Προσσεληνώθηκε το κινεζικό σκάφος Chang’e-5 που θα φέρει δείγματα στη Γη

Ακριβώς μία εβδομάδα μετά την εκτόξευσή της από την Κίνα, η ρομποτική σεληνάκατος της αποστολής Chang’e-5 προσεδαφίστηκε στο φεγγάρι με στόχο να φέρει δείγματα σκόνης και πετρωμάτων πίσω στη Γη.

Όπως μεταδίδουν κρατικά κινεζικά μέσα, η σεληνάκατος αποσπάστηκε από το μητρικό σκάφος που περιμένει σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και χρειάστηκε 15 λεπτά για να κατέβει στην επιφάνεια και να προσσεληνωθεί στις 17.15 ώρα Ελλάδας την Τρίτη.

Η αποστολή θα εξερευνήσει την περιοχή του Mons Rümker, ενός ανενεργού ηφαιστείου που βρίσκεται στο ανεξερεύνητο βόρειο τμήμα του Oceanus Procellarum («Ωκεανός των Καταιγίδων») -μια αχανή πεδιάδα στερεοποιημένης λάβας που διακρίνεται από τη Γη ως μεγάλη σκούρα κηλίδα.

Η σεληνάκατος θα χρησιμοποιήσει τρυπάνι για να φτάσει σε βάθος δύο μέτρων κάτω από την ερημική επιφάνεια και να συλλέξει περίπου 2 κιλά υλικού. Τμήμα της σεληνακάτου όπου θα έχουν αποθηκευτεί τα πολύτιμα δείγματα θα επιστρέψει σε σεληνιακή τροχιά και θα επανασυνδεθεί με το κύριο σκάφος.

Το  Chang’e-5 θα πάρει τότε το δρόμο της επιστροφής και θα απελευθερώσει το κάνιστρο με τα δείγματα, το οποίο θα πέσει με αλεξίπτωτο στην έρημη της Εσωτερικής Μογγολίας κάποια στιγμή τον Δεκέμβριο.

Η επιχείρηση συλλογής δειγμάτων θα πρέπει να ολοκληρωθεί στη διάρκεια της ίδιας σεληνιακής ημέρας, η οποία διαρκεί περίπου 14 γήινα 24ωρα, πριν τα ηλεκτρονικά κυκλώματα της σεληνακάτου επηρεαστούν από την παγωνιά της σεληνιακής νύχτας.

Μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις της αποστολής θα είναι η επανασύνδεση της σεληνακάτου με το μητρικό σκάφος που θα περιμένει σε σεληνιακή τροχιά –ουσιαστικά θα είναι μια πρόβα για την επιστροφή της επανδρωμένης αποστολής στη Σελήνη που σχεδιάζει να εκτοξεύσει η Κίνα την επόμενη δεκαετία.

Μέτρο χρονολόγησης

Εφόσον αποδειχθεί επιτυχής, η  Chang’e-5 θα μπορούσε να προσφέρει πολύτιμα νέα στοιχεία για το πότε η Σελήνη έπαψε να είναι γεωλογικά ενεργή.

Τα δείγματα που συνέλεξαν τις δεκαετίες του 1960 και 1970 οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ, συνολικής μάζας περίπου 400 κιλών, δείχνουν ότι η ηφαιστειακή δραστηριότητα κόπασε στο φεγγάρι πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Τα πετρώματα της περιοχής του Mons Rümker εκτιμάται ότι είναι σχετικά νέα, περίπου 1,2 δισεκατομμυρίων ετών, και θα μπορούσαν να προσφέρουν στοιχεία για τυχόν νεότερη γεωλογική δραστηριότητα.

Επιπλέον, τα ευρήματα του Chang’e-5 θα μπορούσαν να αποδειχθούν πολύτιμα για τη χρονολόγηση άλλων σωμάτων του Ηλιακού Συστήματος. Η χρονολόγηση βασίζεται σήμερα στην καταμέτρηση των κρατήρων:΅όσο παλαιότερος είναι ένας γεωλογικός σχηματισμός, τόσο μεγαλύτερη πρέπει να είναι η πυκνότητα των κρατήρων.

Για να προσδιοριστεί η απόλυτη ηλικία ενός σχηματισμού, η πυκνότητα των κρατήρων συνδυάζεται με την απόλυτη χρονολόγηση δειγμάτων από τη Σελήνη, τα οποία όμως δεν καλύπτουν ένα μεγάλο διάστημα, από τα 850 έως τα 3,2 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.

Το Chang’e-5 θα μπορούσε να κλείσει αυτό το κενό και να επιτρέψει τη χρονολόγηση δεκάδων άλλων γεωλογικών σχηματισμών στο Ηλιακό Σύστημα.

Η προσσελήνωση της Τρίτης έρχεται ένα χρόνο μετά την προηγούμενη κινεζική αποστολή, Chang’e-4, η οποία ήταν η πρώτη που προσεδαφίστηκε στην αθέατη πλευρά του φεγγαριού.