Στέλιος Κυριακίδης : Μια μυθική μορφή του ελληνικού αθλητισμού

Μια από τις κορυφαίες μορφές του ελληνικού αθλητισμού στον 20ό αιώνα, ο Στυλιανός (Στέλιος) Κυριακίδης, έφυγε από τη ζωή πριν από 33 χρόνια, στις 10 Δεκεμβρίου 1987.

Γεννημένος στο χωριό Στατός της Πάφου το 1910, ο Στέλιος ήταν το στερνοπούλι μιας φτωχής αγροτικής οικογένειας με πέντε παιδιά.

Θέλοντας να συνδράμει οικονομικά την οικογένειά του ο Στέλιος έκανε από μικρός διάφορες δουλειές, ώσπου τελικά βρέθηκε να εργάζεται, σε ηλικία 22 ετών, στην οικία ενός βρετανού γιατρού, του δρος Ρέτζιναλτ Τσέβερτον.

Ο βρετανός γιατρός, αθλητής και ο ίδιος στα νιάτα του, πρόσφερε πολύ σημαντική βοήθεια στο νεαρό Κύπριο, καθώς τον βοήθησε να μάθει να μάθει αγγλικά και τον προέτρεψε να αρχίσει το τρέξιμο, αποτελώντας μάλιστα και τον πρώτο προπονητή του.

Τα πρώτα του βήματα

Το ταλέντο του Κυριακίδη έλαμψε πρώτη φορά στους Παγκύπριους Αγώνες Στίβου του 1932, όταν αυτός κατάφερε να θριαμβεύσει στις μεγάλες αποστάσεις.

Ακολούθησε η συμμετοχή του στους εθνικούς αγώνες της Ελλάδας, όπου κατέλαβε την πρώτη θέση στο αγώνισμα του μαραθωνίου και τη δεύτερη στην απόσταση των 10 χιλιομέτρων.

Καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του Κυριακίδη ως αθλητή υψηλών επιδόσεων διαδραμάτισε ο ούγγρος προπονητής Ότο Σίμιτσεκ, ο οποίος υπήρξε πραγματικός αναμορφωτής του ελληνικού αθλητισμού.

Στο πλαίσιο των προπονήσεων της εθνικής ομάδας στίβου, ο ελληνολάτρης και βαθύς γνώστης του αθλητισμού Σίμιτσεκ συνεργάστηκε στενά με τον Κυριακίδη, τον οποίον εκτιμούσε ως αθλητή και ως άνθρωπο.

Ο Κυριακίδης έλαβε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936 (στο αγώνισμα του μαραθωνίου), σημείωσε αμέτρητες επιτυχίες σε ελληνικούς και βαλκανικούς αγώνες, ενώ κατάφερε να καταρρίψει το πανελλήνιο ρεκόρ του Σπύρου Λούη στο μαραθώνιο.

Η πρώτη συμμετοχή στο μαραθώνιο της Βοστώνης

Το 1938 ο Κυριακίδης μετέβη διά θαλάσσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να λάβει μέρος στον περίφημο διεθνή μαραθώνιο της Βοστώνης.

Η πρώτη αυτή συμμετοχή του δε στέφθηκε από επιτυχία, καθώς ο Κυριακίδης αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον αγώνα εξαιτίας των προβλημάτων που δημιούργησαν στα πόδια του τα καινούρια παπούτσια που φορούσε και ήταν δώρο των ομογενών προς εκείνον.

Πριν αναχωρήσει όμως από τις ΗΠΑ, δήλωσε σε εφημερίδα της Βοστώνης ότι μια μέρα θα επέστρεφε και θα νικούσε.

Τα χρόνια της Κατοχής

Στα χρόνια της Κατοχής ο Κυριακίδης νυμφεύτηκε τη σύντροφό του Ιφιγένεια, με την οποία έμελλε να αποκτήσει τρία παιδιά.

Λόγω της αθλητικής του ιδιότητας και της συμμετοχής του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου, ο Κυριακίδης δεν κινούσε τις υποψίες των γερμανών κατακτητών, γεγονός που του επέτρεψε να αναπτύξει αντιστασιακή δράση σε συνεργασία με το φίλο του και συναθλητή του Γρηγόρη Λαμπράκη, αλλά και να μετατρέψει το υπόγειο του σπιτιού του σε καταφύγιο για άνδρες των Συμμάχων που είχαν ως τελικό προορισμό τους την Αίγυπτο.

Η νίκη στο μαραθώνιο της Βοστώνης

Το 1946 ο Κυριακίδης αποφάσισε να τηρήσει την υπόσχεσή του και να τρέξει και πάλι στο μαραθώνιο της Βοστώνης.

Μάλιστα, για να μπορέσει να εξασφαλίσει το αεροπορικό εισιτήριο για τη Βοστώνη αναγκάστηκε να πουλήσει ορισμένα από τα υπάρχοντά του.

Η δεύτερη αυτή συμμετοχή, στις 20 Απριλίου 1946, απέβη θριαμβευτική για το σπουδαίο κύπριο μαραθωνοδρόμο, ο οποίος, αν και ήταν υποσιτισμένος και αδύναμος, κατάφερε να σημειώσει μια εκπληκτική επίδοση και να περάσει πρώτος τη γραμμή του τερματισμού φωνάζοντας «Για την Ελλάδα!»

Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από τον αγώνα ο Κυριακίδης είχε δηλώσει πως είχε έλθει να τρέξει για λογαριασμό επτά εκατομμυρίων πεινασμένων Ελλήνων.

Με νωπές τις δάφνες της μεγάλης νίκης του, ο Κυριακίδης παρέμεινε στις ΗΠΑ, προκειμένου να ζητήσει από εύπορους Αμερικανούς και τα μέλη της ελληνικής ομογένειας να βοηθήσουν τους χειμαζόμενους συμπατριώτες του.

Η υποδοχή που επιφύλαξαν οι Αθηναίοι στον Κυριακίδη, όταν αυτός επέστρεψε στην πατρίδα, στις 23 Μαΐου 1946, ήταν ανεπανάληπτη.

Τα χρόνια μετά το θρίαμβο της Βοστώνης

Στα κατοπινά χρόνια, ο Κυριακίδης έλαβε μέρος στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου του Όσλο (1946), καθώς και στους πρώτους μεταπολεμικούς Ολυμπιακούς Αγώνες, που έγιναν στο Λονδίνο το 1948.

Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση ο Κυριακίδης αφοσιώθηκε στον αθλητισμό ως προπονητής και διοικητικός παράγοντας (υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Αθλητικού Ομίλου Φιλοθέης).

Ο Στέλιος Κυριακίδης απεβίωσε στην Αθήνα στις 10 Δεκεμβρίου 1987, σε ηλικία 77 ετών.