Κάμαλα Χάρις: Πέντε πράγματα που δεν ξέρατε για την «Γυναίκα της χρονιάς»

Η εκλογή του  Μπαράκ Ομπάμα, η δυναμική υποψηφιότητα για την προεδρία από μεριάς της Χίλαρι Κλίντον προ ετών, αλλά και η αγόγγυστη κοινωνικοπολιτική δράση εκατοντάδων γυναικών στις ΗΠΑ και τον πλανήτη φαίνεται πως άνοιξε τον δρόμο για την Κάμαλα Χάρις, την γυναίκα που συζητιέται περισσότερο από κάθε άλλη στον κόσμο αυτήν την στιγμή.

H Κάμαλα Χάρις έγραψε ιστορία καθώς είναι η πρώτη γυναίκα και η πρώτη εκπρόσωπος της μαύρης και ινδοαμερικανικής κοινότητας που εξελέγη Αντιπρόεδρος των Η.Π.Α. Γυναίκα, μαύρη, νομικός, φιλικά διακείμενη προς τη LGBTIQ+ κοινότητα, συγγραφέας παιδικών βιβλίων με απόψεις και ιδανικά που δεν βρίσκουν σύμφωνο τον μέσο συντηρητικό Αμερικανό, είναι εκείνη η πολιτικός που οδηγεί πολλούς πολιτικούς αναλυτές ότι θα υπάρξει η τιμωρός του Τραμπ, μετά τις ατυχείς του δηλώσεις για την πανδημία, αλλά και τα σκάνδαλα στα οποία ο πρώην πρόεδρος είχε εμπλακεί. Την ίδια στιγμή, οι δεξιοί Αμερικανοί θεωρούν ότι παραείναι φιλελεύθερη, ενώ η αριστερή πτέρυγα την θεωρεί κεντρώα. Το παρελθόν και το παρόν της Κάμαλα Χάρις κάθε άλλο παρά αμφιλεγόμενο είναι ως προς το αν άξιζε αυτή τη νίκη στο πλευρό-και στην διαδοχή εν συνεχεία;- του προέδρου Μπάιντεν, όμως η ίδια ως πρόσωπο εγείρει πολλές σκέψεις και συζητήσεις που δεν αφορούν απλώς την πολιτική εν γένει, αλλά την θέση μιας γυναίκας στην εποχή της.

1.      Ενάντια στο “mansplaining” και με το μέρος των κοριτσιών

Η Κάμαλα Χάρις αντιμετώπισε τον Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Μάικ Πενς στο τηλεοπτικό debate, πριν από τις προεδρικές εκλογές και, για ακόμα μία φορά,κέρδισε τις εντυπώσεις.   «Mr Vice President, I’m speaking» ήταν η ατάκα της υποψήφιας αντιπροέδρου των Δημοκρατικών που έγινε αμέσως viral. Σύμφωνα με την καταμέτρηση του CBS News, ο Μάικλ Πενς διέκοψε την Καμάλα Χάρις 10 φορές, ενώ εκείνη μόλις πέντε. Ο Πενς μίλησε συνολικά 38 λεπτά, ενώ η Χάρις 35.

«Μπορεί να είμαι η πρώτη γυναίκα Αντιπρόεδρος, αλλά δεν θα είμαι η τελευταία. Γιατί κάθε μικρό κορίτσι βλέπει ότι η χώρα αυτή, είναι χώρα ευκαιριών» είπε η Κάμαλα Χάρις, ανοίγοντας την πανηγυρική συγκέντρωση στο Ντέλαγουερ, για τον εορτασμό της εκλογής του Μπάιντεν.

Τις τελευταίες ημέρες, μάλιστα, κάνει τον γύρο του διαδικτύου ένα βίντεο, στο οποίο βλέπουμε την Κάμαλα Χάρις με την 4χρονη Αμάρα αγκαλιά, την κόρη της ανιψιάς της, Μίνα. «Θα μπορούσες να γίνεις Πρόεδρος. Αλλά όχι τώρα. Πρέπει να είσαι πάνω από 35» ακούμε την  Χάρις να λέει στην μικρή. Το βίντεο μετρά σχεδόν ένα εκατομμύριο προβολές στο Twitter και στέλνει ένα δυνατό μήνυμα σε όλα τα κορίτσια του κόσμου: ότι μπορούν να κάνουν τα πάντα, όπως ακριβώς μπορούν και τα αγόρια.

2.      Πριν την Κάμαλα, υπήρξαν κι άλλες, αλλά σαν αυτή καμιά

Το 1984 υποψήφια αντιπρόεδρος του Δημοκρατικού Ουόλτερ Μόντεϊλ ήταν η Τζεραλντίν Φεράρο, ενώ η Σάρα Πέιλιν διεκδικούσε την ίδια θέση στο πελυρό του Τζον ΜακΚέιν το κοντινότερο 2008. Η Καμάλα Χάρις, όμως, έχει και άλλες «πρωτιές» στο ενεργητικό της, εκτός από την θριαμβευτική της εκλογή. Ήταν η πρώτη Αμερικανίδα Γερουσιαστής με ινδική καταγωγή. Ήταν η δεύτερη αφροαμερικανή γυναίκα του σώματος. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες και οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Χάουαρντ, ένα ιστορικό εκπαιδευτικό ίδρυμα για τη μαύρη κοινότητα, που έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στη διεκδίκηση και κατάκτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πήρε το πτυχίο της Νομικής από το Χέιστινγκς της Καλιφόρνιας και από τα μέσα του ’90 εργάστηκε στην Εισαγγελία του Σαν Φρανσίκο σε διάφορες θέσεις. Ως φοιτήτρια, η Χάρις υπήρξε ενεργό μέλος της αδελφότητας Άλφα Κάπα Άλφα, την πρώτη οργάνωση μαύρων γυναικών, που ιδρύθηκε στο πανεπιστήμιο Χάουαρντ το 1908.  Από το 1990 έως το 1998 ως αναπληρώτρια Εισαγγελέας του Όκλαντ απέκτησε τη φήμη της «σκληρής» και άτεγκτης σε υποθέσεις που αφορούσαν βία μεταξύ συμμοριών, διακίνηση ναρκωτικών και σεξουαλική κακοποίηση, ενώ το 2004 προήχθη στην κορυφή της Εισαγγελίας. Έχει γράψει το βιβλίο Smart on Crime μαζί με τον  Joan O’C. Hamilton, το οποίο θεωρείται υποδειγματικό ως προς τις προτάσεις του για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας. Το 2019 εξέδωσε την αυτοβιογραφία της με τίτλο «The Truths We Hold», η οποία σύντομα αναμένεται να γίνει best seller. Το 2010 εξελέγη Εισαγγελέας της Καλιφόρνιας και, στην διάρκεια της θητείας της, επέδειξε υποδειγματική πολιτική ανεξαρτησία, αφού  αντιστάθηκε να υποκύψει ακόμα και σε πιέσεις της προεδρίας Ομπάμα. Η άρνησή της να υπερασπιστεί την Πρόταση 8, που απαγόρευε τον γάμο μεταξύ ομοφύλων στην Καλιφόρνια, βοήθησε στην ανατροπή του το 2013.

Έχει ενδιαφέρον το εξής: από το 2018 κιόλας, η Χάρις δεν έκρυβε ότι θα την ενδιέφερε η υποψηφιότητα για την προεδρία στις εκλογές του 2020. Κατά τις πολιτικές ζυμώσεις εκείνης της περιόδου, όμως, ήρθε σε κόντρα με τον συνυποψήφιό της Τζο Μπάιντεν και τον Δεκέμβριο του 2019, κρίνοντας σοφά πως η υποψηφιότητά της δεν τραβάει, αποσύρθηκε. Προς τιμήν της, πρωτοστάτησε στο αίτημα για μεταρρυθμίσεις μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ και τον Αύγουστο του 2020 ο Τζο Μπάιντεν την επέλεξε ως αντιπρόεδρό του. Είναι η πρώτη αφροαμερικανή που παίρνει το εισιτήριο για αυτή τη θέση. Ένα χρόνο νωρίτερα, ως φιλοξενούμενη του ραδιοφωνικού σόου The Breakfast Club, η Κάμαλα ρωτήθηκε αν θα εναντιωθεί στην νομιμοποίηση της μαριχουάνας. Η ίδια απάντησε χαρακτηριστικά: «Η μισή οικογένειά μου κατάγεται από τη Τζαμάικα. Με κοροϊδεύετε;»

3.      Η αξία της οικογένειας στην ζωή της Αντιπροέδρου

Από το 2014, η Χάρις είναι παντρεμένη με τον δικηγόρο Ντάγκλας Έμχοφ, τον οποίο γνώρισε σε ένα τυφλό ραντεβού που τους κανόνισε ένας κοινός φίλος. Ο Έμχοφ έχει δύο παιδιά από προηγούμενο γάμο του με την κινηματογραφική παραγωγό Κέρστιν Έμχοφ, τον Κολ και την Έλα, τα αποκαλούν την Κάμαλα «Momala» και διατηρούν μαζί της τις καλύτερες σχέσεις. Για την οικογένειά της έχει γράψει αστειευόμενη ότι ανησυχεί μήπως παραείναι λειτουργική. Από την άλλη, η ίδια δεν ξεχνά τις δικές της καταβολές. Στην πολυσυζητημένη ομιλία της δήλωσε το εξής συγκινητικό για την μητέρα της: «Η γυναίκα που είναι υπεύθυνη για την παρουσία μου σήμερα εδώ είναι η μητέρα μου Shyamala Gopalan Harris, που είναι πάντα στην καρδιά μας. Η μητέρα μου όταν ήρθε εδώ 19 ετών από την Ινδία, δεν περίμενε ίσως ότι θα ερχόταν μία τέτοια στιγμή. Αλλά πίστευε βαθιά σε μια Αμερική που θα έκανε δυνατή αυτή ακριβώς τη στιγμή. Την σκέφτομαι, όπως, επίσης, σκέφτομαι τις γενιές των γυναικών –Αφροαμερικανές, Ασιάτισσες, λευκές, Λατίνες- στην πορεία του έθνους μας μέσα στην ιστορία που άνοιξαν τον δρόμο για αυτή την στιγμή απόψε.» Η Κάμαλα Χάρις γεννήθηκε στο Όκλαντ της Καλιφόρνιας στις 20 Οκτωβρίου 1964 και ο πατέρας της γνωρίστηκε με την μητέρα της σε μια…διαδήλωση. Δίδασκε στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ οικονομικά και η καταγωγή του ήταν από την Τζαμάικα. Το πλήρες όνομα της Αντιπροέδρου είναι Kamala Devi Harris και, στα ινδικά, Κάμαλα σημαίνει «λωτός» και Ντέβι «Μεγάλη Θεά».

Ο Τζαμαϊκανός πατέρας της, Ντόναλντ, δίδασκε στο Στάνφορντ οικονομικά. Περιγράφεται ως αριστεριστής. Γνώρισε τη σύζυγό του και μητέρα της Κάμαλα σε μια διαδήλωση, αλλά χώρισαν όταν η Κάμαλα ήταν επτά χρονών. Η μητέρα της Χάρις, η Σιαμάλα, ήταν κόρη διπλωμάτη που αγωνίστηκε για την ανεξαρτησία της Ινδίας και σημαντική ερευνήτρια με αντικείμενο τον καρκίνο, από τον οποίο πέθανε το 2009. Συνήθιζε, όπως έχει γραφτεί, να λέει στις κόρες της: «Είστε Ινδές και είστε μαύρες. Δεν χρειάζεται να αποδεικνύετε ότι είστε είτε το ένα είτε το άλλο».  Η Κάμαλα έχει μια μικρότερη κατά δύο χρόνια αδελφή, τη Μάγια, που είναι επίσης δικηγόρος. Την ονομάζουν «Μπόμπι Κένεντι» της οικογένειας Χάρις και υπήρξε σύμβουλος της Χίλαρι Κλίντον το 2016.

4.      Το απαράμιλλο στιλ της

Η 56χρονη Κάμαλα Χάρις είναι πολύ όμορφη και περιποιημένη. Είναι μία γυναίκα πλούσια, αλλά όχι αυτάρεσκα επιδεικτική. Της αρέσει να ζει άνετα-το αξίζει- και να ντύνεται ακριβέ. Το Σάββατο, στην ομιλία της μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των προεδρικών εκλογών, η Κάμαλα Χάρις ντύθηκε στα λευκά, αποτίνοντας φόρο τιμής στις σουφραζέτες, τις γυναίκες που πριν από 100 χρόνια έδωσαν μάχη ώστε οι γυναίκες στις ΗΠΑ να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου.  Από την άλλη, μια ιστορικός ανέφερε ότι η ένδυση αυτή άρμοζε στην παράδοση των Μαύρων να ντύνονται με μονοχρωμίες σε εορταστικές εκδηλώσεις. Με την αμερικάνικη σημαία καρφιτσωμένη στο πέτο της, η απαστράπτουσα Χάρις έδωσε μια ομιλία που ήδη θεωρείται ιστορική. Η ίδια ανέκαθεν αυτοχαρακτηριζόταν ως «απλώς Αμερικανίδα». Το λαμπερό της χαμόγελο έχει απαθανατιστεί σε αρκετές φωτογραφίες, ενώ το έξυπνο βλέμμα της και η ευφράδειά της δεν αφαιρούν τίποτα από την ζεστασιά της προσωπικότητάς της. Έχει ειπωθεί για αυτήν ότι είναι άνθρωπος προσιτός, παρά το σκληρό επαγγελματικό της ταμπεραμέντο.

Από στιλιστικής άποψης, υιοθετεί ένα ανδρόγυνο στιλ που τονίζει την θηλυκότητά της και, εδώ και 35 χρόνια, δεν αποχωρίζεται το αγαπημένο της κολιέ από πέρλες, η οποίες ήταν το έμβλημα της αδελφότητας στην οποία ανήκε στο κολέγιο. Το έχει στην κλασική λευκή εκδοχή, αλλά  συχνά το φορά και σε μαύρο χρώμα και σε παραλλαγμένο μήκος συνδυάζοντάς το με bow tie μεταξωτά πουκάμισα και tailored κουστούμια. Είναι βέβαιο, ότι τα ντυσίματα που θα επιλέγει να φορά από δω και στο εξής θα δημιουργούν τάσεις, καθώς είναι ένα πρόσωπο με τεράστια επιρροή, ιδίως στις γυναίκες. Γιατί όχι και fashion icon;

5.      Η πολιτική της ατζέντα και οι δίκαιες προσδοκίες μας

Στα ελληνικά social media συζητήθηκε ευρέως η εκλογή της Κάμαλα Χάρις και, στα σχόλια κάτω από την ανάρτηση γνωστής συγγραφέως, μια άλλη γνωστή συγγραφέας έγραψε: «Ελπίζουμε να φανεί αντάξια του ρόλου της, γιατί δεν είναι δεδομένο ότι όλες οι γυναίκες εξουσίας υπήρξαν ινδάλματα». Η εύστοχη απάντηση που ήρθε, η οποία συγκέντρωσε σχεδόν όσα likes και η αρχική ανάρτηση, ήταν: «Δεν χρειάζεται να είναι και ινδάλματα. Δεν χρειάζεται να την βαρύνουμε με προσδοκίες που δεν αναλογούν σε κανέναν άνθρωπο. Αρκεί να είναι μια άξια και τίμια πολιτικός.»

Η αλήθεια είναι πως, εκτός από τα φώτα της προσοχής μας, στους ώμους της νεοεκλεγείσας πολιτικού έχουν πέσει και πολλές προσδοκίες και ίσως απαιτήσεις, πιθανώς δυσανάλογες σε σχέση με αυτές που θα είχαμε από κάποια άλλη γυναίκα αντιπρόεδρο ή κάποιον άντρα σε αυτήν την θέση. Τα χαρακτηριστικά που την κάνουν δημοφιλή ως «αντιστάρ» και που νικούν κάποια δεδομένα του παλιού κατεστημένου (το χρώμα της, το φύλο της, η καταγωγή της) είναι ευχής έργον να αποτελούν σε μερικά χρόνια αδιάφορες πληροφορίες. Προς το παρόν, όμως, δεν είναι καθόλου έτσι και όσα βήματα και να έχουν γίνει για την θέση των γυναικών, ειδήσεις όπως η εκλογή της Χάρις είναι στην πρώτη γραμμή. Η ίδια όμως είναι πρωτίστως πολιτικός, σε μια κομβική θέση, και με σοβαρή νομική παιδεία, κάτι που οφείλει να την οδηγεί σταθερά σε αντικειμενικές αποφάσεις, εκτός από ευαισθησία και νοιάξιμο, όπως προσδοκούν οι περισσότεροι ψηφοφόροι της από αυτήν.

Η πρώτη της προτεραιότητα, πάντως, είναι να αντιστρέψει την αντιμεταναστευτική και ρατσιστική ατζέντα του Τραμπ και μένει να το δούμε να υλοποιείται. Στην ομιλία της ξεκίνησε ως εξής: «Ο John Lewis πριν τον θάνατό του έγραψε: «Η Δημοκρατία δεν είναι κατάσταση. Είναι πράξη», εννοώντας ότι η δημοκρατία στην Αμερική δεν είναι εγγυημένη. Είναι ισχυρή μόνο αν είναι η ισχυρή η θέλησή μας να παλέψουμε για εκείνη, να την διαφυλάξουμε και να μην την έχουμε δεδομένη. Η προστασία της δημοκρατίας μας απαιτεί αγώνα. Θέλει θυσίες. Αλλά υπάρχει χαρά σε αυτό, πρόοδος. Γιατί εμείς οι άνθρωποι έχουμε την δύναμη να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον.» Και συνέχισε: «Με την ψήφο σας στείλατε ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Επιλέξατε την ελπίδα, την ενότητα, την αξιοπρέπεια, την επιστήμη και την αλήθεια. Επιλέξατε τον Τζο Μπάιντεν ως τον επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ. Τι απόδειξη για τον χαρακτήρα του Τζο, το γεγονός ότι είχε το θάρρος να σπάσει ένα από τα μεγαλύτερα ταμπού που υπάρχει στη χώρα μας: να επιλέξει μια γυναίκα για αντιπρόεδρό του. Μπορεί να είμαι η πρώτη, αλλά δεν θα είμαι η τελευταία. Γιατί κάθε μικρό κορίτσι βλέπει ότι η χώρα αυτή, είναι χώρα ευκαιριών».

Σύμφωνα με τον Γαλλίδα δόκτορα κοινωνιολογίας και φεμινιστικών σπουδών, Véronique Pronovost,  ο ρόλος που θα διαδραματίσει μια γυναίκα σαν την Κάμαλα Χάρις είναι κομβικός και ανοίγει ένα σημαντικό πεδίο δύναμης και δράσης για τις γυναίκες. «Μια έμπρακτη διάλυση των στερεοτύπων για τις γυναίκες στην πολιτική συντελείται, πολύ σημαντική και για τους νέους. Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί πιστεύουν ακόμα ότι οι γυναίκες είναι ακατάλληλες για την πολιτική».