Κοροναϊός : Γιατί τα παιδιά κινδυνεύουν λιγότερο

Ο μοριακός μηχανισμός που καθιστά τους ηλικιωμένους πιο ευάλωτους στον κοροναϊό είναι πιο περίπλοκος από ό,τι είχε εκτιμηθεί ως σήμερα, διαπιστώνει νέα αμερικανική μελέτη.

Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, τα βρέφη και τα παιδιά κινδυνεύουν λιγότερο να μολυνθούν πιθανώς επειδή παράγουν μικρότερες ποσότητες του υποδοχέα ACE2, o οποίος λειτουργεί σαν κερκόπορτα για την είσοδο του ιού στα κύτταρα.

Τώρα, μελέτη που δημοσιεύεται στο Journal of Clinical Investigation δείχνει να προσθέτει ένα ακόμα κομμάτι στο παζλ: ένα ένζυμο που απαιτείται για την μόλυνση των ανθρώπινων κυττάρων επίσης παράγεται σε χαμηλά επίπεδα από τον παιδικό οργανισμό.

Φάρμακα που μπλοκάρουν το εν λόγω ένζυμο χρησιμοποιούνται ήδη σε αντικαρκινικές θεραπείες και δοκιμάζονται τώρα για την αντιμετώπιση της Covid-19, επισημαίνουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου «Βάντερμπιλντ» στο Τενεσί.

Τα ευρήματά τους, όμως, θα πρέπει να επιβεβαιωθούν με νέες μελέτες.

Ακίδα

Ο SARS-CoV-2 φέρει στην επιφάνειά του πρωτεϊνικές ακίδες που συνδέονται στον υποδοχέα ACE2 των ανθρώπινων κυττάρων. Αμέσως μετά τη σύνδεση, το ανθρώπινο ένζυμο TMPRSS2 αποκόπτει ένα τμήμα της ακίδας, κάτι που επιτρέπει στον εισβολέα να διαπεράσει την κυτταρική μεμβράνη και να καταλάβει το κύτταρο.

Η δρ Τζένιφερ Σούκερ, επίκουρη καθηγήτρια Νεογνολογίας και συνεπικεφαλής της μελέτης, ειδικεύεται στις λοιμώξεις του ανοσοποιητικού στα νεογνά, και διερωτήθηκε αν το ένζυμο TMPRSS2 σχετίζεται με τον μειωμένο κίνδυνο που διατρέχουν τα παιδιά από τον κοροναϊό.

Οι ακίδες στην επιφάνεια του SARS-CoV-2 (κόκκινο) συνδέονται με τον υποδοχέα ACE2 των ανθρώπινων κυττάρων

Σε πρώτη φάση, η Σούκερ και οι συνεργάτες της χρησιμοποίησαν σύγχρονες εργαστηριακές τεχνικές για να εξετάσουν πόσο εκφράζεται το γονίδιο του ενζύμου στους πνεύμονες ποντικών. Όπως διαπίστωσαν, η έκφρασή του ακολουθεί μια ανοδική πορεία από τη γέννηση προς την ενηλικίωση.

Το γονίδιο του ενζύμου TMPRSS2 «παρουσίαζε μια εντυπωσιακή πορεία αύξησης της έκφρασης στην πορεία της ανάπτυξης» λέει η Σούκερ σε ανακοίνωση του πανεπιστημίου.

Στην επόμενη φάση της μελέτης, η ομάδα της Σούκερ εξέτασε τα επίπεδα έκφρασης διαφόρων γονιδίων σε δείγματα ιστού των πνευμόνων που είχαν παραχωρήσει δωρητές. «Διαπιστώσαμε ότι η έκφραση [του TMPRSS2] αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία, κάτι που παρατηρούμε τόσο σε επίπεδο γονιδίου όσο και σε επίπεδο πρωτεΐνης» αναφέρει η ερευνήτρια.

Ακόμα, η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε φθορίζουσες χρωστικές για να εξετάσει την έκφραση του γονιδίου του ενζύμου σε ιστούς τριών ασθενών που πέθαναν από πνευμονία, και επιβεβαίωσε ότι ο ιός είχε προσβάλλει μόνο τους ιστούς που εκφράζουν το TMPRSS2.

«Βλέπουμε πολύ περισσότερο TMPRSS2 στα πιο ηλικιωμένα άτομα, τόσο στον άνθρωπο όσο και στα ποντίκια» λέει η Σούκερ.

Νέες θεραπείες;

Οι συντάκτες της μελέτης επισημαίνουν ότι το εν λόγω ένζυμο έχει βρεθεί να παίζει ρόλο στην εμφάνιση καρκίνου του προστάτη. Φάρμακα που μπλοκάρουν το ένζυμο έχουν ήδη λάβει έγκριση για τη θεραπεία του προχωρημένου καρκίνου του προστάτη και δοκιμάζονται τώρα σε κλινικές μελέτες ως υποψήφιες θεραπείες για την Covid-19.

H μελέτη του Πανεπιστημίου Βάντερμπιλτ δεν αποκλείει βέβαια να υπάρχουν και άλλες βιολογικές παράμετροι που καθιστούν τους ηλικιωμένους πιο ευπαθείς. Όπως όμως λέει η καθηγήτρια Σούκερ, «πιστεύουμε ότι το TMPRSS2 θα μπορούσε να αποτελέσει στόχο τόσο για θεραπεία όσο και για προφύλαξη σε άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης.