Ένας σχεδιαστής μόδας από την Σκοτία είναι ο φετινός νικητής του Booker

Η  ιστορία του μικρού Hugh «Shuggie» Bain είναι αυτή ενός ενός γλυκού και μοναχικού αγοριού που περνάει την παιδική του ηλικία στις ρημαγμένες εργατικές κατοικίες της Γλασκόβης στη δεκαετία του 1980. Δεν είναι τυχαίο ότι κατέκτησε την κριτική σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο. Τώρα κερδίζει και το Booker και βάζει σοβαρή υποψηφιότητα για μελλοντικό κλασικό έργο.

Ο 44χρονος Douglas Stuart αποκαλύπτει σε αυτή την πρώτη του συγγραφική απόπειρα την αναλγησία της φτώχειας, τα όρια της αγάπης και την κενότητα της περηφάνιας. Αντίστοιχο της Γραμμής της ομορφιάς του Allan Hollinghurst για το προνομιούχο Λονδίνο της εποχής της Θάτσερ, φέρνει στον νου και τα έργα του Édouard Louis, του Frank McCourt και της Hanya Yanagihara. Ένα σκληρό ντεμπούτο από έναν θαυμάσιο συγγραφέα που έχει μια δυνατή και σημαντική ιστορία να πει.

Το βιβλίο, που ο συγγραφέας έγραφε επί σειρά δέκα ετών, βασίζεται στις πραγματικές εμπειρίες του από τα παιδικά του χρόνια στη Σκοτία, από την προσπάθειά του ως παιδιού να αποδεχθεί τη σεξουαλική του ταυτότητα, και από τη μάχη της μητέρας του με τον εθισμό στο αλκοόλ που την οδήγησε στον θάνατο, όταν εκείνος ήταν 16 ετών. «Δεν θα υπήρχα χωρίς εκείνη, η δουλειά μου δεν θα υπήρχε» έχει δηλώσει ανοιχτά ο ίδιος.

Γεννημένος στη Γλασκόβη της Σκοτίας, ο Douglas Stuart σπούδασε στο Royal College of Art του Λονδίνου. Μετά την αποφοίτησή του, μετακόμισε το 2000 στη Νέα Υόρκη, όπου ζει μέχρι σήμερα, και εργάστηκε στηn μόδα για εταιρείες όπως οι Calvin Klein, Ralph Lauren και Gap. Το Shuggie Bain είναι το πρώτο του μυθιστόρημα, ενώ έχει ήδη ολοκληρώσει το δεύτερο μυθιστόρημά του και μετά την κατάκτηση του Booker δηλώνει πως θα αφοσιωθεί αποκλειστικά στηn συγγραφή.

Η συγκλονιστική ιστορία ενός παιδιού δια χειρός ενός πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα μάλλον λειτούργησε ως συνταγή.

Το βιβλίο είναι για τη φετινή χρονιά το αγαπημένο των κριτικών, όπως φαίνεται και από τις πολλές του υποψηφιότητες για βραβεία και στις δύο όχθες του Ατλαντικού, και εξαιρετικά δημοφιλές στους αναγνώστες. Μεταφράζεται σε περισσότερες από 20 γλώσσες και στα ελληνικά θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ το 2021 σε μετάφραση της Σταυρούλας Αργυροπούλου.

Η υπόθεση

Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, στη Γλασκόβη, όπου οι πολιτικές της Θάτσερ έχουν βυθίσει οικογένειες στην ανεργία, οι οποίες καταφεύγουν σε κομπίνες για να επιβιώσουν, μεγαλώνει ένα αγόρι αλλιώτικο, ο Shuggie Bain, με μια μητέρα αλκοολική και τα δυο του αδέρφια. Ο πατέρας τους τους έχει εγκαταλείψει και η μητέρα με τα τρία παιδιά βρίσκονται παγιδευμένοι σε μια διαλυμένη πόλη ανθρακωρύχων. Καθώς η μητέρα κατρακυλάει ακόμα βαθύτερα στον αλκοολισμό, τα παιδιά κάνουν ό,τι μπορούν για να τη βοηθήσουν, όμως ένα ένα αναγκάζονται να φύγουν για να σωθούν. Μόνο ο μικρός της γιος, ο Shuggie, αρνείται να σταματήσει να ελπίζει και βάζει πείσμα να βοηθήσει τη μητέρα του να ξεφύγει απ’ αυτόν τον χαμένο τόπο.

Βαθιά συγκινητικό με εξαιρετική ατμόσφαιρα και ανάγλυφη απόδοση της εποχής και του τόπου, το βιβλίο ασκεί δριμεία κριτική στη θατσερική πολιτική και αποτελεί συγχρόνως ένα ανελέητο πορτρέτο της κατάβασης μιας γυναίκας στην κόλαση του αλκοολισμού και μια συγκλονιστική περιγραφή του δεσμού μητέρας-γιου.

Έγραψαν για το βιβλίο

«Το σώμα –ιδίως το σώμα που πονά– βάζει φωτιά στις σελίδες του Shuggie Bain… Αυτός είναι ο κόσμος του Shuggie Bain, ενός μικρού αγοριού που μεγαλώνει στη Γλασκόβη της δεκαετίας του ’80. Και αυτός είναι ο κόσμος της Agnes Bain, της λαμπερής, καταστροφικής μητέρας που οδηγείται αργά και βασανιστικά στον θάνατο μέσα από το ποτό. Το εντυπωσιακό είναι το πόσο τρελά, απίθανα ζωντανά είναι όλα αυτά… Το βιβλίο θα ήταν σχεδόν αβάσταχτο αν ο συγγραφέας δεν διέθετε αυτήν την εκπληκτική ικανότητα να αγαπά. Είναι αξιαγάπητος ο Douglas Stuart  ̶  άγριος, τρυφερός και αξιαγάπητος. Μας εκθέτει σε πάρα πολλές τερατώδεις συμπεριφορές, αλλά δεν μας παρουσιάζει ούτε ένα τέρας – μόνο την καταστροφή που αφήνουν πίσω τους αυτές οι συμπεριφορές. Αν μπορεί να διακρίνει με μεγάλη ακρίβεια τη διάλυση, με μεγαλύτερη ακόμα μπορεί να διακρίνει την άσβεστη φλόγα της αγάπης που τρεμοπαίζει… Το βιβλίο μάς αφήνει συντετριμμένους και απολύτως εντυπωσιασμένους. Η ζωή μπορεί να είναι μικρή, αλλά κρατάει για πάντα».

New York Times Book Review

«Μια σπαρακτική ιστορία για την ταυτότητα, τον εθισμό και την εγκατάλειψη».

Time

«Ένα βιβλίο που έγινε αμέσως κλασικό. Διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης της Θάτσερ και, κατά κάποιον τρόπο, την καθορίζει. Ένα μυθιστόρημα που διερευνά τα έγκατα της σκοτσέζικης κοινωνίας και ανασκαλεύει τη βρομιά της Γλασκόβης της δεκαετίας του 1980, για να μας αποκαλύψει μια ιστορία που ταυτόχρονα συγκινεί και καθηλώνει. Φέρνει στο μυαλό τον D.H. Lawrence, τον James Joyce… Ένας λογοτεχνικός άθλος».

Washington Independent Review of Books

«Ένα μυθιστόρημα πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα πραγματικό αριστούργημα».

Washington Post