Η Ευρώπη διαπραγματεύεται νέο στόχο για το κλίμα

Οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα προσπαθήσουν αυτή την εβδομάδα να συμφωνήσουν ομόφωνα για νέους στόχους μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου, ωστόσο οι διαπραγματεύσεις περιπλέκονται λόγω διαφωνίας για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.

Λίγες ημέρες πριν από τη νέα σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα, οι 27 ηγέτες της ΕΕ συναντώνται στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και την Παρασκευή προκειμένου να συμφωνήσουν σε μείωση των εκπομπών την επόμενη δεκαετία κατά 55% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.

Ο σημερινός στόχος της ΕΕ είναι μείωση κατά 40% έως το 2030.

Βιασύνη

Η ΕΕ, επισημαίνει το Reuters, επιθυμεί να καταλήξει σε συμφωνία οπωσδήποτε εντός της εβδομάδας. Στις 12 Δεκεμβρίου ξεκινά η παγκόσμια σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα, όπου κυβερνήσεις από όλο τον κόσμο θα παρουσιάσουν νέους κλιματικούς στόχους. Οι Βρυξέλλες δεν θέλουν να εμφανιστούν με άδεια χέρια.

Κάτι τέτοιο θα υπονόμευε τη θέση της ΕΕ ως παγκόσμιου ηγέτη στις προσπάθειες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, την ώρα που η Κίνα και η νέα αμερικανική κυβέρνηση ετοιμάζονται να θέσουν υψηλότερους στόχους.

Σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων αυτή την εβδομάδα, η ΕΕΕ κινδυνεύει επίσης να μην τηρήσει την υπόσχεσή της να παρουσιάσει νέους στόχους, όπως προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού.

Κόντρα για τον προϋπολογισμό

Πηγές που επικαλείται το Reuters αναφέρουν ότι η επίτευξη συμφωνίας εξαρτάται από τη διαμάχη για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό της περιόδου 2021-27, ένα πακέτο 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ που περιλαμβάνει σχέδιο ανάκαμψης από την πανδημία Covid-19.

Η Πολωνία και η Ουγγαρία, οι οποίες δέχονται επικρίσεις από την ΕΕ για παρεμβάσεις τους στη δικαιοσύνη και τα ΜΜΕ, μπλοκάρουν τον προϋπολογισμό αντιδρώντας στον όρο που συνδέει τη χρηματοδότησή τους με το σεβασμό στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.

Το ζήτημα του κλίματος συνδέεται με τη χρηματοδότηση, δεδομένου ότι το 30% του προϋπολογισμού θα διατεθεί ως βοήθεια για τη μείωση των εκπομπών σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Οι διαπραγματεύσεις στη σύνοδο κορυφής αναμένεται να εστιαστούν στους όρους που συνοδεύουν τον νέο στόχο για το κλίμα. Αν και καμία ευρωπαϊκή κυβέρνηση δεν έχει δηλώσει αντίθετη στον στόχο του 55%, χώρες που εξαρτώνται από τον λιθάνθρακα, όπως η Πολωνία και η Τσεχία, πιέζουν για εγγυήσεις της ΕΕ στην προσπάθεια απεξάρτησης από τον άνθρακα.

Γιατί 55%;

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο περιορισμός των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% την επόμενη δεκαετία είναι απαραίτητος προκειμένου να επιτευχθεί ο μακροπρόθεσμος στόχος για μηδενισμό των καθαρών εκπομπών έως το 2050.

Εάν εφαρμοζόταν σε παγκόσμιο επίπεδο, ο στόχος για μηδενισμό των εκπομπών έως τα μέσα του αιώνα θα περιόριζε την αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό μέχρι τα τέλη του αιώνα, ώστε να αποτραπούν οι χειρότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Το χρονικό περιθώριο είναι στενό, καθώς η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει ήδη αυξηθεί κατά 1 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, μια μεταβολή που αυξάνει τη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκές εκτιμήσεις, ο νέος στόχος του 55% θα απαιτούσε επιπλέον επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα ύψους 350 δισεκατομμυρίων ευρώ το χρόνο για μια δεκαετία.

Ενδεχόμενη συμφωνία των 27 θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο ζητά μεγαλύτερη μείωση κατά 60%.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν ακόμα περισσότερα.