Αριστερή συμμαχία γίνεται; – Το όνειρο του ΣΥΡΙΖΑ και η άρνηση ΚΚΕ και ΜέΡΑ25

Η τελευταία φορά που η ελληνική Αριστερά εμφανίστηκε ενωμένη βρίσκεται βαθιά χωμένη στη μνήμη των στελεχών και των ψηφοφόρων της. Βρίσκεται στο διαβόητο «βρώμικο ’89». Και μόνο η χρονική απόσταση από εκείνη τη στιγμή – 31 ολόκληρα χρόνια – αρκεί για να εκληφθεί η απόφαση τριών σημερινών της κομμάτων να συνυπογράψουν ένα κείμενο που «καταδικάζει την αντιδημοκρατική απόφαση της κυβέρνησης για καθολική απαγόρευση των δημόσιων συγκεντρώσεων» στο τριήμερο του Πολυτεχνείου ως ιστορική. Η ίδια η απόφαση όμως μπορεί να έχει ιστορικού τύπου προεκτάσεις; Να φέρει, δηλαδή, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 πιο κοντά στη συγκρότηση ενός αντιδεξιού μετώπου;

Αν πιστέψει κανείς τη συριζαϊκή ανάγνωση των πολιτικών γεγονότων της εβδομάδας που πέρασε, έχει θέσει τις βάσεις για μια συμπόρευση Κουμουνδούρου, Περισσού και Μαυρομματαίων. Ο Αλέξης Τσίπρας έσπευσε να την προεξοφλήσει σχεδόν τη Δευτέρα μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση της κομματικής του νεολαίας για το Πολυτεχνείο.

«Δεν θα ήταν» είπε «σωστό να δημιουργήσει αισιοδοξία, αλλά πρέπει να δημιουργήσει ελπίδα. Είναι μία σημαντική και ιστορική στιγμή δεδομένου ότι από το 1990 και μετά ο χώρος της Αριστεράς διέρχεται μίας διαδικασίας πολύ μεγάλης έντασης και σύγκρουσης. Υπήρξε χτες μία κοινή έκκληση. Μία σημαντική εξέλιξη. Πιστεύω ότι είναι πολύ κρίσιμο να υπάρξει ένα μέτωπο δυνάμεων απέναντι στην ολοένα και πιο αυταρχική μετάλλαξη της κυβερνητικής πολιτικής».

Το όνειρο του ΣΥΡΙΖΑ

Παρά την προσεκτική αρχηγική διατύπωση – με την αντιδιαστολή αισιοδοξίας και ελπίδας -, στον ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν την πράξη της συνυπογραφής σαν μια ευκαιρία για ένα καινούργιο αφήγημα. Ενα αφήγημα σύμφωνα με το οποίο το 40% του εκλογικού σώματος – ποσοστό που προκύπτει από το άθροισμα των επιδόσεων των τριών κομμάτων στις εθνικές εκλογές του 2019 – βρίσκεται απέναντι στην κυβέρνηση. Και στο οποίο φυσικά εκείνοι είναι η ηγέτιδα δύναμη.

Αυτό, λοιπόν, το ευρύ μέτωπο θα είχε τη δυνατότητα να σταθεί στον αντίποδα της επάρατης Δεξιάς στις κοινοβουλευτικές συζητήσεις και ψηφοφορίες. Ειδικά όταν θα ξεκινήσει στη Βουλή η αντιπαράθεση για το νομοσχέδιο με τις αλλαγές στα εργασιακά που έχει επεξεργαστεί το κυβερνητικό στρατόπεδο. Το επίμαχο σχέδιο νόμου έρχεται για να αντικαταστήσει τον νόμο 1264/82, έναν από τους πρώτους της διακυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου τον οποίο καμία νεοδημοκρατική κυβέρνηση δεν αποπειράθηκε ποτέ να καταργήσει. Εξού και οι εν λόγω συνεδριάσεις έχουν παρομοιαστεί – για ευνόητους λόγους τόσο υψηλής πολιτικής όσο και μικροπολιτικής – με τη μητέρα των αριστερών μαχών.

Τον συριζαϊκό ενθουσιασμό μοιράστηκε και η κίνηση «Πράττω» του Νίκου Κοτζιά. Με ανακοίνωσή της τη Δευτέρα έσπευσε να – sic – χαιρετίσει και να υποστηρίξει το κοινό κείμενο σαν «σύμπραξη των δημοκρατικών-προοδευτικών δυνάμεων» που «αποτελεί αχτίδα ελπίδας για κάθε έλληνα πολίτη», εκφράζοντας τη στήριξή της σε μια «ακόμη ευρύτερη σύμπραξη».

Τα αριστερά βέλη

Μια διαγώνια ματιά πάντως σε όσα κατά καιρούς έχουν δηλώσει στελέχη του ΚΚΕ κι ο Γιάνης Βαρουφάκης δείχνει ότι το εγχείρημα που ευελπιστεί να υλοποιήσει η Κουμουνδούρου είναι μάλλον καταδικασμένο σε αποτυχία. Ηδη από τα μνημονιακά χρόνια ο Περισσός φρόντιζε σε κάθε ευκαιρία να κάνει αντιπολίτευση από τα αριστερά στον ΣΥΡΙΖΑ – είτε αυτός καθόταν στα αντιπολιτευτικά είτε στα κυβερνητικά έδρανα -, ενώ ο αρχηγός του ΜέΡΑ25 συνεχώς κατηγορεί τους παλιούς του συντρόφους πως «παραδόθηκαν στην τρόικα».

Οι κυβερνητικές επιδόσεις της πρώτης φοράς Αριστερά – ειδικά όσα ο Τσίπρας έχει περιγράψει ως «αυταπάτες», και φυσικά η υπογραφή ενός μνημονίου – δεν επιτρέπουν στους εκπροσώπους της αριστερής και της ριζοσπαστικής ορθοδοξίας να μπουν στο ίδιο κάδρο μαζί του. Κάτι τέτοιο, εξάλλου, θα επηρέαζε σημαντικά την απήχησή τους στο κοινό που απευθύνονται.

Από την κόκκινη έδρα το διαμηνύουν όποτε προκύπτει ανάλογη συζήτηση, και την κλείνουν πριν καν ανοίξει: θα συνεργάζονταν μόνο επί τη βάσει αρχών, αλλά τα προγράμματά τους είναι τελείως διαφορετικά. Εξίσου απόλυτα απορρίπτουν και την ιδέα των κοινοβουλευτικών συνεργασιών. Για τους μυημένους στον τρόπο σκέψης της ηγετικής ομάδας του Περισσού, άλλωστε, η απόφαση να συνυπογράψουν το κείμενο ελήφθη μόνο και μόνο για να αναδειχθεί ότι στο συγκεκριμένο θέμα το ΚΚΕ δεν είναι μόνο του. Ηταν, λοιπόν, μια στρατηγική με ημερομηνία λήξης τη 12η νυκτερινή της 17ης Νοεμβρίου. Ακόμη και την ίδια την ημέρα της επετείου δε, παρά τις συνεχείς επιθέσεις φιλίας των συριζαίων, οι κομμουνιστές απαντούσαν στην πρόταση περί μετώπου με τη σιωπή τους.

«Κανένα θέμα συμπόρευσης»

Στον απολογισμό που έκαναν στο ΜέΡΑ25, την επομένη του Πολυτεχνείου, συζητήθηκε και η εν λόγω ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη δεν είναι διατεθειμένο να τείνει ευήκοα ώτα στους πρώην συνοδοιπόρους του αρχηγού του. Στην ανάλυση τους, εξάλλου, εκείνοι κατόρθωσαν να παρασύρουν τον μεγάλο παίκτη του χώρου στη γραμμή τους. Ή όπως το θέτουν και πηγές του ΜέΡΑ25 κατάφεραν να τον «σύρουν». Αναγνωρίζουν ότι επρόκειτο για μια «ιστορική αριστερή στιγμή», ωστόσο γι’ αυτούς «δεν υπάρχει κανένα θέμα συμπόρευσης στο μέλλον».

Για να το πούμε αλλιώς, και στα δύο κόμματα αντιλαμβάνονται τα συριζαϊκά λόγια ως μέρος της αέναης προσπάθειας του Τσίπρα να τους επιβληθεί. Και τώρα που τον ρυμούλκησαν τόσο εύκολα στην ατζέντα τους δεν έχουν κανένα λόγο να τον αφήσουν να καρπωθεί τα οφέλη της κινηματικής τους παρουσίας στο αριστερό ακροατήριο.