Εμβόλιο : Δύο Τούρκοι πίσω από τις ανακοινώσεις της Pfizer

Το αρχηγείο της BioNTech, της γερμανικής εταιρείας που προσέφερε ελπίδα σε ολόκληρο τον πλανήτη με το αναπτυσσόμενο εμβόλιό της κατά του Covid-19, βρίσκεται στο Μάιντς, στην οδό Goldgrube – στα γερμανικά, σημαίνει χρυσωρυχείο. Σε χρυσωρυχείο εξελίσσεται πράγματι σιγά σιγά η βιοτεχνολογία, και όχι μόνο από οικονομική πλευρά. Με τρία γράμματα και τρεις αριθμούς, το «BNT162» έχει γίνει η υπόσχεση μιας σπουδαίας επιστημονικής προόδου. Το εμβόλιο που αναπτύσσει βέβαια η BioNTech από κοινού με την Pfizer έχει ακόμα δρόμο μπροστά του.

Εστω και έτσι, ωστόσο, τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών του έχουν αναπόφευκτα στρέψει τους προβολείς – πέρα από τον Θεσσαλονικιό διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer – στους συνιδρυτές της εταιρείας, τον Ουγούρ Σαχίν και την Οζλέμ Τουρετσί, ένα ζευγάρι γιατρών τουρκικής καταγωγής.

Παιδιά μεταναστών

Ο Σαχίν είναι πρόεδρος της BioNTech, η Τουρετσί, ιατρική διευθύντρια και επικεφαλής κλινικής ανάπτυξης. Ο 55χρονος Σαχίν γεννήθηκε στην Αλεξανδρέττα της Τουρκίας και έφτασε στην Κολωνία σε ηλικία τεσσάρων χρόνων, μαζί με τη μητέρα του: ο πατέρας του εργαζόταν ήδη εκεί, στο εργοστάσιο της Ford. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας και ειδικεύτηκε στην ογκολογία και την ανοσολογία, αποκτώντας το διδακτορικό του μετ’ επαίνου. Από το 2014, διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Μάιντς, παραδίδοντας μαθήματα γύρω από την πειραματική ογκολογία.

Κόρη τούρκων μεταναστών είναι και η Τουρετσί: γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κάτω Σαξονία. Ο χειρουργός πατέρας της είχε μεταναστεύσει από την Τουρκία και εργαζόταν σε ένα μικρό νοσοκομείο της Δυτικής Γερμανίας. Η δρ Τουρετσί είναι επίσης καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ιωάννη Γουτεμβέργιου του Μάιντς και χαίρει μεγάλης καταξίωσης στη Γερμανία, μεταξύ άλλων και ως πρόεδρος της ομάδας ερευνητών για τις εξατομικευμένες ανοσοθεραπείες.

Οι δύο γιατροί γνωρίστηκαν στο Πανεπιστήμιο του Σάαρλαντ: εκείνη εργαζόταν εκεί ως ειδικευόμενη και εκείνος στην ογκολογική μονάδα. Παντρεύτηκαν το 2002 και απέκτησαν μαζί μία κόρη. Το 2009, η Τουρετσί αφηγήθηκε στον γερμανικό Τύπο πως την ημέρα του γάμου τους πήγαν στο εργαστήριο το πρωί, κατόπιν πήγαν να παντρευτούν και μετά επέστρεψαν στη δουλειά τους.

Πριν από την BioNtech, το ζευγάρι είχε μία άλλη εταιρεία βιοτεχνολογίας, την Ganymed Pharmaceuticals, η οποία επικεντρωνόταν στην ανοσολογική απόκριση κατά του καρκίνου του οισοφάγου – και την οποία πούλησαν το 2006 στην ιαπωνική Astellas Pharma έναντι τουλάχιστον 420 εκατομμυρίων ευρώ.

Η συμμαχία με την Pfizer

Κάπου 1.300 εργαζόμενοι από 50 διαφορετικές χώρες απασχολούνται στην εταιρεία που ίδρυσαν Σαχίν και Τουρετσί δύο χρόνια αργότερα. Στο αρχηγείο του Μάιντς, εκατοντάδες επιστήμονες εργάζονται μέσα σε ένα πενταώροφο κτίριο, αναπτύσσοντας εξατομικευμένες ανοσοθεραπείες για καρκινοπαθείς: τους τελευταίους δέκα μήνες, ένα μεγάλο μέρος των πόρων τους αφιερώνεται στο εμβόλιο κατά του Covid-19.

Ξεκίνησαν την προσπάθεια στις 27 Ιανουαρίου, πολύ πριν αρχίσει να μεταδίδεται εκθετικά ο νέος κορωνοϊός, παραλύοντας ολόκληρες χώρες. «Νιώθουμε την υποχρέωση να αξιοποιήσουμε όλη μας την τεχνολογία και την εμπειρία στις ανοσοθεραπείες προκειμένου να βοηθήσουμε στην ανακούφιση από την αναδυόμενη πανδημία του Covid-19», είχε δηλώσει σε ανακοίνωσή του ο Σαχίν στα μέσα Μαρτίου. Τον ίδιο μήνα, η εταιρεία ανακοίνωσε τη συνεργασία της με την πολυεθνική Pfizer – που θα επιτρέψει τη μαζική παραγωγή του εμβολίου, καθώς και την παγκόσμια διανομή του.

Η συμμαχία με μεγάλες εταιρείες δεν είναι κάτι καινούργιο για τους δύο γερμανούς ερευνητές, που συνεργάζονται ή έχουν συνεργαστεί στο παρελθόν με τη Sanofi, την Bayer, τη Fosun, τη Roche, και άλλες. «Η τεχνολογία είναι δική μας. Η σύμπραξη με την Pfizer είναι μία ιδανική συνεργασία που μας επιτρέπει να αναπτύξουμε ένα εν δυνάμει εμβόλιο και να το καταστήσουμε διαθέσιμο μέσα στον ελάχιστο δυνατό χρόνο», είχε δηλώσει ο Σαχίν στο «Spiegel» πριν από δυο εβδομάδες. «Η συνεργασία είναι απολύτως απαραίτητη σε αυτή την παγκόσμια πρόκληση. Ούτε συζήτηση για το αν το εμβόλιο θα έπρεπε να διατεθεί μόνο στην Κίνα, τη Γερμανία ή τις ΗΠΑ» επεσήμανε σε άλλη συνέντευξή του στη «FAZ» διαβεβαιώνοντας πως δεν θα είχαν δεχθεί τη συνεργασία με την Pfizer αν, για παράδειγμα, είχε τεθεί ως όρος μια αποκλειστική διάθεση του εμβολίου στις ΗΠΑ.