Μία διάσκεψη που δεν πρέπει να γίνει

Λαβωμένος από την οικονομική κατάρρευση και εν όψει της Συνόδου Κορυφής, ο Ερντογάν λάτρεψε ξαφνικά την Ευρώπη: «Δεν βλέπουμε τους εαυτούς μας πουθενά παρά στην Ευρώπη. Σκοπεύουμε να χτίσουμε το μέλλον μαζί της. Θέλουμε ισχυρότερη συνεργασία με τους φίλους και συμμάχους μας» είπε. Και συνέχισε: «Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα με καμία χώρα ή θεσμό που δεν μπορεί να λυθεί μέσω διαλόγου». Είπε ακόμα ότι θέλει να ενεργοποιήσει «τις παλιές, στενές σχέσεις συμμαχίας με τις ΗΠΑ για να λυθούν περιφερειακά και διεθνή προβλήματα». Αυτά δεν δείχνουν μόνον απύθμενη υποκρισία. Πιστοποιούν και ότι ο ελληνοτουρκικός διάλογος είναι εγκεφαλικά νεκρός. Μία πολυμερής διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο, πάλι με πρωτοβουλία της Γερμανίας, προετοιμάζεται τώρα συστηματικά στη θέση του. Που επίσης δύσκολα θα καρποφορήσει. Και που συνιστά Δούρειο Ιππο για την Ελλάδα: τώρα η Τουρκία επιχειρεί μέσω αυτής να αλλάξει τον χάρτη.

Αλλά δεν είναι μόνο η Τουρκία που έχει προσδοκίες από τη μετάλλαξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου σε πολυμερή διάσκεψη. Είναι και η Γερμανία. Ξαφνικά, περίπου από το πουθενά, θα καταστεί έτσι πόλος περιφερειακής πολιτικής όπως ποτέ πριν. Επιχείρησε να το κάνει, με πλήρη αποτυχία, και στη Λιβύη. Οπου, ας σημειωθεί, κάλεσε πλήθος χώρες αλλά όχι την Ελλάδα. Ομως εσχάτως οι Τούρκοι ενοχλούν ακόμα και τους Γερμανούς. Οχι ως προς την ουσία. Ως προς τη μέθοδο. Δεν τους ενοχλεί τι κάνουν, αλλά πώς. Ισως μετά την ένταση για τη νηοψία να δώσουν κάποια σημασία και στην ουσία. Πάντως, παρά το χρήσιμο μάθημα της νηοψίας, οι Γερμανοί ακόμα προσπαθούν να χτίσουν μία διαδικασία πρακτικά υπέρ της Αγκυρας αντί να σταματήσουν τον αναθεωρητισμό της. Εκεί, ο μεγάλος κίνδυνος είναι να πείσουν και άλλους. Οπως ακριβώς είχαν κάνει με τους (Δημοκρατικούς) Αμερικανούς για τη Γιουγκοσλαβία. Ετσι έγινε.

Τέτοιου είδους διεθνείς διασκέψεις προκύπτουν μόνον με αντικείμενο την επαναχάραξη συνόρων. Και μόνον έπειτα από πολέμους. Γιατί τι θα συζητηθεί σε αυτήν; Τα κράτη δεν είναι think tanks να μαζευτούν να κάνουν αναλύσεις. Σε μία τέτοια διάσκεψη θα υπάρχει ατζέντα με επίδραση στις διακρατικές ισορροπίες. Η Τουρκία πώς θα εμφανιστεί εκεί; Λέγοντας πάλι πόσο αγαπάει την Ευρώπη και διεκδικώντας τμήμα της ελληνικής κυριαρχίας; Αν συμβεί κάτι τέτοιο και η Ελλάδα έχει δεχθεί να καθίσει σε αυτό το τραπέζι, θα έχει κάνει ένα τεράστιο βήμα πίσω. Τι θα συζητήσει; Την τελευταία NAVTEX που ζητά την αποστρατικοποίηση έξι νησιών; Ή την πολύμηνη πορεία του τουρκικού ερευνητικού σκάφους που τώρα πια γλύφει συνεχώς τα έξι μίλια; ‘Η την άλλη NAVTEX που δεσμεύει χώρο και μέσα στα έξι μίλια; Σύντομα το ερευνητικό αποσύρεται. Και το τρυπάνι απειλεί να πάρει τη θέση του. Αυτή είναι η τουρκική ατζέντα. Και δεν αλλάζει.

Αν η Ελλάδα δεν αντιδράσει αποφασιστικά στη διοργάνωση μίας τέτοιας διάσκεψης θα έχει υποστεί μια μορφή ήττας. Είναι, ουσιαστικά, μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Προφανώς δεν μπορεί ούτε να είναι παρούσα με τέτοια ατζέντα, όμως, για άλλους λόγους, ούτε και να μην είναι. Αυτό που πρέπει να κάνει είναι να φροντίσει να μη γίνει μία τέτοια διάσκεψη. Και έχει ισχυρούς συμμάχους για να το πετύχει αυτό, που, πλέον, έχουν και τυπικά λόγο, αφού πρόκειται πια συνολικά για την Ανατολική Μεσόγειο. Το Ισραήλ, η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ δεν μπορεί παρά να έχουν λόγο. Και κυρίως η Γαλλία. Που προσέρχεται στην ευρωπαϊκή Σύνοδο με σκληρές θέσεις. Γαλλία και Ελλάδα φαίνεται να προχωρούν σε πολύ βαθύτερη σχέση από όσο είναι ορατό. Μακάρι. Είναι απολύτως καθοριστική συμμαχία. Σε όποιες εξελίξεις.