Γυναικοκτονίες : Ο θλιβερός αριθμός των γυναικοκτονιών από την αρχή του έτους

Τα ονόμασαν «εγκλήματα πάθους», τα απέδωσαν στην «κακιά στιγμή».

Χιλιάδες γυναίκες ανά τον κόσμο ζουν καθημερινά τον εφιάλτη της έμφυλης βίας, χωρίς να μπορούν να βρουν διέξοδο από την κακοποιητική σχέση.

Κάποιες κατάφεραν να βρουν το θάρρος και να φτάσουν ως στα σκαλοπάτια των αρχών. Κάποιες άλλες, όμως, δεν πρόλαβαν πότε να μοιραστούν μαζί μας τις ιστορίες τους, με τους δολοφόνους τους να τις «σιωπούν» για πάντα.

Κατά μέσον όρο, 137 γυναίκες ανά τον κόσμο δολοφονούνται καθημερινά από τον σύντροφό τους ή από κάποιον συγγενή τους.

Οι περισσότερες από αυτές πέφτουν νεκρές από τα χέρια των πιο κοντινών τους ανθρώπων, καθώς σύμφωνα με στοιχεία, το 38% των γυναικοκτονιών παγκοσμίως συμβαίνουν από σύντροφο/σύζυγο.

Το 2016, 16 κράτη- μέλη της ΕΕ κατέγραψαν συνολικά 788 γυναίκες που δολοφονήθηκαν από συντρόφους ή μέλη των οικογενειών τους. Κατά μέσο όρο οι σύντροφοι και τα μέλη των οικογενειών εκ προθέσεως δολοφονούν περισσότερες από μία γυναίκες σε αυτά τα κράτη μέλη.

Στην Ελλάδα από το 2011 έχουν ατύπως καταγραφεί 62 γυναικοκτονίες και 27 απόπειρες.

Από την αρχή του έτους, εννέα γυναίκες έχασαν τη ζωή τους με αυτόν τον τρόπο -τρεις από αυτές κατά τη διάρκεια της καραντίνας- από τις οποίες οι πέντε δολοφονήθηκαν μόλις μέσα σε τρεις μήνες, ενώ έχουν γίνει πέντε απόπειρες γυναικοκτονιών.

Σύμφωνα με την υπεύθυνη επικοινωνίας της γυναικείας οργάνωσης Κέντρο Διοτίμα, Αναστασία Κεφαλληνού, δυστυχώς δεν υφίσταται μηχανισμός ολοκληρωμένης και συγκριτικής καταγραφής των στατιστικών της έμφυλης βίας και κατ’ επέκταση και των γυναικοκτονιών.

Ένα σύστημα απόκρισης δηλαδή συναποτελούμενο από διάφορους φορείς όπως την αστυνομία, τις δομές της Γενικής Γραμματείας και Ισότητας των Φύλων, τις ιατροδικαστικές υπηρεσίες, τα δικαστήρια και τις διάφορες ΜΚΟ.

Για τον λόγο αυτό είναι δύσκολο να έχουμε μια πραγματικά σαφή εικόνα του φαινομένου της έμφυλης βίας θα έπρεπε να υπάρχει μια βάση που θα καταγράφει όλα αυτά τα δεδομένα θα τα συγκρίνει και θα μπορεί να δείχνει συνολικά αποτελέσματα.

Θύματα χρόνιας κακοποίησης

«Δεν υπάρχει καμία περίπτωση ένας γυναικοκτόνος να προέβη σε γυναικοκτονία μια μέρα ενώ δεν είχε ασκήσει ποτέ ξανά βίαιη συμπεριφορά» τονίζει η κ. Κεφαλληνού στο in.gr.

«Και από τα ερευνητικά και από τα εμπειρικά δεδομένα, αυτό που είναι σαφές είναι ότι οι γυναίκες που δολοφονούνται λόγω του φύλου τους είναι γυναίκες που έχουν υποστεί χρόνια κακοποίηση είτε από συζύγους είτε από συντρόφους είτε από συγγενείς εξηγεί.

Το victim blaming

Όπως εξηγεί, οι γυναίκες οι οποίες βρίσκονται μέσα σε μια κακοποιητική σχέση δεν νιώθουν σε καμία περίπτωση ασφάλεια.

Αυτό που νιώθουν είναι κατά βάση στρες, φόβο, απειλή, νιώθουν ενοχές, δηλαδή τις έχει πείσει ο θύτης ότι εκείνες είναι υπεύθυνες για αυτό που βιώνουν.

Το να κάνουν το βήμα να μιλήσουν είτε στο φιλικό τους περιβάλλον είτε ακόμη και να το καταγγείλουν στις αρχές χωρίς γνωρίζει μια σειρά από εμπόδια, καθώς συχνά οι γυναίκες που κακοποιούνται αντιμετωπίζουν το victim blaming: κατηγορούνται δηλαδή οι ίδιες για τη βία που υφίστανται. Όλο αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, τις αποτρέπει τις γυναίκες από το να φτάσουν στα σκαλοπάτια του αστυνομικού τμήματος.

Βρείτε τα, που να μπλέξεις τώρα

Φτάνοντας στα αστυνομικά τμήματα αυτό που βλέπουμε είναι ότι ναι μεν έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την διαχείριση των περιστατικών έμφυλης βίας αλλά συνεχίζουν ακόμα οι γυναίκες να αντιμετωπίζουνε αντιεπαγγελματικές συμπεριφορές, να αντιμετωπίζουν αστυνομικά όργανα που μπορεί να αναπαράγουν τα έμφυλα στερεότυπα, να μην ενημερώνουν τις γυναίκες για τα δικαιώματα τους ή ακόμα και να τις αποθαρρύνουν από το να καταγγείλουν.

Οργή προκαλούν καταγγελίες γυναικών οι οποίες ενώ έχουν απευθυνθεί στις αρχές για την κακοποίηση που δέχονται, έχει τύχει να ακούσουν ότι “εντάξει βρείτε τα, τώρα που να μπλέξεις”.

«Ένα πολύ συχνό είναι “τώρα αν του κάνεις εσύ μήνυση, θα σου κάνει και αυτός για ψευδή καταμήνυση και θα περάσετε και οι δύο το βράδυ σας στο αυτόφωρο, που να μπλέκεις τώρα” αναφέρει η κ. Κεφαλληνού.

«Αυτή είναι μια ατάκα που έχουμε δει πολλές φορές να χρησιμοποιείται απέναντι σε επιζώσες έμφυλης βίας».

Αποθαρρύνονται, δεν ενημερώνονται οι γυναίκες για τα δικαιώματα τους, δεν ακολουθείται η διαδικασία του αυτοφώρου, γιατί πολλά από αυτά τα αδικήματα έχουν αυτόφωρη διαδικασία για την σύλληψη του δράστη.

«Οπότε» εξηγεί «μια σειρά από τέτοιες πρακτικές – που δεν είναι στο σύνολο της αστυνομίας, αλλά τις βλέπουμε, είναι υπαρκτές- σίγουρα μπορούν να παίξουν ρόλο στο να αφήσουν τις γυναίκες έκθετες ακόμα και στην ανθρωποκτόνα βία».

Η νομική αναγνώριση του όρου

Επειδή έχουμε να κάνουμε με δολοφονία δεν θα μπορούσε η ποινή να μην είναι ισόβια κάθειρξη, καθώς στις γυναικοκτονίες μιλάμε για δολοφονίες γυναικών από πρόθεση.

Ανά περίπτωση μπορεί να αναγνωρίζονται και μια σειρά από ελαφρυντικά και να είναι μειωμένες οι ποινές των δραστών σε σχέση με την αρχική ποινή των ισοβίων.

«Αυτός είναι ένας από τους λόγους που ζητάμε την νομική αναγνώριση της γυναικοκτονίας ούτως ώστε να υπάρχει επιβαρυντική περίσταση» εξηγεί η κ. Κερφαλληνού.

«Αυτή τη στιγμή η γυναικοκτονία δεν αποτελεί ένα νέο αδίκημα. Υπάρχει το αδίκημα της δολοφονίας από πρόθεση που σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα τιμωρείται με την ποινή της ισόβιας κάθειρξης. Όμως την πράξη η ποινή αυτή μπορεί να μειωθεί λόγω ελαφρυντικών περιστάσεων που μπορεί να αναγνωρίσει το δικαστήριο, επομένως συχνά ο δράστης λαμβάνει μικρότερη ποινή».

«Αν εισαχθεί η νομική αναγνώριση της γυναικοκτονίας θα έχουμε μια βαρύτερη τιμωρία από την ισχύουσα που θα λειτουργεί παιδευτικά, γιατί η βαρύτερη τιμωρία προκύπτει από την κοινωνική ανάγκη και το αίτημα να παταχθεί το φαινόμενο».

Οι εννέα γυναικοκτονίες

23 Ιανουαρίου – «Τη ζήλευε»

Το πρωί της 23ης Ιανουρίου, οι αρχές βρήκαν ένα ζευγάρι νεκρό μέσα στο σπίτι τους, στην Μακρακώμη Φθιώτιδας.

Από τις έρευνες των αστυνομικών στο σπίτι στην Μακρακώμη διαπιστώθηκε πως δεν υπάρχει κανένα ίχνος παραβίασης, το οποίο απέκλεισε το ενδεχόμενο της εγκληματικής ενέργειας.

Ο 49χρονος γυναικοκτόνος που διατηρούσε βενζινάδικο στην περιοχή πυροβόλησε και σκότωσε τη γυναίκα του και εν συνεχεία έβαλε και ο ίδιος τέλος στην ζωή του χρησιμοποιώντας το ίδιο όπλο.

Γείτονες έκαναν γνωστό στις αρχές, πως ο 49χρονος ζήλευε την σύζυγό του.

29 Ιανουαρίου – Με πολλαπλές μαχαιριές

Η 32χρονη Evin Ekrem Ali δολοφονήθηκε από τον 45χρονο σύζυγό της, ο οποίος της κατάφερε πολλαπλές μαχαιριές στο κέντρο υποδοχής προσφύγων στο Λαύριο, όπου ζούσαν με τα 4 παιδιά τους ηλικίας 5, 7, 11 και 13 ετών.

Κουρδικής καταγωγής από την Rojava της Συρίας.

3 Μαρτίου – Βιασμός με φόνο

Το πρωί της 3ης Μαρτίου, μια γυναίκα βρέθηκε νεκρή ημίγυμνη σε ένα χαντάκι δίπλα σε δρόμο στη Βέροια.

Δύο άντρες θέλησαν να βιάσουν την 44χρονη, αλλά αυτή προέβαλε αντίσταση.

Στην προσπάθειά τους να την ακινητοποιήσουν κατά τη διάρκεια του βιασμού τής έφραξαν τις αναπνευστικές οδούς και πέθανε.

18 Μαρτίου – Διπλή γυναικοκτονία

Αστυνομικός σκότωσε την εν διαστάσει σύζυγό του και τη φίλη της που έτυχε να βρίσκεται μαζί της.

Οι δύο γυναίκες βρίσκονταν μέσα σε αυτοκίνητο όταν δέχθηκαν την επίθεση.

Αρχικά στην Αστυνομία σήμανε συναγερμός για το άγνωστο άτομο που πυροβόλησε τις άτυχες γυναίκες, από κοντά, τουλάχιστον 10 φορές.

Οι δύο γυναίκες ήταν βαριά τραυματισμένες αλλά στη συνέχεια έχασαν τη ζωή τους.

18 Αυγούστου – Ο συζυγοκτόνος

Μια 52χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε από τον 60χρονο σύζυγό της, ο οποίος την πυροβόλησε με την κυνηγετική καραμπίνα του μέσα στο σπίτι τους στην Παναγία Καλαμπάκας, όπου ζούσαν με τα 3 παιδιά τους.

Ο συζυγοκτόνος επιχείρησε στη συνέχεια να αυτοκτονήσει στρέφοντας το όπλο στον εαυτό του. Το όπλο έπαθε εμπλοκή για αυτό στη συνέχεια αυτοτραυματίστηκε με ένα μαχαίρι.

10 Οκτωβρίου – Την σκότωσε μαζί με τον σύντροφό της

Η 43χρονη Σβετλάνα-Φωτεινή και ο σύντροφός της δολοφονούνται με απανωτά χτυπήματα από τον πρώην σύντροφό της, σε εξοχικό σπίτι έξω από το Λουτράκι.

Και οι δυο ήταν πεσμένοι στο δάπεδο γεμάτοι αίματα ενώ ως βασικός ύποπτος θεωρήθηκε ο πρώην σύντροφο της 45χρονης.

26 Σεπτεμβρίου – Την σκότωσε και «σκηνοθέτησε» ατύχημα

Μια 37χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε από τον 53χρονο σύζυγό της μέσα στο σπίτι τους στην Καλλιθέα, όπου ζούσαν με τις 2 κόρες τους.

Το έγκλημα στην αρχή θεωρήθηκε από τις Αρχές «δυστύχημα» και αυτό διότι ο δράστης κατέθεσε στις Αρχές ότι βρήκε τη γυναίκα του νεκρή μέσα στο σπίτι τους όταν γύρισε μαζί με τις δύο κόρες του στο σπίτι.

Η γυναίκα έφερε στο πίσω μέρος του κεφαλιού της χτύπημα, το οποίο ταίριαζε με την εκδοχή της πτώσης.

Ωστόσο η έκθεση του ιατροδικαστή «ξεσκάπασε» τον δράστη καθώς εντόπισε και ίχνη πίεσης στην τραχηλική χώρα, σημάδια από τα οποία συνάγεται το συμπέρασμα της απόπειρας στραγγαλισμού.

22 Νοεμβρίου – Την σκότωσε μπροστά στην κόρη της

Μια 44χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε από τον 44χρονο σύζυγό της, ο οποίος την πυροβόλησε με την κυνηγετική καραμπίνα του μέσα στο σπίτι τους στον Πύργο Διρού Μάνης, μπροστά στα μάτια της ανήλικης κόρης τους.

Ο 44χρονος πυροβόλησε και σκότωσε εν ψυχρώ με κυνηγητική καραμπίνα την γυναίκα του, ομολογώντας μετά ωμά «τσακωθήκαμε και την σκότωσα».

Σύμφωνα με μετέπειτα πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας ο 44χρονος είχε δώσει δείγματα βίαιης συμπεριφοράς, καθώς χτυπούσε την γυναίκα του, την οποία ζήλευε παθολογικά.