Σχέδιο και στήριξη ζητούν οι ευρωπαϊκοί οινοποιητικοί συνεταιρισμοί

Ο Angel Villafranca, Πρόεδρος των ισπανικών συνεταιρισμών αγροτοδιατροφικών προϊόντων κατά την έναρξη του σεμιναρίου τόνισε τον ρόλο των ισπανικών, γαλλικών και ιταλικών συνεταιρισμών που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% της ευρωπαϊκής παραγωγής κρασιού. Στη συνέχεια, ο Pau Roca, Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου (OIV) και ο Denis Pantini, Διευθυντής του Nomisma’s Wine Monitor, ανέλυσαν την κατάσταση των διεθνών και ευρωπαϊκών αγορών οίνου μετά την κρίση της πανδημίας Covid 19.

Το δεύτερο μέρος ήταν περισσότερο πολιτικό με τις παρεμβάσεις της Ιταλίδας Υπουργού Γεωργίας Teresa Bellanova και του αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας της Γαλλίας Philippe Declaud, καθώς και με τις παρεμβάσεις των μελών της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Clara Aguilera , Paolo De Castro και Anne Sander που ολοκληρώθηκε με το όραμα της Επιτροπής από τον Maciej Golubiewski, επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου του Επιτρόπου Γεωργίας και την Ir?ne Tolleret, Πρόεδρο της διακομματικής ομάδας οίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η συζήτηση επικεντρώθηκε στο ότι τα έκτακτα μέτρα που ελήφθησαν την περασμένη άνοιξη για να προσπαθήσουν να εξισορροπήσουν την προσφορά και να αντιμετωπίσουν τη μείωση της παγκόσμιας ζήτησης ήταν απαραίτητα, αλλά όχι αρκετά. Τα μέτρα αυτά χρηματοδοτήθηκαν από τα περιθώρια που είχαν τα κράτη μέλη ώστε να μπορούν να απελευθερώσουν κονδύλια από τα εθνικά προγράμματα στήριξης, συμπληρωμένα με εθνική ενίσχυση σε ορισμένα κράτη μέλη. Αντιμέτωποι με την ανάγκη άμεσης αντίδρασης και γρήγορης ανταπόκρισης στις επιπτώσεις της κρίσης υγείας, σε μεγάλο αριθμό αμπελουργικών χωρών αποφασίστηκε να αναβληθούν ορισμένες από τις διαρθρωτικές επενδύσεις που προβλέπονται το 2020.

Καθώς η κρίση υγείας συνεχίζεται, το 2021 διαμορφώνεται όχι ως έτος οικονομικής ανάκαμψης για τα ευρωπαϊκά κρασιά, αλλά ως έτος επαγρύπνησης για την αποφυγή υπερβολικών ανισορροπιών στην αγορά. Ταυτόχρονα, οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν να σχεδιάζουν ένα μέλλον που συνδυάζει αναγκαστικά τις περιβαλλοντικές επιδόσεις και τις οικονομικές επιδόσεις. Έτσι, για το 2021, θα συνεχίσουν να χρειάζονται μέτρα έκτακτης ανάγκης.

Ωστόσο, αυτά τα επείγοντα μέτρα πρέπει να αποτελούν μέρος ενός συνεκτικού πολυετούς σχεδίου για την επανέναρξη και για την οικοδόμηση ενός ισχυρού, μακροχρόνιου και αποτελεσματικά βιώσιμου ευρωπαϊκού αμπελοοινικού τομέα.

Πρώτα απ’ όλα, απαιτείται οικονομική ανάκαμψη για τα επόμενα τρία χρόνια για να επανέλθει το επίπεδο κατανάλωσης όπως πριν από την κρίση. Στην πραγματικότητα, θα χρειαστούν τουλάχιστον 2 χρόνια για να ξεκινήσει εκ νέου η δυναμική της ζήτησης. Η κρίση έχει διαταράξει βαθιά τις συνήθειες των καταναλωτών, καθιστώντας πιο δύσκολη και την πορεία της πλήρους ανάκαμψης. Επομένως, θα πρέπει να ενεργήσουμε τόσο στην εσωτερική κατανάλωση όσο και στο να εστιάσουμε στις εξαγωγές.

Ταυτόχρονα, η οικονομική κρίση δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία για να ξεχάσουμε την οικολογική μετάβαση που απαιτείται για να ανταποκριθούμε επαρκώς στην κλιματική αλλαγή.

Είναι προς το συμφέρον της ΕΕ και των οινοποιών της να εκσυγχρονίσουν τα μέσα και τις πρακτικές τους για την αντιμετώπιση της συνεχιζόμενης οικολογικής κρίσης. Η στρατηγική «Farm to Fork» θα έχει περισσότερους κανόνες και, συνεπώς μεγαλύτερο κόστος για τους αγρότες και τους συνεταιρισμούς.

Απαιτείται εκτίμηση επιπτώσεων και η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύσει αυτήν που διεξήγαγε. Είναι προς το συμφέρον όλων των γεωργικών τομέων να υπάρχει μια δίκαιη μετάβαση στις νέες δεσμεύσεις, όπου κανένας δεν θα μείνει πίσω.

Απαιτούνται επαρκή μέσα για την επαρκή αντίδραση στην κρίση και τις προκλήσεις του εγγύς μέλλοντος.

Πρώτα απ’ όλα, είναι απαραίτητη η επέκταση των μέτρων που ελήφθησαν για την κρίση το 2021. Στη συνέχεια, τα εθνικά προγράμματα στήριξης πρέπει να διευρυνθούν και να χρηματοδοτηθούν με σημαντικό προϋπολογισμό. Δεν είναι αξιόπιστο να φανταστεί κανείς ότι τα έκτακτα μέτρα μπορούν να χρηματοδοτηθούν εντός των υφιστάμενων προϋπολογισμών των Εθνικών Προγραμμάτων Στήριξης (ΕΠΣ-Εθνικοί Φάκελοι), καθυστερώντας για μια δεύτερη χρονιά διαρθρωτικές δράσεις, ώστε οι τομείς οίνου της ΕΕ να μπορούν να προετοιμάσουν το μέλλον τους.

Όμως τα εργαλεία κρίσης δεν είναι αρκετά, χρειαζόμαστε ένα πολυετές σχέδιο που θα δίνει προτεραιότητα στην αμπελουργία και θα φέρνει επιπλέον οικονομικούς πόρους, δηλαδή:

• Πρέπει να διασφαλιστεί ότι η ευρωπαϊκή αμπελουργία θα έχει πλήρη πρόσβαση στα επιπλέον 8 δισεκατομμύρια ευρώ του Next Generation Eu Fund στον 2ο πυλώνα
• Τα ΕΠΣ δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται οικονομικά δυσμενέστερα από τα άλλα στοιχεία της ΚΓΠ, ενώ και τα κονδύλια του προϋπολογισμού που προτείνονται στη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ μειώνονται κατά περισσότερο από τη μείωση του προϋπολογισμού της ΚΓΠ 2021-2027,
• Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ σε όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσει ότι η αμπελουργία της ΕΕ θα έχει πρόσβαση σε γεωργο-περιβαλλοντικά μέτρα του 2ου πυλώνα και σε συστήματα διαχείρισης κινδύνων, τα οποία είναι απαραίτητα για την υποστήριξη της οικολογικής και ψηφιακής μετάβασης ,στα οποία ο τομέας οίνου της ΕΕ είναι πρόθυμος να ηγηθεί.

Οι συνεταιρισμοί οίνου διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στις αγροτικές περιοχές, ενώνοντας τις προσπάθειες των αγροτών για να τους ενισχύσουν στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.

Χάρη στους συνεταιρισμούς, οι αγρότες μπορούν να υλοποιήσουν έργα που δεν θα μπορούσαν να υλοποιήσουν μόνοι τους, π.χ. επενδύσεις στα αγροκτήματά τους για εμπορία και εμπορευματοποίηση καρπούμενοι την προστιθέμενη αξία από την αγορά, προώθηση, έρευνα, καινοτομία κ.λπ. Οι συνεταιρισμοί αποτελούν το κλειδί στις αγροτικές περιοχές, που επιτρέπει στους αγρότες να επωφεληθούν από τις παγκόσμιες ευκαιρίες, δίνοντας θέσεις εργασίας σε αγροτικές περιοχές ενάντια στην ερημοποίηση της υπαίθρου.

Η προώθηση των συνεταιρισμών θα κάνει τον αμπελοοινικό τομέα πιο ανταγωνιστικό και πιο ανθεκτικό.