Αναστασία Τσουκαλά: Σοβαρά ερωτήματα για την έρευνα για τους υπαίτιους του τραυματισμού της

Σε μια σοβαρή καταγγελία προέβη ο δικηγόρος Βασίλης Παπαστεργίου, συνήγορος της καθηγήτριας Αναστασίας Τσουκαλά που είχε τραυματιστεί σοβαρά στις 17/11/2017 στη διάρκεια επεισοδίων στα Εξάρχεια. Η καταγγελία αφορά το γεγονός ότι τρία χρόνια μετά δεν έχει υπάρξει καμία ενημέρωση για την πρόοδο της έρευνας για τη διερεύνηση των συνθηκών τραυματισμού της και την αναζήτηση των υπαιτίων.

Η κ. Τσουκαλά είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris- Saclay. Ασχολείται με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή πολιτικών εσωτερικής ασφάλειας στην Ευρώπη, καθώς και με την κοινωνική κατασκευή της απειλής. Το πιο πρόσφατο βιβλίο της, που κυκλοφόρησε το 2019 μελετά τα φαινόμενα ένοπλης πάλης στην Ελλάδα μετά τον Δεκέμβριο του 2008. Στο παρελθόν έχει διατελέσει σύμβουλος του Χρήστου Παπουτσή το 2010-2012, όταν ο τελευταίος ήταν υπουργός Δημοσίας Τάξης και από το 2016 μέχρι το 2019 ήταν αντιπρόεδρος του ΚΕΜΕΑ (Κέντρο Μελετών Ασφαλείας), του ερευνητικού κέντρου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Γνωστή για την επιστημονική της κατάρτιση αλλά και την ενεργή δημοκρατική ευαισθησία της απέναντι σε ζητήματα κρατικού αυταρχισμού είχε καταγγείλει το 2014 τις φασιστικές θέσεις δοκίμων αξιωματικών της αστυνομίας.

Το βράδυ της 17/11/2017 η κ. Τσουκαλά, που κατοικεί στα Εξάρχεια, βρισκόταν κοντά στους φωτορεπόρτερ που κάλυπταν τα επεισόδια που είχαν ακολουθήσει την πορεία του Πολυτεχνείου. Τότε τραυματίστηκε σοβαρά από φωτοβολίδα που ρίχτηκε από άγνωστο. Η ζωή της κινδύνευσε και ακόμη και όταν διέφυγε τον κίνδυνο νοσηλεύτηκε για καιρό, ενώ η πλήρης αποκατάσταση της υγείας πιθανώς να μη συμβεί ποτέ.

Θα περίμενε κανείς ότι λόγω της σοβαρότητας του περιστατικού και των συνθηκών μέσα στις οποίες αυτό έλαβε χώρα να υπήρχε μεγάλη κινητοποίηση των διωκτικών αρχών για την αναζήτηση τω υπευθύνων. Ιδίως όταν επρόκειτο για μια πανεπιστημιακό και ερευνήτρια που συνεργαζόταν και με το αρμόδιο υπουργείο.

Ωστόσο, τρία χρόνια μετά δεν φαίνεται να έχει γίνει κάποια πραγματική πρόοδος στη σχετική έρευνα. Ή τουλάχιστον, αυτή δεν έχει γνωστοποιηθεί στην πλευρά της κ. Τσουκαλά και του συνηγόρου της. Ούτε φάνηκε να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια να απευθυνθούν οι διωκτικές αρχές στην ίδια την κ. Τσουκαλά. Αντίθετα, πέραν της αρχικής κατάθεσης, που ελήφθη κατά τις πρώτες μέρες της νοσηλείας δεν υπήρξε κάποια επικοινωνία ανακριτικών αρχών μαζί της. Δεν κλήθηκε καν να καταθέσει κατά την κύρια ανάκριση, όπως θα ήταν λογικό και αναμενόμενο. Η ίδια η δικογραφία για την υπόθεση του σοβαρού τραυματισμού της αφορά λιγότερο το περιστατικό αυτό και περισσότερο επιθέσεις κατά αστυνομικών εκείνη την ημέρα.

Όταν η κ. Τσουκαλά, δια του πληρεξουσίου δικηγόρου της ζήτησε να λάβει γνώση των εγγράφων που αφορούν τον τραυματισμό της από τη σχετική δικογραφία, έλαβε μόνο την έκθεση ιατρικής πραγματογνωμοσύνης και τις ιατρικές βεβαιώσεις και ούτε καν την κατάθεση που είχε η ίδια δώσει αρχικά. Κανένα άλλο έγγραφο δεν της γνωστοποιήθηκε.

Το γεγονός αυτό γεννά εύλογα ερωτήματα. Έχει υπάρξει κάποια πρόοδος στη διερεύνηση αυτής της σοβαρής υπόθεσης; Έχουν αναζητηθεί στοιχεία και ύποπτοι; Έχει γίνει προσπάθεια να διακριβωθούν οι συνθήκες του τραυματισμού; Η μη γνωστοποίηση εγγράφων αφορά επιλογή να μην γνωστοποιηθούν έγγραφα που υπάρχουν, ή σημαίνει ότι δεν υπάρχουν έγγραφα γιατί δεν υπήρξε παραπέρα έρευνα της υπόθεσης;

Γι’ αυτόν τον λόγο και η καταγγελία δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη. Χρειάζεται από τη μεριά των αρχών να δοθούν όλες οι αναγκαίες απαντήσεις και η αυτονόητη δέσμευση ότι θα υπάρξει πραγματική διερεύνηση αυτής της υπόθεσης.

Β. Παπαστεργίου: η απουσία έρευνας προκαλεί εύλογη ανασφάλεια στους πολίτες

Αναλυτικά η δήλωση του δικηγόρου Βασίλη Παπαστεργίου, συνηγόρου της κ. Τσουκαλά έχει ως εξής:

«Την 17-11-2017 η εντολέας μου Αναστασία Τσουκαλά τραυματίστηκε βαριά από ρίψη φωτοβολίδας κατά την διάρκεια επεισοδίων στα Εξάρχεια. Νοσηλεύθηκε σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και η ζωή της κινδύνευσε σοβαρά. Το αριστερό της πόδι υπέστη σοβαρότατο έγκαυμα με αποτέλεσμα την εκτεταμένη καταστροφή μυικών ιστών και του δέρματος. Ακόμα και σήμερα δεν έχει υπάρξει αποκατάσταση της κατάστασης της υγείας της και πιθανότατα αυτό δεν θα συμβεί ποτέ.

Εύλογα επιδίωξε να ενημερωθεί για την πορεία των ερευνών σχετικά με την διερεύνηση των συνθηκών και των υπαιτίων του τραυματισμού της. Ας σημειωθεί ότι, πέρα από μια κατάθεσή της που λήφθηκε κατά τις πρώτες ημέρες της νοσηλείας της, δεν υπήρξε από την πλευρά της Πολιτείας και από οποιαδήποτε ανακριτική αρχή οποιαδήποτε άλλη επικοινωνία μαζί της. Τρία χρόνια μετά και έχοντας εντοπίσει – όχι χωρίς δυσκολία – την πορεία της σχετικής δικογραφίας, η οποία αφορά κατά κύριο λόγο όχι το συμβάν του τραυματισμού της αλλά επιθέσεις που έλαβαν χώρα την ίδια ημέρα σε βάρος αστυνομικών, ζήτησε να λάβει ενημέρωση για κάθε έγγραφο που αφορά τα παραπάνω, δηλαδή την πορεία της έρευνας για την διακρίβωση των συνθηκών του τραυματισμού της και τον εντοπισμό των υπαιτίων.

Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, της κοινοποιήθηκαν, κατόπιν αιτήσεών της, κάποια έγγραφα (έκθεση ιατρικής πραγματογνωμοσύνης και ιατρικές βεβαιώσεις), τα οποία καταγράφουν την κατάσταση της υγείας και της νοσηλείας της. Αντιθέτως, δεν της γνωστοποιήθηκε απολύτως τίποτα σε σχέση με το κρίσιμο ζήτημα των ερευνών σχετικά με τον σοβαρότατο τραυματισμό της. Σημειωτέον ότι η ίδια δεν κλήθηκε καν για κατάθεση κατά την τακτική ανάκριση.

Η διεξαγωγή επαρκούς έρευνας από την πλευρά της Πολιτείας για την διερεύνηση μιας τόσο σοβαρής πράξης είναι δικαίωμα κάθε Ελληνίδας και κάθε Έλληνα πολίτη.

Η απουσία της συνιστά σοβαρή παράλειψη του Ελληνικού κράτους και προκαλεί εύλογη ανασφάλεια στους πολίτες.

Ο συνήγορος υπεράσπισης»