Οι 4+1 μεταμορφώσεις του Ταγίπ Ερντογάν ενόψει της προεδρίας Μπάιντεν

Δρόμους προσέγγισης της κυβέρνησης που θα σχηματιστεί στις ΗΠΑ υπό τον Τζο Μπάιντεν τον Ιανουάριο, αναζητά ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν μετά τα αποτελέσματα των αμερικανικών εκλογών. Ο Ερντογάν ρίχνει γέφυρες σε ΗΠΑ και ΕΕ, επιδιώκοντας χτίσιμο σχέσεων από την αρχή και αποφυγή μιας αρνητικής εξέλιξης για την Τουρκία στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, καθώς ο υποστηρικτής του στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ, σύντομα αποχωρεί και στη νέα πραγματικότητα δεν αναμένεται να είναι στο απυρόβλητο. Ακόμα και αν η Τουρκία παραμένει στρατηγικής σημασίας και για την Ουάσιγκτον του Μπάιντεν.

Τουλάχιστον πέντε κινήσεις αναδεικνύουν μια μεταμόρφωση του Ερντογάν μετά την επικράτηση Μπάιντεν:

1. Η επιστροφή του «Ορούτς Ρέις» στο λιμάνι της Αττάλειας, μετά τη λήξη της σχετικής NAVTEX και τη δήλωση του τουρκικού υπουργείου Ενέργειας ότι ολοκλήρωσε τις εργασίες του στην περιοχή, έπειτα από μήνες παραμονής σε περιοχές και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, εκτιμάται ότι είναι μια κίνηση τακτικής που γίνεται με το βλέμμα στραμμένο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αλλά και στην Ουάσιγκτον. Η Τουρκία θέλει να δείξει αποκλιμάκωση στο πεδίο, ενώ συνεχίζει να επιμένει στις δηλώσεις που παρουσιάζουν την εν λόγω περιοχή ως τμήμα της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και παραμένει άγνωστο αν η Αγκυρα θα επιχειρήσει επανάληψη των παράνομων ενεργειών της είτε με νέα αποστολή ερευνητικού είτε με έγκριση των αιτήσεων για νέες άδειες ερευνών που έχει καταθέσει η τουρκική ΤΡΑΟ.

Προσέγγιση και παζάρια

2. Ενόψει και της Συνόδου Κορυφής του Δεκεμβρίου, η Τουρκία επιχειρεί προσέγγιση της ΕΕ, με τον Ερντογάν να δηλώνει ότι η χώρα του ανήκει στην Ευρώπη, ενώ παράλληλα συνεχίζει να στρέφει τα βέλη του στη Γαλλία, την οποία χαρακτηρίζει αντιδημοκρατική χώρα και εχθρό του Ισλάμ. Συνεχίζει δε να χρησιμοποιεί το «χαρτί» του Μεταναστευτικού, υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία είναι αυτή που συγκρατεί τις ροές, απαιτώντας την ανάλογη χρηματοδότηση.

3. Ως κίνηση τακτικής απέναντι και στις ΗΠΑ, δεδομένου του σκανδάλου της Halkbank, χαρακτηρίζεται η καρατόμηση του υπουργού Οικονομικών και γαμπρού του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, και του κεντρικού τραπεζίτη Μουράτ Ουουσάλ. Και οι δύο συνδέονταν με τη Halkbank και μάλιστα την εποχή που η κρατική τουρκική τράπεζα κατηγορείται ότι έσπαγε το εμπάργκο κατά του Ιράν. Να σημειωθεί ότι ο Μουράτ Ουουσάλ αντικαταστάθηκε την ημέρα που ο Μπάιντεν κέρδισε τις εκλογές.

4. Την ίδια στιγμή η Τουρκία επιχειρεί να ενισχύσει τη ρευστότητα της οικονομίας της, προκειμένου να αντιμετωπίσει την ολίσθηση της λίρας, που κατρακυλά χωρίς σταματημό, πουλώντας δημόσια περιουσία στο Κατάρ. Η οικονομική κρίση βαθαίνει διαρκώς και οι επικρίσεις, ακόμα και μετά την απομάκρυνση Αλμπαϊράκ, συνεχίζονται.

5. Κι ενώ η κριτική προς την Τουρκία για θέματα δικαιωμάτων και ελευθεριών αυξάνεται διαρκώς στο φόντο και των συνεχιζόμενων συλλήψεων όσων κρίνονται ως αντίθετοι με το καθεστώς, ιδιαίτερα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, ο τούρκος πρόεδρος φέρεται να ετοιμάζει μια κίνηση – έκπληξη στις 10 Δεκεμβρίου, ημέρα έναρξης του κρίσιμου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Μια «έκπληξη» η οποία θα περιλαμβάνει ανακοινώσεις για μεταρρυθμίσεις στην Δικαιοσύνη, ενώ δεν αποκλείονται και μέτρα για το μέλλον των ανθρώπων που έχουν φυλακιστεί τα τελευταία χρόνια.

– Με τις εξελίξεις να υποχρεώνουν τον Ερντογάν σε αναδίπλωση, είδαν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες ότι ο αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν είχε συναντήσεις με ισραηλινούς αξιωματούχους τις τελευταίες εβδομάδες, με στόχο, σύμφωνα με την ιστοσελίδα Αl Monitor, την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών…