Αναβρασμός επικρατεί στο Ιράν μετά τη δολοφονία κορυφαίου πυρηνικού επιστήμονα για τον οποίο υπήρχαν εδώ και χρόνια υποψίες στη Δύση ότι ήταν ο «εγκέφαλος» μυστικού προγράμματος ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.

Ο Μοχσέν Φαχριζαντέχ -πρώην αξιωματούχος των Φρουρών της Επανάστασης- δολοφονήθηκε στο αυτοκίνητό του. Μετά από έκρηξη, το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε γαζώθηκε από πυροβόλο όπλο κοντά στην Τεχεράνη.

Σε φωτογραφίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας διακρίνονται οι τρύπες από τις σφαίρες στο παρμπρίζ του ιρανού επιστήμονα και μια λίμνη αίματος.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ισλαμικής Δημοκρατίας, Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, «έδειξε» το Ισραήλ πίσω από τη δολοφονία. «Οι τρομοκράτες δολοφόνησαν έναν διακεκριμένο ιρανό επιστήμονα σήμερα. Αυτή η δειλία -με σοβαρές ενδείξεις για το ρόλο του Ισραήλ- δείχνει την απελπισμένη φιλοπόλεμη ψύχωση των δραστών. Το Ιράν καλεί τη διεθνή κοινότητα -και ειδικά την ΕΕ- να σταματήσουν τη ντροπιαστική τακτική των δυο μέτρων και σταθμών και να καταδικάσουν αυτή την πράξη κρατικής τρομοκρατίας».

Από την πλευρά του ο αρχηγός του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων του Ιράν, στρατηγός Μοχαμάντ Μπαγερί, προειδοποίησε ότι «τρομερή εκδίκηση» περιμένει εκείνους που ευθύνονται για τη δολοφονία.

«Οι τρομοκρατικές οργανώσεις και οι υπεύθυνοι και οι δράστες αυτής της θρασύδειλης επίθεσης πρέπει να γνωρίζουν ότι μια τρομερή εκδίκηση τους περιμένει» έγραψε στο Twitter ο Μπαγερί. Ο στρατηγός χαρακτήρισε «βαρύ και πικρό πλήγμα» τον θάνατο του πυρηνικού επιστήμονα Μοχσέν Φαχριζαντέχ, διαβεβαιώνοντας ότι οι Ιρανοί «δεν θα ησυχάσουν μέχρι να καταδιώξουμε και να τιμωρήσουμε» τους υπεύθυνους».

Αρνείται την εμπλοκή το Ισραήλ

Το Τελ Αβίβ πάντως, αρνήθηκε να σχολιάσει τον θάνατο του ιρανού επιστήμονα, τον οποίο είχε στοχοποιήσει ο Μπενιαμίν Νετανιάχου.

«Να θυμάστε το όνομά του!» είχε πει σε συνέντευξη Τύπου, όταν παρουσίαζε τα στοιχεία που σύμφωνα με το Ισραήλ αποδείκνυαν πώς η Τεχεράνη συνεχίζει την προσπάθεια κατασκευής πυρηνικών όπλων.

Μάλιστα, «το γραφείο του Νετανιάχου δεν θα σχολιάσει τις πληροφορίες για την επίθεση» δήλωσε στο πρακτορείο Reuters στέλεχος του πρωθυπουργικού γραφείου.

Η συγκυρία

Η δολοφονία του ιρανού επιστήμονα έρχεται εν μέσω νέας ανησυχίας για αύξηση στον εμπλουτισμό ουρανίου που παράγει η χώρα. Το εμπλουτισμένο ουράνιο είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας όσο και για τα στρατιωτικά πυρηνικά όπλα.

Μια συμφωνία που υπεγράφη το 2015 με έξι παγκόσμιες δυνάμεις είχε θέσει όρια στην παραγωγή του, ωστόσο από τότε που ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εγκατέλειψε τη συμφωνία το 2018, το Ιράν φέρεται να παραβίασε τους όρους της.

Ο Τζο Μπάιντεν έχει δεσμευτεί να επανεξετάσει το ζήτημα με το Ιράν όταν αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ τον Ιανουάριο, παρά τη μακροχρόνια αντίθεση του Ισραήλ.

Πώς έγινε η επίθεση

Σε δήλωση, το ιρανικό υπουργείο Άμυνας του Ιράν ανέφερε: «Ένοπλοι τρομοκράτες στόχευσαν ένα όχημα που μετέφερε τον Μοχσέν Φαχριζαντέχ, επικεφαλής του οργανισμού έρευνας και καινοτομίας του υπουργείου.

» Μετά από μια ανταλλαγή πυρών μεταξύ των τρομοκρατών και των σωματοφυλάκων του, ο κ. Φαχριζαντέχ τραυματίστηκε σοβαρά και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Δυστυχώς, οι προσπάθειες της ιατρικής ομάδας να τον σώσει ήταν ανεπιτυχείς και πριν από λίγα λεπτά πέθανε».

Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι οι επιτιθέμενοι πυροβόλησαν τον επιστήμονα στο αυτοκίνητό του.

Ποιος ήταν ο Μοχσέν Φαχριζαντέχ

Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, αξιωματούχοι της Δύσης και ειδικοί πιστεύουν ότι ο Φαχριζαντέχ έπαιξε κομβικό ρόλο σε παλαιότερες προσπάθειες του Ιράν για σχεδιασμό μέσων για ανάπτυξη πυρηνικής κεφαλής υπό την κάλυψη ενός προγράμματος για εμπλουτισμό ουρανίου, που είχε καταχωρηθεί ως μη στρατιωτικό.

Ζούσε στις σκιές σε συνθήκες υψηλής ασφάλειας και δεν ήταν ποτέ διαθέσιμος για επικοινωνία με πυρηνικούς ερευνητές του ΟΗΕ. Ο Φαχριζαντέχ σπάνια – εάν όχι ποτέ – εμφανιζόταν δημόσια και λίγοι εκτός του Ιράν γνωρίζουν με βεβαιότητα πώς έμοιαζε εμφανισιακά, ενώ ακόμα λιγότεροι τον έχουν συναντήσει.

Του αποδίδεται το σπάνιο χαρακτηριστικό του να είναι ο μόνος ιρανός επιστήμονας που κατονομάζεται στην «τελική αξιολόγηση» του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) για το 2015 με ανοιχτές ερωτήσεις σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και κατά πόσο στόχευε στην ανάπτυξη μιας βόμβας.

Μάλιστα, υψηλόβαθμη πηγή από το Ιράν περιέγραψε τον Φαχριζαντέχ ως ειδικό που αποτελούσε εθνικό «πλεονέκτημα».

Το Ισραήλ έχει περιγράψει το σχέδιο (γνωστό και ως σχέδιο AMAD) ως το κεκαλυμμένο πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ιράν, ενώ λέει ότι έχει αποσπάσει μεγάλο κομμάτι πυρηνικού «αρχείου» της χώρας, όπου αναφέρονται με λεπτομέρεια αυτές οι δραστηριότητες.

Το 2018, ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Εχούντ Ολμέρτ, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στο Ισραηλινό κανάλι Kan, σημείωσε ότι ο Φαχριζαντέχ είναι πιθανό να αποτελεί στόχο. «Γνωρίζω καλά τον Φαχριζαντέχ. Εκείνος δεν ξέρει πόσο καλά τον γνωρίζω. Αν τον συναντούσα στον δρόμο κατά πάσα πιθανότητα θα τον αναγνώριζα» είπε ο Ολμέρτ.

«Δεν έχει ασυλία, δεν είχε ασυλία και δεν νομίζω να αποκτήσει» πρόσθεσε.

Headlines