Στο μυαλό ενός συνωμοσιολόγου

Ενα απόσπασμα από τη θρυλική ομιλία που εκφώνησε ο Αβραάμ Λίνκολν στο Γκέτισμπεργκ το 1863, σε μία κρίσιμη καμπή του αμερικανικού εμφυλίου, μαζί με τη φωτογραφία μιας αμερικανικής σημαίας που ανεμίζει και την εξής υπόσχεση: «Μαζί θα κερδίσουμε». Αυτό το μήνυμα ανέβασε το πρωί της 3ης Νοεμβρίου, την ημέρα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών, στον ιστότοπο 8kun ο «Q», το κεντρικό πρόσωπο της QAnon, αυτός που έχει καταφέρει να πείσει, την τελευταία τετραετία, εκατομμύρια ανθρώπους για το εξής: ο Τραμπ είναι μία ηρωική, σχεδόν μεσσιανική φιγούρα, που διεξάγει πόλεμο εναντίον ενός «βαθέος κράτους», μιας παγκοσμιοποιημένης δημοκρατικής ελίτ, η οποία κυβερνά μυστικά τις ΗΠΑ, βασικά ολόκληρο τον κόσμο, εδώ και δεκαετίες σε σύμπραξη με ένα παιδόφιλο και σατανιστικό δίκτυο.

«Μαζί θα κερδίσουμε». Μόνο που ο Τραμπ ηττήθηκε. Και ο «Q» εξαφανίστηκε. Αλήθεια, τι συμβαίνει μέσα στο μυαλό ενός συνωμοσιολόγου όταν η θεωρία συνωμοσίας στην οποία πιστεύει προσκρούει στην πραγματικότητα;

«Δεν καταλαβαίνω γιατί ο «Q» δεν στέλνει μηνύματα», έγραφε ένας θιασώτης της QAnon την επομένη των εκλογών. «Ναι, πιστεύω πως έχουμε ανάγκη να μας καθησυχάσει αυτή τη στιγμή», σχολίαζε ένας άλλος. Πολλοί επαναλάμβαναν ένα από τα μάντρα του κινήματος: «Trust the plan», «Εχε εμπιστοσύνη στο σχέδιο». «Ψηλά το κεφάλι. Η μάχη μας μόλις τώρα ξεκινάει», διαβεβαίωνε κάποιος τους «ψηφιακούς στρατιώτες» του Q.

«Οι πατριώτες ελέγχουν την κατάσταση», προσυπέγραφε ένας άλλος. «Ο Μπάιντεν δεν θα γίνει ΠΟΤΕ πρόεδρος», ξεκαθάριζε ένας υποστηρικτής της QAnon, επιμένοντας στο στάδιο της άρνησης. «Ο Τραμπ ξέρει τι κάνει. Αφήνει τους Δημοκρατικούς, τους τεχνοκράτες και τα μίντια να κρεμαστούν δημοσίως», επεσήμαινε ένας άλλος, καθ’ οδόν προς το στάδιο της διαπραγμάτευσης. Λιγοστοί ήταν εκείνοι που έδειχναν διατεθειμένοι να αποδεχθούν την πραγματικότητα: «Χάνουμε», τουιτάρισε ένας εκπρόσωπος αυτής της μειοψηφίας. «Δεν είμαι βέβαιος ότι εμπιστεύομαι πια το σχέδιο. Δεν είμαι καν βέβαιος ότι υπάρχει σχέδιο».

Για χρόνια, τους διαβεβαίωναν πως ο Τραμπ θα επανεκλεγόταν θριαμβευτικά και θα περνούσε τη δεύτερη θητεία του κατατροπώνοντας το βαθύ κράτος, σύροντας τους ηγέτες αυτής της παιδόφιλης και σατανιστικής παγκόσμιας σέχτας ενώπιον της Δικαιοσύνης. Και τώρα το Fox News – το Fox News! – είχε ανακηρύξει νικητή τον Μπάιντεν. Και οι μέρες περνούσαν χωρίς κανένα κρυπτογραφημένο μήνυμα από τον Q, αυτόν τον «insider» της κυβέρνησης με την υψηλότερη δυνατή διαβάθμιση ασφαλείας, χωρίς καμία ενημέρωση, καμία καθοδήγηση.

Ηταν άραγε ηθελημένο, ώστε να δώσει ο Q στην κοινότητά του να καταλάβει πως δεν τον είχε πλέον ανάγκη; Η συνολική, σχετιζόμενη με την QAnon δραστηριότητα στο 8kun άρχιζε σιγά σιγά να φθίνει – έφτασαν να υπάρχουν λιγότερες νέες δημοσιεύσεις στους πίνακες συζητήσεων του κινήματος από ό,τι στον πίνακα συζήτησης των «ενήλικων φετιχιστών της πάνας».

Η συνωμοσιολογική ρητορική της QAnon όμως προσαρμόστηκε γρήγορα στο νέο σενάριο: στην πραγματικότητα, ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε τη λαϊκή ψήφο, ο Τζο Μπάιντεν οφείλει τη νίκη του σε μία γενικευμένη νοθεία, τα μίντια παραπλανούν τον αμερικανικό λαό, «το βαθύ κράτος χρησιμοποίησε όλα τα πυρομαχικά του προκειμένου να ανατρέψει την αμερικανική κυβέρνηση» – αλλά οι προσφυγές της ομάδας Τραμπ στη Δικαιοσύνη και οι ανακαταμετρήσεις των ψήφων θα κάνουν την αλήθεια να λάμψει, και η νίκη του Τραμπ και των QAnon θα είναι τότε απόλυτη: ο πρόεδρος που έχει αναμεταδώσει τα τελευταία χρόνια μέσω twitter περισσότερες από 265 φορές τις θεωρίες της QAnon και η ίδια η QAnon είχαν γίνει, πια, ένα. «Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει αυτό που έρχεται», διακήρυξε ο Q στις 12 Νοεμβρίου, έπειτα από εννέα ημέρες σιωπής.

Θα μπορούσε κανείς να απορρίψει την QAnon ως μία κωμική, αποκλειστικά αμερικανική θεωρία συνωμοσίας, που ζει ήδη τις τελευταίες της μέρες, που έχει ήδη πεθάνει απλώς αρνείται ακόμα να το αποδεχθεί: αλλά θα έκανε λάθος, ένα επικίνδυνο λάθος. Η QAnon έχει πια κερδίσει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, η ΜΚΟ Media Matters έχει μετρήσει συνολικά 97 πολιτικούς που την έχουν αγκαλιάσει και δύο ένθερμες υποστηρίκτριες του κινήματος, η Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν από την Τζόρτζια και η Λορίν Μπέμπερτ από το Κολοράντο, εξελέγησαν στην αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων.

Μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ να έχασε αλλά η ιδεολογία QAnon κέρδισε. Και έχει ήδη αποκτήσει μια δική της ζωή, εκμεταλλευόμενη την πανδημία, αναμειγνυόμενη με τοπικά ζητήματα, εκτός των ΗΠΑ. Εχει ήδη κάνει μετάσταση σε δεκάδες χώρες, από τον Καναδά μέχρι τη Βρετανία και από τη Γερμανία μέχρι την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, δίνει μάχη κατά των περιορισμών που επιβάλλονται εξαιτίας του κορωνοϊού, ενισχύει τις τάξεις του αντιεμβολιαστικού κινήματος, αναμειγνύεται με το κίνημα «Save our Children», «Σώστε τα παιδιά μας», μπλέκοντας μαζί σοβαρούς ακτιβιστές, ευαίσθητους χρήστες, αφελείς αποδέκτες και ψεκασμένους. Αν έπρεπε να υποδείξει κανείς μία και μόνο απόδειξη ότι ο τραμπισμός ήρθε για να μείνει, θα μπορούσε να ήταν αυτή.

Οι απανταχού συνωμοσιολόγοι άλλωστε έχουν μια αρχή: δεν αφήνουν ποτέ την αλήθεια να τους χαλάσει τις «ωραίες ιστορίες» τους.