Αναστάσιος : Απόψεις του πεφωτισμένου ιεράρχη για τις σχέσεις Επιστήμης και Θρησκείας

Με αφορμή τις ευχαριστίες του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου προς τους θεράποντες ιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» στην Αθήνα, ( Ευχαριστήριος χαιρετισμός του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου), η Ιερά Αρχιεπισκοπή Τιράνων κοινοποιεί τις απόψεις που επίμονα τονίζει ο Αρχιεπίσκοπος σχετικά με την ανάπτυξη των θετικών επιστημών και της τεχνολογίας.

Δεν μπορεί μόνη της η Επιστήμη

«Η Ορθοδοξία βλέπει την ανάπτυξη των θετικών επιστημών και της τεχνολογίας με δοξολογία και ευχαριστία στον Θεό, που έχει δωρίσει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να αναζητεί την αλήθεια, να ανακαλύπτει άγνωστες πτυχές της Δημιουργίας. Αξίζει να υπογραμμισθεί ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει αποφύγει την προσπάθεια να κηδεμονεύσει την επιστημονική έρευνα και δεν λαμβάνει θέση για κάθε επιστημονικό επίτευγμα, όταν αυτό αναδύεται. Η σύγχρονη τεχνολογία έχει διευκολύνει τον καθημερινό βίο, έχει συμβάλει στην αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών, στην πιο άνετη επικοινωνία των ανθρώπων, ενώ έχει προχωρήσει στην εξερεύνηση του σύμπαντος και πολλά άλλα. Συγχρόνως, όμως, με την ευχαριστία μας και τον σεβασμό που αποδίδουμε στην επιστημονική έρευνα, είμαστε υποχρεωμένοι να επισημάνουμε και τους κινδύνους, οι οποίοι υποκρύπτονται σε ορισμένα επιστημονικά επιτεύγματα, τονίζοντας την αξιοπρέπεια του ανθρώπου και τον θείο του προορισμό. Και αυτό, γιατί δεν μπορούν μόνες τους η επιστήμη και η τεχνολογία να αντιμετωπίσουν και να θεραπεύσουν όλα τα ανθρώπινα προβλήματα -ηθικά, συναισθηματικά, υπαρξιακά.

Τεχνητή νοημοσύνη

Η επιστήμη και η τεχνολογία δεν είναι σε θέση να καλύψουν, από μόνες τους όλο το φάσμα των ανθρωπίνων ζητημάτων και πόθων. Πολλές ελπίδες διακινούνται για τα επιτεύγματά τους˙ για παράδειγμα, η «τεχνητή νοημοσύνη» πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες της νόησης˙ αλλά ο άνθρωπος δεν είναι μόνο νόηση. Η «τεχνητή νοημοσύνη» ποτέ δεν θα κατορθώσει να αντικαταστήσει την αγάπη. Αυτή πάντα θα τροφοδοτείται από την πίστη˙ την κοινωνία με τον Θεό της αγάπης.

Αυτός ο μακρόκοσμος ο απέραντος του σύμπαντος και αυτός ο μικρόκοσμος ο εκπληκτικός που φέρουμε μέσα μας είναι πράγματα τα οποία το μυαλό δεν μπορεί να τα συλλάβει πλήρως. Είναι σαν να έχεις μια μεγάλη λεκάνη με μυρμήγκια, τα οποία τριγυρίζουν μέσα της -όλος τους ο κόσμος είναι αυτή η λεκάνη, τι να καταλάβουν από τον υπόλοιπο κόσμο; Πρέπει, λοιπόν, και ο άνθρωπος να συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να αντιληφθεί τα πάντα, δεν είναι τόσο ικανός όσο φαντάζεται. Η αληθινή σοφία είναι γεμάτη ταπείνωση. Δεν τα ξέρουμε όλα, δεν τα καταλαβαίνουμε όλα, δεν είμαστε οι σπουδαίοι που φανταζόμαστε.

Η Αλήθεια

Με δυο λόγια, η αναζήτηση της επιστήμης με στόχο την εξερεύνηση των μυστικών της δημιουργίας όσο και η πνευματική αναζήτηση της Εκκλησίας για προσέγγιση και επικοινωνία με τον Δημιουργό είναι δύο διαφορετικές μορφές αναζητήσεως της αλήθειας. Και οι δύο αποτελούν εκφράσεις δοξολογίας σε Εκείνον που είναι η Αλήθεια».