Περλ Χάρμπορ: Ο ιαπωνικός αιφνιδιασμός και η αμερικανική κόλαση

Το πρωί της 7ης Δεκεμβρίου 1941 οι Ηνωμένες Πολιτείες υφίστανται τον μεγαλύτερο αιφνιδιασμό και τη μεγαλύτερη συντριβή της πολεμικής τους ιστορίας.

Η μεγάλη ναυτική βάση στο Περλ Χάρμπορ της Χαβάης δέχεται μια γιγαντιαία αεροπορική επίθεση από 370 περίπου ιαπωνικά πολεμικά αεροσκάφη.

Οι απώλειες για τους αμερικανούς σοκάρουν τον πλανήτη, που ήδη ζει στο σκοτάδι του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

2.403 ναύτες, στρατιώτες και πολίτες σκοτώνονται και περίπου 1.000 τραυματίζονται.

Σχεδόν 20 πολεμικά πλοία και περισσότερα από 300 πολεμικά αεροσκάφη καταστρέφονται, όπως και μεγάλο μέρος των στρατιωτικών εγκαταστάσεων.

«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 4.12.1991, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Από τις συνέπειες της αμερικανικής αυτής πανωλεθρίας ήταν η είσοδος των ΗΠΑ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

«ΤΑ ΝΕΑ», 11 Δεκεμβρίου 1994, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Όπως αναφέρει «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 11ης Δεκεμβρίου 1994, ο τότε αμερικανός πρόεδρος Φρανγκλίνος Ρούζβελτ «είχε περιγράψει την 7η Δεκεμβρίου 1941 ως ‘ημερομηνία που θα παραμείνει ζωντανή στην ατιμία’, επειδή εκείνη την ημέρα η ιαπωνική αεροπορία έπληξε χωρίς προειδοποίηση την αμερικανική βάση του Περλ Χάρμπορ».

Σύμφωνα με στοιχεία που βγήκαν στη δημοσιότητα στις αρχές της δεκαετίας του ’90, προειδοποίηση είχε τελικά υπάρξει, ήταν όμως ιδιαίτερα δυσνόητη.

Το μοιραίο για τους Αμερικανούς δείπνο

Όπως αναφέρει το «ΒΗΜΑ», «Μια μακροσκελής ρηματική διακοίνωση που το υπουργείο [Εξωτερικών της Ιαπωνίας] είχε στείλει στην ιαπωνική πρεσβεία στη Ουάσιγκτον προς επίδοση στην κυβέρνηση των ΗΠΑ έδινε σύντομη μεν αλλά επαρκή προειδοποίηση για την επικείμενη επίθεση.

»Το προσωπικό της πρεσβείας όμως δεν κατάλαβε τον επείγοντα χαρακτήρα της ανακοίνωσης όταν την αποκρυπτογράφησε και άφησε την εργασία στη μέση, πηγαίνοντας για δείπνο σε κινεζικό εστιατόριο της αμερικανικής πρωτεύουσας.

»Όταν το [ιαπωνικό] υπουργείο αργότερα επανέλαβε με άλλο κείμενο τον επείγοντα χαρακτήρα της προειδοποίησης, ήταν πλέον πολύ αργά. Η επίθεση είχε πραγματοποιηθεί»

«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 4.12.1991, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Το 1994, ο 83χρονος Κεϊνιτσίρο Κόντο ένας από τους ιάπωνες διπλωμάτες που υπηρετούσαν στην πρεσβεία την ημέρα της επίθεσης, δήλωσε:

« Μια συνήθης κήρυξη πολέμου συντάσσεται με λίγες φράσεις. Ποιος μπορούσε να φανταστεί ότι μια τόσο μακροσκελής περιγραφή των διαπραγματεύσεων (που είχαν προηγηθεί μεταξύ ΗΠΑ και Ιαπωνίας) αποτελούσε πράγματι κήρυξη πολέμου;».

Έτσι, η ιαπωνική ρηματική διακοίνωση επιδόθηκε σχεδόν μια ώρα μετά την επίθεση ενώ η τραγωδία που είχε πλήξει το Περλ Χάρμπορ είχε ήδη γίνει γνωστή από τα αμερικανικά ραδιόφωνα».

«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 8.3.1968, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Τελικά το ιαπωνικό υπουργείο Εξωτερικών δεκαετίες μετά αναγνώρισε την ασάφεια του ιαπωνικού κειμένου και την ανικανότητα των διπλωμάτων του στην Ουάσιγκτον να το ερμηνεύσουν.

«Είναι εξαιρετικά λυπηρό ότι συνέβη κάτι τέτοιο, που το θεωρούμε ασυγχώρητο».

Οι μαρτυρίες

Το 1991, με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την ιαπωνική επίθεση, ο «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» δημοσίευσε μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τις δραματικές εκείνες ώρες του Περλ Χάρμπορ. Ήταν ο Ζέντζι Άμπε, υποσμηναγός της ιαπωνικής αεροπορίας και ο Φιλ Ραζμούσεν, πιλότος της δύναμης της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας που στάθμευε στο Περλ Χάρμπορ.

Ο ιάπωνας πιλότος Ζέντζι Άμπε, «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 4.12.1991, Ιστορικό Αρχείο 

«Ο νεαρός υποσμηναγός Ζέντζι Άμπε ξύπνησε κάπως ανήσυχος μέσα στο πιλοτήριο του αεροπλάνου του, το οποίο ταξίδευε πάνω σε ένα μεταγωγικό, με έντεκα ακόμη σκάφη του ίδιου τύπου.Μετά από μήνες εντατικής προετοιμασίας γι’ αυτή την ημέρα, ο Άμπε βρισκόταν σε έξαψη. Πλύθηκε ξυρίστηκε προσεκτικά και ντύθηκε με επιμέλεια.

«Έριξε μια ματιά στη φωτογραφία της γυναίκας και του γιου του που είχε στην τσέπη του. Μερικά λεπτά αργότερα πετούσε προς τον στόχο του: Περλ Χάρμπορ. Στη μέση της διαδρομής άκουσε το κωδικό σύνθημα: «Τόρα, τόρα, τόρα» (τίγρη, τίγρη, τίγρη).

Γιαπωνέζοι πιλότοι που συμμετείχαν στην επίθεση

«Μια ώρα μετά την απογείωσή μας ο ασυρματιστής με πληροφόρησε ότι έπιασε στις συχνότητες του το κωδικό σύνθημα ΄τόρα-τόρα-τόρα’. ‘Ωραία’ είπα. Δύο λεπτά αργότερα βρεθήκαμε υπό τα αντιαεροπορικά πυρά των Αμερικανών, που σημάδευαν με εκπληκτική ευστοχία.

«Όταν έφτασα ακριβώς πάνω από το Περλ Χάρμπορ, εντόπισα ένα εχθρικό πλοίο και κατέβηκα περισσότερο. Προς στιγμήν μου δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι θα πέσω στο νερό. Ξαφνικά συνήλθα και άρχισα να ανεβαίνω. Ο ασυρματιστής φώναζε από χαρά: ‘Πετύχαμε διάνα!’. Όταν επέστρεψα στη βάση μας πληροφορήθηκα ότι το πλοίο που είχα χτυπήσει ήταν μάλλον το ‘’Αριζόνα’’».

«Το μόνο που σκεφτόμουν εκείνη την ώρα ήταν να φύγω σώος από το πεδίο της μάχης», δήλωνε Ζέντζι Άμπε  Δεν φανταζόμουν ότι συμμετείχα σε μια καθοριστική ιστορική στιγμή. Είναι κάτι που οφείλουμε πάντοτε να γιορτάζουμε»

Δευτερόλεπτα μετά την επίθεση

«Με το που ξέσπασε η επίθεση, πετάχτηκα επάνω. Επικρατούσε χάος. Οι αποθήκες των πυρομαχικών τινάζονταν στον αέρα. Τα αεροσκάφη έλιωναν σαν το κερί. Για κάποιον περίεργο λόγο είχαν μείνει άθικτα τα Curtiss P-36σ.

Ο αμερικανός πιλότος, Φιλ Ραζμούσεν «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 4.12.1991, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

«Πήδησα στο πρώτο που βρήκα μπροστά μου. Σε λίγο πετούσα μέσα σε σύννεφα καπνού και τεράστιες φλόγες, χωρίς να ξέρω πού πηγαίνω. Είχαμε κάνει, βέβαια εκπαίδευση, αλλά ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχα σε πραγματική μάχη.

«Δίπλα μου πετούσε ένας δικός μας. Χτυπήθηκε και άρχισε να πέφτει. Τον είδα να κάνει βουτιά στη θάλασσα με έναν Γιαπωνέζο πίσω του ως την τελευταία στιγμή».

«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 4.12.1991, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Η επόμενη ημέρα

Η ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ έπληξε σε βαθμό ατιμωτικό το κύρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Παρ’ όλα αυτά σε στρατιωτικό επίπεδο οι ΗΠΑ κατόρθωσαν να επουλώσουν, τα πολύτιμα αποθέματα πετρελαίου της αμερικανικής βάσης.

Μία ημέρα αργότερα, στις 8 Δεκεμβρίου, οι ΗΠΑ, ύστερα από απόφαση του Κογκρέσου κηρύσσουν τον πόλεμο στην Ιαπωνία. Στις  11 Δεκεμβρίου, η σύμμαχος της Ιαπωνίας, Γερμανία κηρύσσει τον πόλεμο στις ΗΠΑ, οι οποίες λίγες ώρες αργότερα ανταπαντούν αναλόγως.

Οι ΗΠΑ «μπαίνουν» στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλάζοντας καθοριστικά τις ισορροπίες στο Δυτικό Μέτωπο.