλοτική παραγωγή να δώσει τη σκυτάλη σε μια ολοκληρωμένη παραγωγική μονάδα;