Πώς ένας κλόουν και η οικογένειά του σώθηκαν από τους Ναζί

Όταν ο Ραλφ Χόροουιτς ήταν παιδί, ο παππούς του τον νανούριζε συχνά λέγοντάς του παραμύθια για τους γενναίους κλόουν που κατάφεραν να ξεφύγουν από τους μεγάλους, κακούς Ναζί.

Πολλά χρόνια αργότερα, ο Χόροουιτς συνειδητοποίησε ότι ο παππούς του, ο Μάικλ., που ήταν γνωστός ως Κουμπούς, του μιλούσε για το παρελθόν του. Ως Πολωνός διασκεδαστής σε διάσημο τσίρκο της εποχής, είχε αποφύγει τα στρατόπεδα συγκέντρωσης παίζοντας για τους Ναζί, πριν δραπετεύσει προς τη Σοβιετική ένωση, την Αφρική και τελικά την Αυστραλία. Εκεί απέκτησε το τελικό του ψευδώνυμο: «Σλόπο ο Κλόουν».

«Ποτέ δεν μιλούσαν για το τι είχε συμβεί», θυμάται η γυναίκα του Ραλφ, η Αυστραλή δημοσιογράφος και συγγραφέας Σου Σμέτχερστ, η οποία έγραψε το βιβλίο της ιστορίας του Σλόπο, με τίτλο «Freedom Circus». «Η γιαγιά μού έλεγε: Τίποτα καλό δεν βγαίνει όταν κοιτάμε πίσω», εξηγεί στον Guardian.

Ο Κουμπούς, η σύζυγός του Μίντλα και ο νεαρός γιος τους Γκαντ, δραπέτευσαν ξεχωριστά από τη Βαρσοβία. Η Μίντλα κατέληξε σε σοβιετική φυλακή, ενώ ο Γκαντ σε σοβιετικό ορφανοτροφείο, από όπου σώθηκαν και επανενώθηκαν με τον Κουμπούς με τη βοήθεια του συνεργάτη του στο τσίρκο, Φάιβελ – «ενός νάνου που κάπνιζε ασταμάτητα και μπορούσε να βρίσει σε τέσσερις γλώσσες».

Η Σμέτχερστ δεν πρόλαβε να γνωρίσει τον Κουμπούς, ο οποίος πέθανε πριν εκείνη παντρευτεί τον Ραλφ. Όμως μίλησε διεξοδικά με την Μίντλα πριν το θάνατό της το 2015, σε ηλικία 96 ετών.

Η Μίντλα, μια πολύ περιποιημένη γυναίκα που φρόντιζε σχολαστικά τον εαυτό και το σπίτι της, είχε περάσει χρόνια σε σοβιετική φυλακή, όπου δεν της επιτρεπόταν καν η χρήση προϊόντων υγιεινής για την έμμηνο ρύση της, ενώ η μόνη τουαλέτα ήταν ένας κουβάς στη γωνία του κελιού που μοιραζόταν με άλλες γυναίκες.

«Τους αφαίρεσαν την αξιοπρέπειά τους», τονίζει η Σμέτχερστ.

Όταν έφτασε τελικά στη Μελβούρνη, η Μίντλα πίστευε ότι όλη η οικογένειά της εκτός από την αδερφή της Τζάντζια είχαν δολοφονηθεί. Αυτό συμπεριλάμβανε τον πατέρα της, τις τρεις αδερφές και τους δύο αδερφούς της. όμως η Σμέτχερστ, χρησιμοποιώντας μια υπηρεσία που ονομάζεται Lost Histories και ασχολείται με την επανένωση οικογενειών που σπαράχτηκαν από το Ολοκαύτωμα, ανακάλυψε ότι και οι δύο αδερφοί της όχι μόνο επέζησαν, αλλά και απέκτησαν δικές τους οικογένειες.

Ο Γιάκοβ, ο οποίος είχε κρατηθεί στα σοβιετικά γκούλαγκ, μετανάστευσε στο Ισραήλ. Ο Μέναχεμ απελευθερώθηκε από το Νταχάου και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ. Και οι δύο πέθαναν σε μεγάλη ηλικία, πιστεύοντας ότι ήταν οι μοναδικοί επιζήσαντες της οικογένειάς τους.

Η τραγική ανατροπή ήταν ότι ο Μέναχεμ πήγε στην Ιερουσαλήμ μετά τη συνταξιοδότησή του, χωρίς ποτέ του να μάθει ότι σε απόσταση 40 λεπτών ζούσε και ο χαμένος αδερφός του.