Σε «κρίσιμη κατάσταση» το Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα

Το μεγαλύτερο σύμπλεγμα κοραλλιογενών υφάλων του κόσμου βρίσκεται πλέον σε κρίσιμη κατάσταση καθώς τα νερά της Αυστραλίας γίνονται όλο και θερμότερα, προειδοποιεί ο οργανισμός που εκδίδει την επίσημη «Κόκκινη Λίστα» των απειλούμενων ειδών.

Το Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα έξω από τις βόρειες ακτές της Αυστραλίας έχει χάσει περισσότερο από τα μισά κοράλλια του τελευταία 30 χρόνια και η κατάσταση επιδεινώνεται με αυξανόμενο ρυθμό, διαπιστώνει στην τελευταία έκθεσή της η IUCN (Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης).

Η κατάσταση του κοραλλιογενούς συμπλέγματος υποβαθμίστηκε επίσημα από την οργάνωση σε «κρίσιμη».

Κύματα καύσωνα το 2016, το 2017 και το 2020 επηρέασαν το μοναδικό οικοσύστημα προκαλώντας λεύκανση των κοραλλιών –ένα φαινόμενο που εκδηλώνεται όταν οι μονοκύτταροι φωτοσυνθετικοί οργανισμοί που κανονικά συμβιώνουν με τους πολύποδες των κοραλλιών στρεσάρονται λόγω της υψηλής θερμοκρασίας και εγκαταλείπουν τους υφάλους, αφήνοντας πίσω τους μόνο αποχρωματισμένους σκελετούς.

Τα κοράλλια χάνουν το χρώμα τους όταν εκτίθενται σε υψηλές θερμοκρασίες (Πηγή: Vardhan Patankar)

Ως κύρια απειλή για το Φράγμα αναγνωρίζεται η κλιματική αλλαγή, η οποία μεταξύ άλλων συνοδεύεται από το φαινόμενο της οξίνισης των ωκεανών: το ατμοσφαιρικό διοξείδιο που απορροφάται από το νερό μειώνει το pH και εμποδίζει έτσι τους πολύποδες των κοραλλιών να συνθέτουν τον ασβεστούχο εξωσκελετό τους.

Ορισμένες ανθρώπινες δραστηριότητες που απειλούν τα κοράλλια, όπως η αλιεία και η δόμηση στις ακτές, μπορούν να αντιμετωπιστούν από τις αυστραλιανές αρχές, λέει η IUCN. Η κλιματική αλλαγή, αντίθετα, δεν είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί με μέτρα σε τοπικό επίπεδο.

Ως αποτέλεσμα της υποβάθμισης του οικοσυστήματος, το οποίο φιλοξενεί μοναδική βιοποικιλότητα, οι πληθυσμοί αρκετών ειδών μειώνονται. Θαλάσσιες χελώνες, δελφίνια, θαλασσοπούλια και σφυροκέφαλοι καρχαρίες είναι ορισμένα από τα ζώα που λιγοστεύουν.

Η αυστραλιανή κυβέρνηση υλοποιεί σχέδιο προστασίας για το Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα, με ορίζοντα έως το 2050, ωστόσο σύμφωνα με την IUCN η πρόοδος είναι αργή και τα μέτρα ανεπαρκή.

Υπάρχουν πάντως και θετικές εξελίξεις: η κυβέρνηση της πολιτείας του Κουίνσλαντ και η τράπεζα HSBC ανακοίνωσαν τον Οκτώβριο ότι υλοποιούν σύστημα επιβράβευσης για τους γαιοκτήμονες που λαμβάνουν μέτρα για τον περιορισμό της απορροής λιπασμάτων.

Λιπάσματα από καλλιεργούμενες εκτάσεις καταλήγουν στον ωκεανό και επιδεινώνουν την υγεία των κοραλλιών λόγω ευτροφισμού των νερών.