Τουρκική προκλητικότητα : Εξαντλείται η υπομονή της Ευρώπης – Συνεδριάζει το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων

Το δρόμο των κυρώσεων ΄στην Άγκυρα φαίνεται πως αρχίζουν να δείχνουν δειλά δειλά ολοένα και περισσότερα ευρωπαίοι αξιωματούχοι οι οποίοι βλέπουν την Τουρκία να αγνοεί όλες τις εκκλήσεις για αποκλιμάκωση της έντασης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Οι προκλητικές ενέργειες με τις νέες παράνομες Navtex, την εμπρηστική ρητορική όπως αυτή του εμπνευστή της «Γαλάζιας Πατρίδας» Τζιχάτ Γιατζί ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ έθεσε ζήτημα για 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες  αλλά και τις δηλώσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ σχετικά με την κυριαρχία στο Καστελλόριζο, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στην Ευρώπη, η οποία θα πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να περάσει αυτή τη φορά στη φάση των κυρώσεων.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα συζητήσουν σήμερα το κατά πόσον θεωρούν επιβεβλημένο να υπάρξουν κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας εξαιτίας των ενεργειών της στην ανατολική Μεσόγειο, προτού οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της να αποφασίσουν, αργότερα μέσα στην εβδομάδα, εάν θα κάνουν πράξη την απειλή τους να προχωρήσουν στη λήψη τιμωρητικών μέτρων.

«Οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να εξετάσουν ποιες θα είναι οι συνέπειες»

Μπορεί οι ΥΠΕΞ να μην πάρουν αποφάσεις στο σημερινό συμβούλιό τους ωστόσο αναμένεται να διαφανεί το αρνητικό κλίμα που υπάρχει για την Άγκυρα και η δυσαρέσκεια της Ευρώπης για το μπαράζ των προκλητικών ενεργειών της.

Το προηγούμενο διάστημα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είχε προειδοποιήσει σε όλους τους τόνους την Τουρκία να σταματήσει τις έρευνες στα νερά της ανατολικής Μεσογείου, διαμηνύοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα αντιμετώπιζε συνέπειες .

«Εξ όσων γνωρίζω, καμία κυβέρνηση της ΕΕ δεν αμφισβητεί την άποψη ότι η κατάσταση είναι σήμερα χειρότερη απ’ ό,τι ήταν τον Οκτώβριο και άρα οι ηγέτες πρέπει να εξετάσουν ποιες θα είναι οι συνέπειες», ανέφερε ευρωπαίος αξιωματούχος. «Ζητήσαμε αλλαγή και δεν ήρθε», εξήγησε δείχνοντας ότι η υπομονή της Ευρώπης αρχίζει να εξαντείται.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση καταγράφει τη συνέχιση των ερευνητικών δραστηριοτήτων τουρκικών πλοίων στα ύδατα της ανατολικής Μεσογείου, που η Αθήνα τονίζει ότι καθιστούν αδύνατη την έναρξη επίσημων συνομιλιών με την Αγκυρα για τις διαφωνίες των δύο πλευρών.

Η Γερμανία κρατάει το κλειδί

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ αξίωσε την περασμένη εβδομάδα η Τουρκία να πάψει να «παίζει παιγνίδια», προσφέροντας παραχωρήσεις μόνο για να τις πάρει πίσω.

Η χώρα που κρατάει το κλειδί ως προς την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία είναι η Γερμανία, η οποία ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο. Το Βερολίνο ήλπιζε ότι θα μεσολαβούσε μεταξύ της Αθήνας και της Αγκυρας, αλλά οργίστηκε όταν η Τουρκία ξανάρχισε την εξερεύνηση για κοιτάσματα αερίου στα ανοικτά της Κύπρου τον Οκτώβριο, έπειτα από σύντομη παύση.

«Το ότι εστάλη το πλοίο (Oruç Reis) ξανά στη θάλασσα αμέσως μετά τη σύνοδο (κορυφής του Οκτωβρίου) δεν το πήραν πολύ καλά τα κράτη μέλη που κατέβαλαν μεγάλες προσπάθειες (…). Η υπομονή της Γερμανίας έχει όρια», επισήμανε ευρωπαίος διπλωμάτης ενήμερος για την προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η Γαλλία και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιχειρηματολογούν ότι είναι ώρα να τιμωρηθεί η Τουρκία, μέλος του NATO και στη θεωρία κράτος υποψήφιο προς ένταξη στην ΕΕ, που οι Βρυξέλλες θεωρούν πως χρησιμοποιεί τη διένεξη όσον αφορά τα κοιτάσματα αερίου για εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες.

«Οι κυρώσεις είναι στο τραπέζι»

Η κυβέρνηση της Τουρκίας απορρίπτει τη σεναριολογία περί επιβολής κυρώσεων από την ΕΕ, τονίζοντας πως η κίνηση αυτή δεν θα ήταν εποικοδομητική.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε να επιβληθούν κυρώσεις την 26η Νοεμβρίου. Η επιστροφή του Ορούτς Ρέις στο λιμάνι και η πρόσκληση του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στους Ευρωπαίους για διάλογο μπορεί ωστόσο να θεωρηθεί πως δίνουν στην ΕΕ λόγους να μην προχωρήσει, προς το παρόν.

«Οι κυρώσεις είναι στο τραπέζι» αλλά η επιβολή τους «δεν είναι αυτόματη», εξήγησε ο ευρωπαίος διπλωμάτης.

Όλα δείχνουν ότι η Άγκυρα ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου  παίζει τα ρέστα της και τα μηνύματα που στέλνει είναι άκρως απειλητικά. Μένει να φανεί πως η ΕΕ θα αντιμετωπίσει αυτή την επικίνδυνη κατάσταση.

Μάχη Ελλάδας και Κύπρου για επιβολή κυρώσεων

Η Ελλάδα και η Κύπρος ζητούν κυρώσεις καθώς εκτιμούν ότι η διορία που έδωσε τον περασμένο Οκτώβριο η ΕΕ στην Τουρκία ουσιαστικά έδειξε ότι η γειτονική χώρα δεν είναι διατεθειμένη να κάνει πίσω από τις προκλήσεις και τις επιθετικές ενέργειες που αμφισβητούν κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα σε δύο κράτη μέλη της ΕΕ όπως είναι η Ελλάδα και η Κύπρος.

Προς την κατεύθυνση αυτή ο Νίκος Δένδιας έχει επιδοθεί σε ένα διπλωματικό μαραθώνιο από τις προηγούμενες μέρες πραγματοποιώντας τηλεφωνικές συνομιλίες με ομολόγους του της ΕΕ προκειμένου να ενισχύσει το μπλοκ των δυνάμεων εντός της ΕΕ που θέλουν κυρώσεις.

Χαραμάδα προσδοκιών για κυρώσεις άφησε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ με δήλωσή του την Παρασκευή λέγοντας ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία κάνοντας σαφές ότι οι Βρυξέλλες δεν θα μείνουν στα λόγια αυτή τη φορά αν η Άγκυρα δεν αλλάξει συμπεριφορά.

Νέα προειδοποίηση ή κυρώσεις;

Τα σενάρια ενόψει της Συνόδου Κορυφής που θα ασχοληθεί με την τουρκική προκλητικότητα είναι αρκετά καθώς η στάση της Ευρώπης δεν είναι ενιαία.

Οι μέχρι τώρα ενδείξεις συγκλίνουν στη διαπίστωση πως ως προς τις κυρώσεις και το χρονοδιάγραμμα επιβολής τους η ΕΕ αναμένεται να κάνει ένα βήμα πιο μπροστά σε σχέση με τη Σύνοδο του προηγούμενου Οκτωβρίου ωστόσο ακόμα δεν είναι σαφές που θα φτάσει αυτό το βήμα.

Θα πρόκειται για ήπιες κυρώσεις όπως λέει ένα από τα επικρατέστερα σενάρια; Θα είναι σκληρότερες με την προειδοποίηση πως θα ενεργοποιηθούν στην αμέσως μετά τη Σύνοδο επόμενη τουρκική πρόκληση και όχι αυτόματα;

Από την πλευρά της η Ελλάδα έχει παραπέμψει στις αποφάσεις του Οκτωβρίου αλλά και στην αναφορά Μητσοτάκη για το εμπάργκο όπλων στην Τουρκία κατά τη σύνοδο του Νοεμβρίου, θέμα το οποίο κρατάει ψηλά στην ατζέντα και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας εξαπολύοντας βέλη κατά της Γερμανίας.

Σε κάθε περίπτωση τα πράγματα κινούνται σε οριακό επίπεδο και ουσιαστικά η σύνοδος κορυφής του Δεκεμβρίου αποτελεί ένα σταθμό για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, κάτι σαν την ώρα της αλήθειας τόσο για την ΕΕ όσο και για την Τουρκία.