Τουρκία : Αντίστροφη μέτρηση για ευρωπαϊκές κυρώσεις; – Στραμμένα στους ΥΠΕΞ τα βλέμματα

Στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο συνεδριάζει αύριο, Πέμπτη, μέσω τηλεδιάσκεψης, στρέφονται τα βλέμματα μετά το σόου του Ταγίπ Ερντογάν στα Κατεχόμενα και την παραμονή του Oruc Reis στην Ανατολική Μεσόγειο.

Όσα έκανε ο τούρκος πρόεδρος στην Κύπρο έχουν προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Αθήνας και της Λευκωσίας που καλλιεργούν το έδαφος για ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Τουρκίας, με τις δύο πλευρές να διαμηνύουν τις προηγούμενες ημέρες πως θα θέσουν το ζήτημα στο Συμβούλιο.

Το σόου του τούρκου προέδρου θύμιζε προεκλογική φιέστα, αφού τόσο το περιεχόμενο των δηλώσεων όσο και το ύφος υποδήλωνε την παρουσία ενός ηγέτη που προσπαθεί με κάθε τρόπο να δείξει κυρίαρχος του παιχνιδιού. Αρκετοί αναλυτές μάλιστα, υποστηρίζουν πως είναι πιθανό το επόμενο διάστημα ο Ερντογάν να επιδιώξει να οδηγήσει τη γειτονική χώρα σε εκλογές υπό την πίεση των οικονομικών προβλημάτων.

Αποφάσεις μπορεί να μην ληφθούν από τους υπουργούς Εξωτερικών -με ευρωπαίους αξιωματούχους να παραπέμπουν το ζήτημα στη Σύνοδο Κορυφής της 10ης Δεκεμβρίου, ημερομηνία κατά την οποία πιθανώς να κριθεί και η επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας- ωστόσο θα είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία να διαπιστώσουν ακόμη και οι πιο δύσπιστοι Ευρωπαίοι ότι, παρά τις σαφείς προειδοποιήσεις, ο Ερντογάν εμφανίζεται ανυποχώρητος στις θέσεις του.

Στην ατζέντα των υπουργών Εξωτερικών

Μάλιστα, όσο περνούν οι μέρες τα δυσοίωνα μηνύματα προς την Αγκυρα πυκνώνουν από ΕΕ και ΗΠΑ. Υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΕ διαμήνυσε από τις Βρυξέλλες πως η Τουρκία έχει επιδοθεί σε «μία σειρά από ενέργειες που πηγαίνουν ενάντια στο πνεύμα της αποκλιμάκωσης» που ζητούσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με τα συμπεράσματα της Συνόδου της 1ης Οκτωβρίου.

Τόνισε, δε, ότι ο άμεσα ενδιαφερόμενος υπουργός και ο ύπατος εκπρόσωπος θα ενημερώσουν τα κράτη μέλη για τις εξελίξεις και οι 27 θα εξετάσουν την κατάσταση, αλλά, όπως είπε, δεν θα ληφθούν αποφάσεις. «Το θέμα μπήκε στην ατζέντα διότι είχαμε εξελίξεις και οι 27 πρέπει να ενημερωθούν» είπε.

Συμπλήρωσε μάλιστα ότι «ισχύει η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ότι θέλουμε πλήρη διάλογο με την Τουρκία για όλο το πλέγμα των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας, τη Συρία, τη Λιβύη, το Ναγκόρνο Καραμπάχ». «Όμως τώρα, έχουμε αλλαγή του status quo στο Βαρώσι, αλλά και ένα μήνυμα Ερντογάν που πηγαίνει τελείως αντίθετα στο δόγμα του ΟΗΕ για την Κύπρο» τόνισε.

«Εμείς θέλουμε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, με διαπραγμάτευση στο πλαίσιο του ΟΗΕ, που θα εδράζεται στις αξίες και το κοινοτικό κεκτημένο» εξήγησε.

Σύμφωνα με τον ίδιο «το μήνυμα Ερντογάν ήταν ενάντια στην ΔΔΟ. Τώρα ο Γενικός Γραμματέας θα συγκαλέσει τις δύο κοινότητες και τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις και εμείς μιλήσαμε μαζί του και του εξηγήσαμε ότι η επίλυση του Κυπριακού είναι εξαιρετικά σημαντική για εμάς. Όπως είπε ο ύπατος εκπρόσωπος Μπορέλ, ο Ερντογάν πάει τελείως αντίθετα στο δόγμα ΟΗΕ για το νησί. Η επίλυση για εμάς είναι κλειδί για την κατάσταση στην Αν. Μεσόγειο».

Επικοινωνία Δένδια – Χριστοδουλίδη

Στο πλαίσιο της συστράτευσης και της κοινής στρατηγικής που θα ακολουθήσουν Αθήνα και Λευκωσία την Πέμπτη, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη.

Στο επίκεντρο της επικοινωνίας των δύο υπουργών Εξωτερικών βρέθηκε ο συντονισμός της Ελλάδας και της Κύπρου και η ανάγκη ευρωπαϊκής απάντησης στις τουρκικές παράνομες και προκλητικές ενέργειες σε Ανατολική Μεσόγειο και Βαρώσια, γνωστοποίησε με ανάρτηση στο Twitter ο Ν. Δένδιας.

Επικοινώνησα τηλεφωνικά με τον ΥΠΕΞ Κύπρου @Christodulides ενόψει της αυριανής τηλεδιάσκεψης των ΥΠΕΞ της ΕΕ. Στο επίκεντρο ο συντονισμός 🇬🇷🇨🇾 & η ανάγκη ευρωπαϊκής απάντησης στις τουρκικές παράνομες και προκλητικές ενέργειες σε Αν.Μεσόγειο & Βαρώσια. pic.twitter.com/zvGpBEp6Ta

— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 18, 2020

Το μήνυμα Μπορέλ

Τα μηνύματα των τελευταίων ημερών δείχνουν ότι ο τούρκος πρόεδρος, τόσο με την επιχείρηση του Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, όσο και με την προκλητική παρουσία του στα Βαρώσια, θέτει πλέον σε δοκιμασία την ανοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει καταστήσει σαφές ότι είναι έτοιμο να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα στη διάθεση της ΕΕ προκειμένου να προστατεύσει τα συμφέροντα της, καθώς και των κρατών-μελών της, τόνισε σε πρόσφατη επιστολή του προς τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, ο Ζοζέπ Μπορέλ σε συνέχεια της σχετικής επιστολής που απέστειλε ο έλληνας υπουργός υπό το φως της αυξανόμενης τουρκικής προκλητικής και παραβατικής συμπεριφοράς,

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο ευρωπαίος αξιωματούχος επεσήμανε επίσης ότι οι τουρκικές παράνομες ενέργειες, που επηρεάζουν τις Ελληνικές, καθώς και τις κυπριακές θαλάσσιες ζώνες, δημιουργούν περαιτέρω ένταση στην περιοχή.

Πρόσθεσε ότι στις ενέργειες αυτές συγκαταλέγεται και ο τουρκικός μονομερής κανονισμός όσον αφορά την περιοχή έρευνας και διάσωσης, ο οποίος, όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο υψηλός εκπρόσωπος, αντιβαίνει τους σχετικούς κανονισμούς του ICAO και του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας (ΙΜΟ).

Κατέληξε, δε, λέγοντας ότι για την επίτευξη της ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή χρειάζεται διάλογος σε πνεύμα καλής πίστης και αποχής από μονομερείς ενέργειες. Στο πλαίσιο αυτό, η Τουρκία θα πρέπει να πάρει τις αποφάσεις της και να δείξει έμπρακτα ότι όντως επιθυμεί μια εποικοδομητική συνεργασία με την ΕΕ.

Η προειδοποίηση Μητσοτάκη

Τη δέσμευσή του για τη διεξαγωγή ειλικρινούς διαλόγου με την Τουρκία στο πλαίσιο, όμως, μιας αμοιβαιότητας, εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την έναρξη της 66ης Ετήσιας Συνόδου της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ.

Ο πρωθυπουργός διεμήνυσε, μεταξύ άλλων, πως αναμένει από την Τουρκία εδώ και καιρό την επίδειξη πνεύματος αμοιβαιότητας, προειδοποιώντας πως: «Εάν τα καλέσματά μας παραμείνουν αναπάντητα, τότε θα είναι αναπόφευκτο για την Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει μέτρα για να διασφαλίσει τα στρατηγικά της συμφέροντα και τα συμφέροντα των κρατών-μελών της».

Αναφερόμενος στις κινήσεις της Τουρκίας σε βάρος της χώρας μας, τόνισε πως τον Μάρτιο η Ελλάδα αντιμετώπισε «τη χρησιμοποίηση ως όπλου των μεταναστευτικών ροών» ενώ, όπως είπε, «το καλοκαίρι, χρειάστηκε να θέσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις μας σε καθεστώς αυξημένου συναγερμού, λόγω ενεργειών εναντίον της κυριαρχίας μας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στη θάλασσα».

«Έτσι, δύο συμμαχικές ναυτικές δυνάμεις ήταν αντιμέτωπες για 35 ημέρες. Μια κατάσταση που έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια και τη σταθερότητα της νότιας πτέρυγας της Συμμαχίας» πρόσθεσε.

Παράλληλα, προέτρεψε τον Ερντογάν να αναπτύξει ένα πνεύμα εξωστρέφειας, να στρέψει το βλέμμα του στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Δύση, να δεσμευτεί και να επιλύσει τις διαφορές μας στο πνεύμα της συνεργασίας. «Όπως έχω πει πολλές φορές τη χρονιά αυτή, η Ελλάδα και η Τουρκία θα πρέπει να μιλήσουν και εάν δεν συμφωνήσουμε, τότε θα πρέπει να διευθετήσουμε τις διαφορές μας προσφεύγοντας στο διεθνές δικαστήριο, και να αφήσουμε να υπερισχύσει το κράτος δικαίου» τόνισε.