Αυστηρό μήνυμα από την Ευρωπαϊκή Ενωση στην Τουρκία

Μήνυμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης μέσω του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, εστάλη στην Τουρκία. Παρά το γεγονός ότι δεν μίλησε ξεκάθαρα για κυρώσεις ο κ. Μισέλ έδειξε αυστηρός απέναντι στις προκλήσεις της Αγκυρας

«Τείναμε το χέρι στην Τουρκία τον Οκτώβριο και η αξιολόγησή μας είναι αρνητική με την διαπίστωση της συνέχισης των μονομερών ενεργειών και της εχθρικής ρητορικής. Θα έχουμε μία συζήτηση κατά την διάρκεια της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής στις 10 Δεκεμβρίου και είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα που διαθέτουμε. Εξετάσαμε τα οικονομικά ζητήματα, τα ζητήματα στο μεταναστευτικό, αλλά η προϋπόθεση για να προχωρήσουμε σε αυτή την περιοχή σημαίνει ότι η Τουρκία πρέπει να σταματήσει τις μονομερείς προκλήσεις, τις εχθρικές δηλώσεις και το να μη σέβεται τις διεθνείς αρχές.

«Εάν η Αγκυρα συνεχίσει τις παράνομες ενέργειές της, θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα εργαλεία που έχουμε στην διάθεσή μας», είχε προειδοποιήσει και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά την διάρκεια της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής του Οκτωβρίου. Τότε, η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε απευθύνει μία πρόταση ανοίγματος προς την Αγκυρα συνοδευόμενη από μία απειλή, αν η Τουρκία δεν έπαυε τις ενέργειές της, οι οποίες είχαν ήδη καταδικασθεί από την ΕΕ. Η απόφαση η οποία ελήφθη τότε ήταν να εξετασθεί η κατάσταση κατά την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου.

Η πρόεδρος της Κομισιόν είχε δηλώσει τον Οκτώβριο ότι η Επιτροπή είχε επιφορτισθεί με την επεξεργασία οικονομικών κυρώσεων και ότι είναι έτοιμες να τεθούν σε ισχύ.

Η ομοφωνία είναι απαραίτητη για την επιβολή κυρώσεων. Ομως η Γερμανία έχει μέχρι στιγμής μπλοκάρει την επιβολή κυρώσεων κατά της Αγκυρας με την ελπίδα της επίτευξης μίας συμφωνίας «για την ανάπτυξη εποικοδομητικών σχέσεων με την Τουρκία».

«Θα υπάρξουν αποφάσεις κατά την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής, αλλά το βεληνεκές τους δεν έχει ακόμη αποφασισθεί», δήλωσαν ευρωπαϊκές πηγές. «Πρέπει να δούμε τις θέσεις που θα υιοθετήσουν η Γερμανία και η Πολωνία», εξήγησε ένας υπουργός.

Κυρώσεις και εμπάργκο όπλων στην Τουρκία θα ζητήσει ο Μητσοτάκης στη Σύνοδο

Να επιβληθούν κυρώσεις αλλά και εμπάργκο όπλων στην Τουρκία, θα ζητήσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, όπως τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας μιλώντας στον ΣΚΑΪ.

Για τις μεν κυρώσεις είπε ότι βρίσκονται στο τραπέζι από την Σύνοδο του Οκτωβρίου ενώ το θέμα του εμπάργκο το έθεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός στους ευρωπαίους ηγέτες κατά τη συνόδο του Νοεμβρίου.

Εκτίμησε ότι το νομοσχέδιο των ΗΠΑ για κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας “δείχνει” τον δρόμο και στην ΕΕ.

Στο ερώτημα εάν οι Ευρωπαίοι θα καταλήξουν σε κυρώσεις ή σε απειλή για κυρώσεις, απάντησε ότι αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και πως πλέον αρκετοί ηγέτες έχουν πειστεί ότι η Τουρκία κάνει προσχηματικές αναδιπλώσεις όταν πλησιάζει η στιγμή για κυρώσεις από την ΕΕ.

Εξήγησε πως οι κυρώσεις δεν αποτελούν αυτοσκοπό για την Ελλάδα αλλά αυτό που ζητεί είναι να τερματιστεί η παραβατική συμπεριφορά της Άγκυρας  και να επιλυθεί ειρηνικά και με βάση το Διεθνές Δίκαιο η μια και μοναδική διαφορά με την Αθήνα, η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.

Σχετικά με την έναρξη διερευνητικών επαφών με την Τουρκία απάντησε ότι μπορούν να ξεκινήσουν ανά πάσα στιγμή αρκεί η Άγκυρα να δείξει ότι εννοεί αυτά που λέει.

Διπλωματικός μαραθώνιος Δένδια

Ο στόχος της ελληνικής διπλωματίας είναι η επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία χωρίς καμία άλλη χρονοτριβή. Σε αυτό το πλαίσιο ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επιχειρεί να ενισχύσει το μπλοκ των χωρών που έχουν διαμορφωθεί εντός της ΕΕ και είναι υπέρ των κυρώσεων και ταυτόχρονα να προσεταιριστεί χώρες ήταν αντίθετες σε κυρώσεις το προηγούμενο διάστημα και τώρα δείχνουν τάση μεταστροφής.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το τελευταίο τριήμερο ο Νίκος Δένδιας έχει συνομιλήσει για τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο με τους υπουργούς Εξωτερικών των εξής χωρών: Τσεχίας, Ρουμανίας, Σουηδίας, Λιθουανίας, Ολλανδίας, Ουγγαρίας, Λετονίας και Πολωνίας.

Η Τσεχία είναι μια από τις χώρες που τάσσονται υπέρ των κυρώσεων, τις οποίες επιδιώκουν η Ελλάδα και η Κύπρος, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται η Αυστρία, το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία. Μάλιστα η Ολλανδία παρότι το προηγούμενο διάστημα δεν ήθελε κυρώσεις κατά της Τουρκίας, εσχάτως έχει αλλάξει ρότα και είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το ολλανδικό κοινοβούλιο ψήφισε το εμπάργκο όπλων για την Τουρκία.

Προς αυτή την κατεύθυνση επιδίωξη της ελληνικής διπλωματίας είναι να κινηθούν η Πολωνία και η Ουγγαρία, δυο χώρες οι οποίες σημειωτέον βρίσκονται σε προστριβές με τις Βρυξέλλες καθώς έχουν θέσει βέτο στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές των κυρώσεων είναι η Γαλλία και μάλιστα το θέμα απασχόλησε τη χτεσινή τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Εμμανουέλ Μακρόν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτές οι τηλεφωνικές επαφές του κ. Δένδια, που αναμένονται να συνεχιστούν, έρχονται μετά τις βολές κατά της Γερμανίας που εξαπέλυσε μέσω της συνέντευξής του στο politico ο υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος έχει εγκαινιάσει ενόψει του Δεκεμβρίου μια πιο επιθετική διπλωματική γραμμή έναντι του Βερολίνου.

Δυσκολίες για τους αρνητές των κυρώσεων

Η Γερμανία είναι μια από τις χώρες που προΐσταται στο μέχρι στιγμής μπλόκο σε κυρώσεις, και ο ρόλος της όπως φυσικά και της Ιταλίας και Ισπανίας που βρίσκονται στην ίδια κατεύθυνση είναι καθοριστικός για το τι πρόκειται τελικά να αποφασίσει αυτή η Σύνοδος Κορυφής.

Μάλιστα και το τελευταίο μήνυμα της Άγκελα Μέρκελ από τη μια πλευρά έδειχνε απογοήτευση από τη στάση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά από την άλλη η Γερμανίδα Καγκελάριος επικαλέστηκε το προσφυγικό για να κόψει τον αέρα σε όσους ζητούν κυρώσεις.

Σε κάθε περίπτωση πάντως το όλο κλίμα το τελευταίο διάστημα δείχνει ότι δύσκολα μπορούν να επιχειρηματολογήσουν όσοι εντός της ΕΕ αρνούνταν τις κυρώσεις στην Τουρκία.

Τα βασικά σενάρια

Τα βασικά σενάρια που επεξεργάζεται η ελληνική διπλωματία και η κυβέρνηση για το που θα κατασταλάξουν οι αποφάσεις της Συνόδου είναι δύο: Το ένα είναι η απόφαση για αυτόματη επιβολή κυρώσεων, και το δεύτερο είναι οι κυρώσεις να αποφασιστούν αλλά να μην ενεργοποιηθούν άμεσα. Κατά κάποιο τρόπο το δεύτερο σενάριο μοιάζει με τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ του περασμένου Οκτωβρίου.

Βεβαίως σύμφωνα με αναλυτές ο συμβιβασμός που μπορεί εντός της ΕΕ να υπάρξει είναι σε «ήπιες κυρώσεις». Αδιανόητο θεωρείται από την ελληνική πλευρά να περάσει και αυτή η σύνοδος της ΕΕ χωρίς καμία επίπτωση για την Τουρκία.

Προς αυτή την κατεύθυνση ο Νίκος Δένδιας θέλει να αξιοποιήσει και την παρέμβαση Πομπέο στην τελευταία Σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ. Προς την ίδια κατεύθυνση της άσκησης πίεσης στους ηγέτες της ΕΕ θέλει η Ελλάδα να αξιοποιήσει τα ψηφίσματα του Ευρωκοινοβουλίου, ενώ είναι χαρακτηριστικά και τα όσα είπε ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του ευρωκοινοβουλίου Ντέιβιντ Μακάλιστερ στον πρόεδρο της Επιτροπής Άμυνας και Εξωτερικών της Ελληνικής Βουλής Κώστα Γκιουλέκα, καθώς έκανε λόγο για την ανάγκη έμπρακτη αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο που πρέπει να επιδείξει η ΕΕ.

Ο στόχος της ελληνικής διπλωματίας είναι η επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία χωρίς καμία άλλη χρονοτριβή.

Σε αυτό το πλαίσιο ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επιχειρεί να ενισχύσει το μπλοκ των χωρών που έχουν διαμορφωθεί εντός της ΕΕ και είναι υπέρ των κυρώσεων και ταυτόχρονα να προσεταιριστεί χώρες ήταν αντίθετες σε κυρώσεις το προηγούμενο διάστημα και τώρα δείχνουν τάση μεταστροφής.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το τελευταίο τριήμερο ο Νίκος Δένδιας έχει συνομιλήσει για τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο με τους υπουργούς Εξωτερικών των εξής χωρών: Τσεχίας, Ρουμανίας, Σουηδίας, Λιθουανίας, Ολλανδίας, Ουγγαρίας, Λετονίας και Πολωνίας.

Επιθετική διπλωματία εναντίον της Γερμανίας

Προς αυτή την κατεύθυνση επιδίωξη της ελληνικής διπλωματίας είναι να κινηθούν η Πολωνία και η Ουγγαρία, δυο χώρες οι οποίες σημειωτέον βρίσκονται σε προστριβές με τις Βρυξέλλες καθώς έχουν θέσει βέτο στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές των κυρώσεων είναι η Γαλλία και μάλιστα το θέμα απασχόλησε τη χτεσινή τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Εμμανουέλ Μακρόν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτές οι τηλεφωνικές επαφές του κ. Δένδια, που αναμένονται να συνεχιστούν, έρχονται μετά τις βολές κατά της Γερμανίας που εξαπέλυσε μέσω της συνέντευξής του στο politico ο υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος έχει εγκαινιάσει ενόψει του Δεκεμβρίου μια πιο επιθετική διπλωματική γραμμή έναντι του Βερολίνου.

Τα βασικά σενάρια

Τα βασικά σενάρια που επεξεργάζεται η ελληνική διπλωματία και η κυβέρνηση για το που θα κατασταλάξουν οι αποφάσεις της Συνόδου είναι δύο: Το ένα είναι η απόφαση για αυτόματη επιβολή κυρώσεων, και το δεύτερο είναι οι κυρώσεις να αποφασιστούν αλλά να μην ενεργοποιηθούν άμεσα. Κατά κάποιο τρόπο το δεύτερο σενάριο μοιάζει με τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ του περασμένου Οκτωβρίου.

Βεβαίως σύμφωνα με αναλυτές ο συμβιβασμός που μπορεί εντός της ΕΕ να υπάρξει είναι σε «ήπιες κυρώσεις». Αδιανόητο θεωρείται από την ελληνική πλευρά να περάσει και αυτή η σύνοδος της ΕΕ χωρίς καμία επίπτωση για την Τουρκία.

Προς αυτή την κατεύθυνση ο Νίκος Δένδιας θέλει να αξιοποιήσει και την παρέμβαση Πομπέο στην τελευταία Σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ. Προς την ίδια κατεύθυνση της άσκησης πίεσης στους ηγέτες της ΕΕ θέλει η Ελλάδα να αξιοποιήσει τα ψηφίσματα του Ευρωκοινοβουλίου, ενώ είναι χαρακτηριστικά και τα όσα είπε ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του ευρωκοινοβουλίου Ντέιβιντ Μακάλιστερ στον πρόεδρο της Επιτροπής Άμυνας και Εξωτερικών της Ελληνικής Βουλής Κώστα Γκιουλέκα, καθώς έκανε λόγο για την ανάγκη έμπρακτη αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο που πρέπει να επιδείξει η ΕΕ.