Brexit : Τίποτα στο βάθος του τούνελ δεν δείχνει συμφωνία

Η Βρετανία ανακοίνωσε ότι θα αποσύρει από το νομοσχέδιο τις ρυθμίσεις που παραβιάζουν την συμφωνία αποχώρησης, αφού έφθασε σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ενωση για την εφαρμογή της.

Ο Μάικλ Γκόουβ, κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης του Μπόρις Τζόνσον, ανακοίνωσε ότι «υπήρξε επί της αρχής συμφωνία για όλα τα θέματα, κυρίως αναφορικά με το Πρωτόκολλο για την Ιρλανδία και την Βόρεια Ιρλανδία».

Πλέον, η Βρετανία θα αποσύρει τα άρθρα 44, 45 και 47 του Νομοσχεδίου για την Εσωτερική Αγορά (Internal Market Bill) και δεν θα εισαγάγει άλλες αντίστοιχες ρυθμίσεις στο Νομοσχέδιο περί Φορολογίας (Taxation Bill), ανακοίνωσε η βρετανική κυβέρνηση.

Τα άρθρα αυτά παραβίαζαν την συμφωνία αποχώρησης και, κατά συνέπεια, το διεθνές δίκαιο. Η συμφωνία διασφαλίζει ότι η συμφωνία αποχώρησης θα είναι σε πλήρη ισχύ την 1η Ιανουαρίου, ανακοίνωσε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μάρος Σέφκοβιτς.

Αίρεται ένα βασικό εμπόδιο

Η συμφωνία είναι ανεξάρτητη των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, αίρει ένα βασικό εμπόδιο, καθώς οι Βρυξέλλες είχαν προειδοποιήσει ότι δεν επρόκειτο να υπάρξει εμπορική συμφωνία, εάν το Λονδίνο επέμενε στην αποξήλωση της συμφωνίας αποχώρησης.

Κερδίζοντας τις απώλειες των τελευταίων ημερών, η στερλίνα ανέβηκε στο 1,3367 δολάριο, αλλά και έναντι του ευρώ. Η κυβέρνηση της Ιρλανδίας χαιρέτισε την συμφωνία επί της αρχής ανάμεσα στην ΕΕ και την Βρετανία για τον τρόπο εφαρμογής του Πρωτοκόλλου για την Βόρεια Ιρλανδία, με την επιβολή ελέγχων, ρυθμιστικού πλαισίου και γραφειοκρατικών διατυπώσεων στην περιοχή.

Το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας αποτελεί μέρος της συμφωνίας του διαζυγίου και προλαμβάνει την επαναφορά ενός «σκληρού» συνόρου ανάμεσα στην Βόρεια Ιρλανδία, επαρχία του Ηνωμένου Βασιλείου, και την Δημοκρατία της Ιρλανδίας, και μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, διατηρώντας την Βόρεια Ιρλανδία εντός της τελωνειακής ένωσης και της ενιαίας αγοράς για τα προϊόντα μετά την 31η Δεκεμβρίου, οπότε το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο (δηλαδή η Βρετανία) θα αποχωρήσει πλήρως από την Ενωση.

Η ΕΕ δεν θα θυσιάσει το μέλλον της

Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν θα θυσιάσει ποτέ το μέλλον της για να συνάψει μετά-Brexit συμφωνία, με τίμημα υποχωρήσεις που θα έπλητταν την ενιαία αγορά της, προειδοποίησε σήμερα επικεφαλής ευρωπαίος διαπραγματευτής Μισέλ Μπαρνιέ, την στιγμή που οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες για την μελλοντική εμπορική συμφωνία που θα διέπει τις σχέσεις τους έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο.

«Δεν θα θυσιάσουμε ποτέ το μέλλον μας για μία στιγμή του παρόντος. Η πρόσβαση στην ενιαία αγορά μας σημαίνει προϋποθέσεις», έγραψε στο Twitter ο Μισέλ Μπαρνιέ μετά την ολοκλήρωση συνόδου των υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και τονίζοντας ότι υπάρχει «απόλυτη ενότητα» των 27 απέναντι στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Αποστολή ύστατης ευκαιρίας

Ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον θα βρεθεί στις Βρυξέλλες τις επόμενες ημέρες για να συναντηθεί με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε μία αποστολή της ύστατης ευκαιρίας για την απεμπλοκή των διαπραγματεύσεων για την εμπορική συμφωνία που θα διέπει τις σχέσεις ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά την μετά-Brexit εποχή.

«Η κατάσταση φαίνεται πολύ περίπλοκη και οι πιθανότητες να μην τα καταφέρουμε είναι ανοικτές», προειδοποίησε ωστόσο βρετανός αξιωματούχος.

Το μοναδικό αποτέλεσμα της χθεσινής τηλεφωνικής επικοινωνίας ανάμεσα στον βρετανό πρωθυπουργό και την πρόεδρο της Κομισιόν ήταν και πάλι η διαπίστωση ότι δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την επίτευξη συμφωνίας.

Χωρίς Τζόνσον η Σύνοδος Κορυφής

Η ημερομηνία της έλευσης του Μπόρις Τζόνσον στις Βρυξέλλες δεν έχει καθορισθεί, αλλά, σε κάθε περίπτωση, δεν θα συμμετάσχει στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής που είναι προγραμματισμένης για τις 10 και 11 Δεκεμβρίου (Πέμπτη και Παρασκευή) στην βελγική πρωτεύουσα.

Οι δύο πλευρές τόνισαν ότι οι διαπραγματεύσεις σκαλώνουν πάντα στα τρία γνωστά θέματα: την πρόσβαση των ευρωπαίων αλιέων στα βρετανική ύδατα, τη διασφάλιση εγγυήσεων για την καθιέρωση όρων ισότιμου ανταγωνισμού μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου και το καθεστώς επίλυσης των διαφορών που θα προκύπτουν από την εφαρμογή της μετά-Brexit εμπορικής συμφωνίας.

Κατά την διάρκεια της  χθεσινής ενημέρωσης των πρεσβευτών των 27 ευρωπαϊκών χωρών, ο ευρωπαίος διαπραγματευτής Μισέλ Μπαρνιέ δεν έκρυψε ότι δεν υπάρχει πρόοδος σε κανένα από τα τρία θέματα.

Στην συνέχεια δήλωσε κατά την ενημέρωση των ευρωβουλευτών ότι μία απόφαση για την δυνατότητα επίτευξης συμφωνίας ή μη θα πρέπει να ληφθεί μέχρι αύριο, παραμονή της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής.

Ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα

Μετά την τηλεφωνική της συνομιλία με τον Μπόρις Τζόνσον, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μίλησε μέσω τηλεδιάσκεψης με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, την καγκελάριο της Γερμανίας Αγγελα Μέρκελ και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Επισήμως, θέμα της συνομιλίας ήταν η προετοιμασία της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής αυτής της εβδομάδας. Ομως είναι φανερό ότι το Brexit ήταν παρών στην συζήτηση.

Ανάλογα με το αποτέλεσμα των συνομιλιών, οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα κληθούν ενδεχομένως να εξετάσουν τους άξονες μίας συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο…ή να επισφραγίσουν την αποτυχία των διαπραγματεύσεων, απαιτώντας στην περίπτωση αυτήν την λήψη επειγόντων μέτρων για την αντιμετώπιση του σοκ της ρήξης.

Οχι από Τζόνσον σε παράταση

Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται υπό ασφυκτική πίεση, αφού, στην περίπτωση που υπάρξει εμπορική συμφωνία, και αυτή θα είναι 700σέλιδη, τα εθνικά κοινοβούλια των 27 θα κληθούν να την επικυρώσουν και αυτό πριν από την 1η Ιανουαρίου, οπότε υποτίθεται ότι θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ. Η ημερομηνία είναι όλο και περισσότερο υποθετική δεδομένης της ντε φάκτο παράτασης των διαπραγματεύσεων.

«Αν τα πνεύματα δεν είναι έτοιμα, ας ξαναβρεθούμε τον επόμενο χρόνο», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) η ευρωβουλευτής Ναταλί Λουαζό.

Ωστόσο, εκπρόσωπος του Τζόνσον απέκλεισε το ενδεχόμενο παράτασης των διαπραγματεύσεων το 2021.

Ομως τίποτε δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς να ληφθούν υπ΄όψιν οι ανησυχίες των ευρωπαϊκών κρατών για το ενδεχόμενο υπερβολικών ευρωπαϊκών υποχωρήσεων προς τους Βρετανούς. Αλλωστε, ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, έχουν απειλήσει να προβάλουν το βέτο τους σε οποιαδήποτε συμφωνία δεν κριθεί ικανοποιητική.

Νέο σοκ

Την ώρα που η ευαισθησία ορισμένων χωρών όπως η Γαλλία και η Ολλανδία ως προς το θέμα της αλιείας θεωρείται δεδομένη, ο πραγματικός σκόπελος των συνομιλιών είναι ο καθορισμός των όρων που θα εγγυώνται ισότιμες συνθήκες ανταγωνισμού στις εμπορικές σχέσεις των δύο πλευρών και προϋποθέτουν σύγκλιση στους τομείς των κρατικών επιδοτήσεων , των κοινωνικών και περιβαλλοντικών κανόνων, της λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Κάνοντας μία υποχώρηση, η βρετανική κυβέρνηση δήλωσε χθες διατεθειμένη να υπαναχωρήσει ως προς τις επίμαχες ρήτρες του νομοσχεδίου περί Εσωτερικού Εμπορίου, οι οποίες παραβιάζουν κατάφωρα την συμφωνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση κυρίως ως προς το θέμα της Βόρειας Ιρλανδίας και ειδικότερα ως προς το ζήτημα  πού θα βρίσκονται τα σύνορα ανάμεσα στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, αφού, χωρίς σύνορα, δεν νοείται Brexit.

Εκνευρισμός στην ΕΕ

Η πρόθεση καταπάτησης της συμφωνίας του Brexit εκ μέρους του Λονδίνου και μάλιστα των πλέον ευαίσθητων ρυθμίσεών της, έχει εξοργίσει τους Ευρωπαίους. Από την επίσημη αποχώρησή του από την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να εφαρμόζει τους ευρωπαϊκούς κανόνες για την μεταβατική περίοδο που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου, οπότε η χώρα εξέρχεται οριστικά από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση.

Ελλείψει συμφωνίας, οι συναλλαγές ανάμεσα στην ΕΕ και το Λονδίνο θα διέπονται από τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, πράγμα που σημαίνει την επιβολή δασμών και ποσοστώσεων, με κίνδυνο ένα νέο οικονομικό σοκ για τις οικονομίες που έχουν ήδη πληγεί από την επιδημία του κορονοϊού.