Κοροναϊός : Πιθανή θεραπεία από… μητρικό γάλα

Το μητρικό γάλα γυναικών που ανέρρωσαν από COVID-19 και οι οποίες θήλαζαν τα μωρά τους κατά την περίοδο της νόσησής τους και μετά από αυτή, διέθετε ισχυρά αντισώματα ενάντια στον ιό SARS-CoV-2, σύμφωνα με νέα μελέτη σε 15 γυναίκες που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «iScience».

Μεταφορά ανοσίας και θεραπευτικός «θησαυρός»

Η ανίχνευση αντισωμάτων στο μητρικό γάλα ενάντια στον νέο κορωνοϊό μαρτυρεί ότι οι θηλάζουσες μητέρες πιθανώς μεταφέρουν ανοσία στον ιό στα βρέφη τους. Και όχι μόνο αυτό: τα αντισώματα του μητρικού γάλακτος μπορεί να αποδειχθούν και θεραπευτικός «θησαυρός» ενάντια στην COVID-19, σύμφωνα με τη Ρεμπέκα Πάουελ, ανοσολόγο στην Ιατρική Σχολή Icahn του Ορους Σινά στη Νέα Υόρκη, εκ των κύριων συγγραφέων της νέας μελέτης.

Η δρ Πάουελ και οι συνεργάτες της συνέλεξαν τον περασμένο Απρίλιο δείγματα μητρικού γάλακτος από γυναίκες που θήλαζαν και οι οποίες είχαν αναρρώσει από COVID-19. Συγκεκριμένα συνέλεξαν δείγματα από οκτώ γυναίκες που είχαν θετικό τεστ PCR για SARS-CoV-2 καθώς και επτά γυναίκες που ήταν ύποπτα κρούσματα αλλά δεν είχαν υποβληθεί σε τεστ. Ολες οι γυναίκες θήλαζαν εκείνη την περίοδο.

Στη συνέχεια οι ερευνητές συνέκριναν τα δείγματα αυτά με δείγματα από άλλες θηλάζουσες μητέρες που είχαν συλλεχθεί προτού ξεκινήσει η πανδημία. Τα εξέτασαν για ύπαρξη ανοσοσφαιρινών Α (αντισωμάτων) και εξέτασαν την πιθανή ικανότητα των αντισωμάτων που εντοπίστηκαν να προσδένονται στην πρωτεΐνη-ακίδα του ιού SARS-CoV-2.

 Πρόσδεση στην πρωτεΐνη-ακίδα του ιού

Οπως προέκυψε, σε όλα τα δείγματα που προέρχονταν από γυναίκες οι οποίες είχαν αναρρώσει από COVID-19 υπήρχαν αντισώματα ικανά να προσδεθούν στην πρωτεΐνη-ακίδα του SARS-CoV-2. Αντιθέτως τα δείγματα που είχαν συλλεχθεί πριν από την πανδημία εμφάνιζαν χαμηλά επίπεδα ικανότητας πρόσδεσης. Το επόμενο βήμα ήταν να δοκιμαστεί η απόκριση των διαφορετικών τύπων αντισωμάτων στην πρωτεΐνη-ακίδα του νέου κορωνοϊού. Οπως προέκυψε 12 από τα 15 δείγματα των γυναικών που είχαν μολυνθεί με SARS-CoV-2 εμφάνισαν σημαντική ικανότητα πρόσδεσης των ανοσοσφαιρινών Α (IgA). Ορισμένα δείγματα περιείχαν και άλλα αντισώματα ικανά να προσδεθούν στην πρωτεΐνη-ακίδα του ιού, όπως οι ανοσοσφαιρίνες G και Μ (IgG, IgM). Σε σύγκριση με τα προπανδημικά δείγματα της ομάδας ελέγχου, τα επίπεδα των IgA και IgG ήταν τα υψηλότερα.

Ευρεία ανοσία στα βρέφη

Τα ευρήματα αυτά συνάδουν με εκείνα μελέτης που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο στην επιθεώρηση «Journal of Perinatology» και η οποία επίσης ανίχνευσε υψηλά επίπεδα IgA καθώς και μερικά αντισώματα ΙgG και ΙgM που ήταν ικανά να προσδεθούν στην πρωτεΐνη-ακίδα του νέου κορωνοϊού, στην πλειονότητα των δειγμάτων μητρικού γάλακτος που είχαν συλλεχθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ωστόσο κανένα από τα δείγματα μητρικού γάλακτος δεν βγήκε θετικό στον SARS-CoV-2 με μοριακό έλεγχο, γεγονός που μαρτυρούσε ότι καμία από τις 41 μητέρες που συμμετείχαν στη μελέτη δεν μολύνθηκε με τον ιό την περίοδο της συλλογής των δειγμάτων.

Επίσης δεν υπήρχε αναφορά σχετικά με το αν οι γυναίκες που έδωσαν δείγμα γάλακτος είχαν μολυνθεί ποτέ με SARS-CoV-2, γεγονός που σημαίνει ότι είναι ασαφές αν τα αντισώματα που διέθετε το μητρικό γάλα ήταν το αποτέλεσμα μόλυνσης με τον νέο κορωνοϊό ή κάποιον άλλον ιό. Το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι τα αντισώματα που εκκρίνονται στο μητρικό γάλα μπορούν να προσφέρουν ευρεία ανοσία στα θηλάζοντα βρέφη, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Αντισώματα μητρικού γάλακτος VS αντισώματα αίματος

Ενα σημαντικό χαρακτηριστικό αυτών των αντισωμάτων, είτε αφορούν συγκεκριμένα τον νέο κορωνοϊό είτε όχι, είναι ότι αποτελούν εκκριτικά αντισώματα, σημείωσε η δρ Πάουελ. Τα Β κύτταρα που εκκρίνουν αντισώματα στο αίμα προέρχονται από το ανοσοποιητικό σύστημα του βλεννογόνου στο λεπτό έντερο της μητέρας. Αυτά τα Β κύτταρα ταξιδεύουν μέσω του αίματος στους μαστικούς αδένες και εκκρίνουν ΙgA οι οποίες στη συνέχεια μεταφέρονται από τους μαστικούς αδένες στο γάλα μέσω μιας πρωτεΐνης-μεταφορέα. Αυτού του τύπου οι πρωτεΐνες αφήνουν τμήματά τους επάνω στα αντισώματα τα οποία δημιουργούν ένα περίβλημα που τα προστατεύει ενόσω περνούν από το στόμα και το έντερο του βρέφους. «Τα εκκριτικά αντισώματα δεν εντοπίζονται μόνο στο γάλα αλλά και στο σάλιο και σε άλλες εκκρίσεις. Δεν εντοπίζονται ωστόσο στο αίμα» εξήγησε η δρ Πάουελ.

Πιο ανθεκτικά τα αντισώματα του γάλακτος

Αυτή η διαφορά μπορεί να χαρίσει στα αντισώματα του μητρικού γάλακτος πλεονέκτημα έναντι των αντισωμάτων του αίματος σε ό,τι αφορά πιθανές θεραπείες για τον νέο κορωνοϊό, σύμφωνα με την ερευνήτρια. Και αυτό διότι αντισώματα όπως τα ΙgG που εξάγονται από τον ορό του αίματος και μεταγγίζονται στο αίμα ενός ασθενούς με COVID-19 μπορεί να ταξιδέψουν οπουδήποτε στον οργανισμό αλλά να μην φθάσουν εκεί όπου χρειάζεται. Ωστόσο τα εκκριτικά αντισώματα, όπως τα IgA του μητρικού γάλακτος, μπορούν να απομονωθούν και στη συνέχεια να εισαχθούν μέσω της μύτης στον αναπνευστικό σωλήνα – εκεί δηλαδή όπου είναι κυρίως απαραίτητο  στην COVID-19.

Χάρη στο προστατευτικό περίβλημα που διαθέτουν αυτά τα αντισώματα μπορούν να αντέξουν περνώντας από τον βλεννογόνο και να στοχεύσουν τον ιό, εξήγησε η δρ Πάουελ. Προσέθεσε ότι μελέτες δείχνουν πως τα αντισώματα που προέρχονται από το αίμα μπορούν να διαρκέσουν μήνες. Τα εκκριτικά αντισώματα όμως μπορεί να διαρκέσουν ακόμη περισσότερο, όπως μαρτυρούν τα πιο πρόσφατα στοιχεία μελετών της ερευνήτριας και των συνεργατών της, γεγονός που μαρτυρεί ότι υπάρχει πιθανώς μεγαλύτερο χρονικό παράθυρο συλλογής αντισωμάτων από θηλάζουσες γυναίκες αφότου έχουν αναρρώσει από COVID-19.

Ικανότητα εξουδετέρωσης του ιού

Οι ερευνητές δεν έχουν διερευνήσει αν τα αντισώματα του μητρικού γάλακτος μπορούν πράγματι να εξουδετερώσουν τον SARS-CoV-2, το οποίο είναι το επόμενό τους βήμα. Τα πρώτα τους ευρήματα, υπογράμμισε η δρ Πάουελ, είναι άκρως ενθαρρυντικά και μάλιστα συνήψαν συνεργασία με μια εταιρεία που ονομάζεται Lactiga προκειμένου να αναπτύξουν πιθανές θεραπείες για την COVID-19 με βάση το μητρικό γάλα. «Πιστεύω ότι υπάρχει πολύ μεγάλη δυναμική, αν ξεπεράσουμε το ταμπού ότι πρόκειται για μητρικό γάλα» κατέληξε η ερευνήτρια.