Θα φτάσει ένα lockdown τριών εβδομάδων; – Τι λένε επιστήμονες

Ολοκληρώθηκε η πρώτη ημέρα του δεύτερου lockdown που επιβάλλεται στη χώρα μας – πέντε και πλέον μήνες μεσολάβησαν από το πρώτο – με τους πολίτες να αισθάνονται «μουδιασμένοι» από την αιφνιδιαστική απόφαση της κυβέρνησης. Μοιραία, το ερώτημα (και συνάμα η ελπίδα) είναι εάν το κοινωνικό «στραγγάλισμα» των επόμενων τριών εβδομάδων θα επιτύχει αφενός να διασώσει ανθρώπινες ζωές και αφετέρου τα Χριστούγεννα.

«Γι’ αυτό εφαρμόζουμε τώρα τα πιο αποτελεσματικά μέτρα, ώστε να ελέγξουμε έγκαιρα τη διασπορά και τη μεγάλη έξαρση που παρατηρείται, προασπίζοντας τη δημόσια Υγεία. Στόχος είναι να υπάρχει επαρκής χρόνος μετά την άρση των μέτρων ώστε να επανέλθουμε στις επαγγελματικές μας δραστηριότητες την περίοδο των εορτών και έπειτα», εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, που συμμετείχε την περασμένη Τετάρτη στη μαραθώνια σύσκεψη των μελών της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων.

Ερωτήματα

Ομως, η σύντομη διάρκεια της νέας καραντίνας δημιουργεί μοιραία αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητά της, δεδομένου δε ότι ο ιός SARS-CoV-2 επιδεικνύει τις τελευταίες εβδομάδες τις σαρωτικές και συνεπακόλουθα φονικές διαθέσεις του.

«Κατά το πρώτο κύμα η περίοδος «Μένουμε Σπίτι» διήρκεσε 45 ημέρες με στόχευση να μηδενίσουμε την κυκλοφορία του ιού. Σήμερα το κριτήριο είναι διαφορετικό καθώς η στόχευση είναι να μη δέχεται δυσανάλογη πίεση το ΕΣΥ», εξηγεί ο ειδικός.

Και συνεχίζει: «Σκοπός είναι να ανακόψουμε το κύμα της εκθετικής αύξησης σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα, να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα να έχουμε ανάλογο κύμα στην υπόλοιπη περιφέρεια και γενικότερα να περιορίσουμε τα κρούσματα σε βαθμό που οι συνθήκες δεν προκαλούν ανησυχία. Για παράδειγμα, στις αρχές Οκτωβρίου η κατάσταση ήταν διαχειρίσιμη».

Ανατρέχοντας στο ημερολόγιο των κρουσμάτων διαπιστώνει κανείς ότι την 1η Οκτώβρη τα κρούσματα ήταν μόλις 441 και ο αριθμός των διασωληνωμένων δεν ξεπερνούσε τους 89. Μία ακόμη σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι εκείνο το 24ωρο ο αριθμός των ασθενών που έχασαν τη μάχη για τη ζωή τους ήταν δύο.

Και χωρίς να είναι σε θέση κανείς να προκαθορίσει τι θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα, ο Δημήτρης Παρασκευής εκτιμά ότι εάν η χώρα κερδίσει αυτή τη μάχη περιορίζοντας σημαντικά τη διασπορά, τότε είναι πιθανόν τον Δεκέμβριο να πάρουμε μια σημαντική… γεύση Χριστουγέννων – ενδεχομένως ακόμη και με εστιατόρια ανοιχτά.

Επίδραση των περιορισμών

Εξηγεί δε, ότι τα δεδομένα που καταγράφονται σήμερα καθρεφτίζουν όσα συνέβαιναν δέκα ημέρες πριν. Υπό το πρίσμα αυτό σταδιακά τις επόμενες ημέρες ενδέχεται να αποτυπωθεί στους κρίσιμους δείκτες η θετική επίδραση των περιορισμών που είχαν τεθεί πριν επανέλθουμε στην περίοδο… «Μένουμε Σπίτι».  «Αντίστοιχα, μετά την άρση του lockdown, πιθανότητα να παρατηρούμε μείωση του αριθμού των κρουσμάτων» εξηγεί ο ειδικός, προσθέτοντας με νόημα πως «σε κάθε περίπτωση, η μη τήρηση των μέτρων μάς έφτασε στο δύσκολο αυτό σημείο».

Εως τον Δεκέμβριο, όμως, θα μεσολαβήσουν (τουλάχιστον) τρεις εβδομάδες σκληρών περιοριστικών μέτρων αντίστοιχων με εκείνων που βιώσαμε τον περασμένο Μάρτιο. Κι αν τότε ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία, σήμερα η δοκιμασία αυτή αποτελεί μία μονότονη επανάληψη με πολίτες που δηλώνουν ήδη κουρασμένοι (ψυχολογικά και οικονομικά) από τον πανδημικό ιό που έχει ανατρέψει τις ζωές τους.

Παρ’ όλα αυτά, καλούνται για μία ακόμη φορά να αφήνουν την ασφάλεια του σπιτιού τους μόνον για λόγους «πρώτης ανάγκης». Για λόγους υγείας, για να εργαστούν, να ψωνίσουν στο σουπερμάρκετ και στα λοιπά καταστήματα τροφίμων, να γυμναστούν σε εξωτερικό χώρο (στην καλύτερη περίπτωση με έναν φίλο ή με έναν συγγενή) ή να διεκπεραιώσουν συναλλαγές στις δημόσιες υπηρεσίες ή τις τράπεζες (και εφόσον αυτές δεν μπορούν να εκτελεστούν ηλεκτρονικά).

Μετάδοση και μαθητές

Αντίστοιχα, οι μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου θα μετατρέψουν για μια ακόμη φορά το γραφείο του δωματίου τους σε… θρανίο, με τον υπολογιστή μονίμως ανοιχτό τις ώρες διδασκαλίας.

Σύμφωνα εντούτοις με τα μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, η δύσκολη αυτή απόφαση να κλείσουν οι μαθητικές αίθουσες κρίθηκε αναγκαία δεδομένου ότι οι έφηβοι έχουν δραστήρια κοινωνική ζωή, ανάλογη με εκείνη των νέων που τους τελευταίους μήνες κρατούν το «τιμόνι» στη διάδοση του κοροναϊού.

Επιπρόσθετα, όπως έχει διαπιστωθεί από μελέτες στο εξωτερικό, οι μεγαλύτεροι μαθητές έχουν πιο ενεργό ρόλο στη μετάδοση του ιού στην κοινότητα. Αντιθέτως, τα μικρότερα παιδιά φαίνεται να είναι σχετικά… αδύναμοι φορείς, με αποτέλεσμα τα Δημοτικά σχολεία να παραμείνουν εν λειτουργία.

Μια ακόμη σημαντική διαφορά είναι ότι σήμερα και αύριο τα κομμωτήρια, τα κουρεία και τα κέντρα αισθητικής παραμένουν κατ’ εξαίρεση ανοιχτά, δίνοντας την ευκαιρία στους πολίτες να προλάβουν να καλλωπιστούν.

Κατά τα άλλα ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, προειδοποίησε ότι οι έλεγχοι κατά τις βραδινές ώρες θα είναι εντατικοί, απευθύνοντας παράλληλα έκκληση στους πολίτες «οι μετακινήσεις να είναι λελογισμένες ώστε τα μέτρα να αποδώσουν στο μέγιστο και το ταχύτερο».