HIV/AIDS : Καινοτόμο ενέσιμο φάρμακο προλαμβάνει τη μόλυνση

Σε μια εξέλιξη που θα μπορούσε να αποδειχθεί μείζονος σημασία για την αντιμετώπιση της πανδημίας HIV/AIDS, ερευνητές αναφέρουν ότι μία ένεση αντιρετροϊκού φαρμάκου κάθε δύο μήνες είναι άκρως αποτελεσματική αγωγή για την πρόληψη της λοίμωξης.

Μέχρι στιγμής το φάρμακο έχει δοκιμαστεί μόνο σε γυναίκες της υποσαχάριας Αφρικής, εκκρεμούν ωστόσο τα αποτελέσματα ανάλογων δοκιμών σε άνδρες.

Τα αποτελέσματα στις γυναίκες της μελέτης ήταν τόσο πειστικά ώστε οι ερευνητές αποφάσισαν να τερματίσουν νωρίτερα την κλινική δοκιμή, γράφουν οι New York Times που ανέφεραν πρώτοι την είδηση.

Η ενέσιμη μορφή της ουσίας καμποτεγκραβίρης «προσφέρει μια νέα, εξαιρετικά αποτελεσματική επιλογή για τις γυναίκες» σχολίασε στην εφημερίδα η Κίμπερλι Σμιθ, επικεφαλής Έρευνας και Ανάπτυξης της ViiV Healthcare, η οποία παρασκευάζει το ενέσιμο σκεύασμα.

Τα ευρήματα της μελέτης «αλλάζουν το παιχνίδι για τις γυναίκες» δήλωσε η δρ Σίγκαλ Γιαβέτζ, ειδικός του νοσοκομείου Brigham and Women’s στη Βοστόνη, η οποία δεν συμμετείχε στη δοκιμή.

Σύμφωνα με την UNAIDS, τον φορέα του ΟΗΕ που ηγείται της μάχης κατά του HIV/AIDS, πέντε στις έξι νέες λοιμώξεις μεταξύ των εφήβων της υποσαχάριας Αφρικής αφορούν κορίτσια.

«Για να δώσουμε τέλος στην επιδημία πρέπει να κάνουμε κάτι για να σταματήσουμε την καταιγίδα των μολύνσεων σε αυτές τις γυναίκες» είπε η Κίμπερλι Σμιθ της παρασκευάστριας εταιρείας.

Σύγκριση με το χάπι

Μέχρι σήμερα, η κύρια φαρμακευτική επιλογή για την πρόληψη του HIV είναι η καθημερινή λήψη χαπιών εμτρισιταβίνης, η οποία κυκλοφορεί με την εμπορική ονομασία Truvada της Gilead Scienes αλλά είναι διαθέσιμη και ως γενόσημο.

Στην Ευρώπη, η εμτρισιταβίνη έχει λάβει έγκριση για χρήση από άτομα υψηλού κινδύνου και στα δύο φύλα. Ένα δεύτερο φάρμακο, η τενοφοβίρη, έχει εγκριθεί στις ΗΠΑ για την πρόληψη του HIV, μόνο όμως για τους άνδρες και τις διεμφυλικές γυναίκες.

Το πρόβλημα με τα χάπια είναι ότι πρέπει να λαμβάνονται καθημερινά, και η συμμόρφωση έχει αποδειχθεί δύσκολη για πολλές γυναίκες. Η ενέσιμη αγωγή θα έπρεπε να λαμβάνεται μόνο έξι φορές τον χρόνο αντί 365 φορές.

Οι ενέσεις καμποτεγκραβίρης ανά δίμηνο συγκρίθηκαν με την καθημερινή λήψη Truvada σε 3.223 εθελόντριες μοιρασμένες σε επτά χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Η τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή κλινική μελέτη διενεργήθηκε από την πρωτοβουλία H.I.V. Prevention Trials Network, την οποία χρηματοδοτούν τα αμερικανικά Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (ΝΙΗ).

Στη διάρκεια της δοκιμής καταγράφηκαν 34 νέες λοιμώξεις HIV στην ομάδα του Τruvada και μόνο 4 στην ομάδα που έλαβε το ενέσιμο φάρμακο. Οι δύο από τις τέσσερις αυτές γυναίκες είχαν διακόψει την ενέσιμη αγωγή.

Η ανάλυση έδειξε ότι οι ενέσεις είναι 89% πιο αποτελεσματικές από το χάπι, οπότε η ανεξάρτητη επιτροπή που παρακολουθούσε τη δοκιμή συνέστησε τη διακοπή της.

«Είμαι εξαιρετικά ενθουσιασμένη με τα ευρήματα της μελέτης, και πρέπει να παραδεχτώ ότι καθόμουν σε αναμμένα κάρβουνα περιμένοντάς τα» σχολίασε στους NY Times η δρ Μόνικα Γκάντι, ειδικός του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Εκκρεμούν τα αποτελέσματα σε άνδρες

Το σκεύασμα μπορεί να αποθηκεύεται εκτός ψυγείου, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να χορηγείται από κινητά ιατρεία, πιθανώς σε συνδυασμό με αντισυλληπτικά φάρμακα.

Ανεξάρτητη κλινική δοκιμή για την αποτελεσματικότητα των ενέσεων σε άνδρες και διεμφυλικές γυναίκες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες διακόπηκε τον περασμένο Μάιο λόγω της πανδημίας κοροναϊού, σύμφωνα όμως με προκαταρκτικά στοιχεία η αποτελεσματικότητα ήταν 66% μεγαλύτερη σε σχέση με το Truvada.

Ένα πρόβλημα είναι ότι, σε περίπτωση διακοπής της ενέσιμης αγωγής, η δραστική ουσία παραμένει στον οργανισμό για πολύ καιρό, κάτι που δυνητικά αυξάνει τον κίνδυνο να αναπτύξει ο ιός HIV ανθεκτικότητα. Ο κίνδυνος αυτός είναι μικρότερος στην περίπτωση των χαπιών, καθώς η δραστική ουσία εξαφανίζεται από το σώμα πολύ ταχύτερα.

Όπως τόνισε η δρ Γκάντι, αυτό σημαίνει ότι η χορήγηση της ένεσης είναι απαραίτητο να γίνεται κάθε οκτώ εβδομάδες.