Οι ηλικιωμένοι δεν είναι βάρος. Είναι ευθύνη!

Οι αυξημένοι δείκτες γήρανσης στην ελληνική κοινωνία και πανευρωπαϊκά δεν αφήνει περιθώρια στις τοπικές διοικήσεις για δεύτερες σκέψεις. Πρέπει να αποτελεί άμεση προτεραιότητα τους η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών διαβίωσης των ηλικιωμένων ανθρώπων. Όλες οι πολιτικές των δημάρχων οφείλουν να συμπεριλαμβάνουν δράσεις μετατροπής των περιοχών τους σε φιλικότερες προς τις γηραιότερες ομάδες πληθυσμού κάτι που δυστυχώς σπάνια βλέπουμε στην ελληνική επικράτεια.

Παρόλες τις δημογραφικές αλλαγές οι περισσότεροι αιρετοί της χώρας λειτουργούν σύμφωνα με το παρελθόν αρνούμενοι να χαράξουν στρατηγικές με γνώμονα την γήρανση του πληθυσμού. Ως εκ τούτου σπάνια συναντάμε πρόβλεψη σε προγράμματα δημάρχων που να αφορούν τους ηλικιωμένους συμπολίτες μας. Οι άνθρωποι αυτοί μαζί με τους ΑΜΕΑ αντιμετωπίζονται είτε ως «βάρος» είτε ως ψήφοι σε κάθε προεκλογική εκστρατεία. Και όμως αυτός ο κόσμος δεν ζει σε «Σιλό» αλλά συνειδητοποιεί καθημερινά πως η ελληνική κοινωνία τους έχει αποβάλλει στο μεγαλύτερο ποσοστό της. Η δημιουργία ΚΑΠΗ και κάποιες εκδηλώσεις και εκδρομές είναι απλά στάχτη στα μάτια της ευκολόπιστης κοινωνίας που έχει μάθει να δέχεται το τίποτα σαν τα πάντα. Προσέξτε όταν τα ΚΑΠΗ δημιουργήθηκαν έγιναν πανευρωπαϊκό σημείο αναφοράς αφού δεν υπήρχαν σε άλλη χώρα της Ευρώπης.

Η πρόθεση ήταν σαφώς καλή όμως με την πάροδο των χρόνων υπήρξε απαξίωση. Σταμάτησαν προγράμματα όπου σχολεία πήγαιναν και διδάσκονταν από τους ηλικιωμένους μεθόδους χειροτεχνίας για παράδειγμα που απαντώνται σε διάφορες περιοχές της χώρας πολλά χρόνια πίσω. Ζωντανή και πρακτική εξιστόρηση της ελληνικής παράδοσης δηλαδή συντελούνταν στους χώρους ΚΑΠΗ. Όμως το να απομονώνονται οι ηλικιωμένοι σε ένα ΚΑΠΗ αν για εσάς αυτό αποτελεί πρόοδος για εμένα προσωπικά αποτελεί… μεσαίωνα. Μήπως οι άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας αδυνατούν να προσφέρουν στη κοινωνία τους αιώνες εμπειρίας που έχουν; Δεν αδυνατούν εκείνοι απλά δεν τους δίνεται μια ευκαιρία.

Αν το ζητούμενο είναι η υγιής γήρανση του πληθυσμού τότε αυτό δεν επιτυγχάνεται στην ελληνική κοινωνία. Για να επιτευχθεί απαιτείται μια  δραστήρια ηλικιακή γήρανση με στρατηγικές που θα αποσκοπούν στη συμμετοχή των γηραιότερων στην κοινωνία με ενεργό ρόλο. Η χώρα μας είναι ουραγός πάντως στις ευκαιρίες που δίδονται σε άτομα της τρίτης ηλικίας. Μεγάλη ευθύνη για την κατάσταση έχουν οι περισσότερες αιρετές τοπικές διοικήσεις που δεν έχουν εκπονήσει σχέδια προς αυτή την κατεύθυνση. Οι δήμοι έχουν νομικά πρόσωπα, όπου οι γηραιότεροι θα μπορούσαν να έχουν συμβουλευτικό ρόλο.

Οι δήμοι έχουν επιτροπές όπου και πάλι υπάρχει χώρος για την άποψη των εμπειροτέρων συμπολιτών τους. Οι δήμοι θα μπορούσαν να αναθέτουν ρόλους στους ηλικιωμένους όπως η δημιουργία εθελοντικών ομάδων με σκοπό την κοινωνική προσφορά. Οι δημοτικές αρχές πρέπει να ενθαρρύνουν όχι την ιδρυματοποίηση των ηλικιωμένων αλλά την συμμετοχή τους. Προσωπικά δεν γνωρίζω ένα δήμαρχο που έχει ζητήσει από ηλικιωμένους δημότες του να επισκεφτούν ένα παιδικό σταθμό, ένα νηπιαγωγείο και να παραδώσουν μαθήματα χειροτεχνίας, ζωγραφικής, αφήγησης παραμυθιού αναβίωσης εθίμων και παιχνιδιών και τόσα άλλα.

Αγαπητοί δήμαρχοι καλές οι δημόσιες σχέσεις με τα ΚΑΠΗ και οι επισκέψεις αλλά αυτό δεν αρκεί. Όπως επιβραβεύσαμε τις δημοτικές αρχές για την φροντίδα των ηλικιωμένων τις δύσκολες μέρες τις καραντίνας που χωρίς την μέριμνα αυτή σήμερα θα κλαίγαμε για τις απώλειες, έτσι θέλουμε να μας δώσετε την αφορμή να το ξανακάνουμε αν φροντίσετε και για τις υπόλοιπες ανάγκες της τρίτης ηλικίας.

Ευκαιρία δοθείσας θα συνεχίσω με τις επισημάνσεις προς τους αιρετούς πως οι πόλεις σας είναι γεμάτες κινητές και ακίνητες παγίδες για τους ηλικιωμένους και το αυτί σας είτε δεν ιδρώνει για αυτό είτε δεν έχετε τις δυνατότητες να πράξετε διαφορετικά. Για τους ΑΜΕΑ δε, είναι σαν βίντεο game με κανονάκια που συνήθως στη πρώτη πίστα χάνονται. Πεζοδρόμια: ελάχιστου πλάτους, γλιστερά, με δέντρα στη μέση και κάθε είδος δίτροχο πάνω. Φτιάξτε τα χθες. Δημοτική συγκοινωνία: κάνετε πιο συχνά τα δρομολόγια της. Σημεία συνάντησης ηλικιωμένων: προσέξτε όχι καταστήματα που χρειάζεται να υπάρχει κατανάλωση.

Που έχετε φτιάξει σημεία να παίζουν σκάκι, επιτραπέζια και άλλα και δεν τα έχουμε δει; Που είναι οι δημοτικοί λαχανόκηποι σας όπου οι ηλικιωμένοι εθελοντικά θα καλλιεργούνε διάφορα προϊόντα; Που είναι τα αποχωρητήρια τα δημόσια όπου η πρόσβαση θα γίνεται με κάρτα δημότη; Οι ανάγκες των ηλικιωμένων αυξάνονται και χρειάζονται τα αποχωρητήρια σε κοντινές αποστάσεις. Για άθληση και πολιτισμό απαιτούνται οργανωμένα προγράμματα, συγκρότηση ομάδων γυμναστικής και τέχνης. Κάντε το. Που είναι οι εκθέσεις με δημιουργήματα των ηλικιωμένων ανθρώπων; Για ποιο λόγο δεν παραδίδουν μαθήματα μαγειρικής σε συνδημότες τους σε τακτική βάση; Οι νέες τεχνολογίες που σε κάποιους δήμους διδάσκονται στους ηλικιωμένους είναι μια καλή κίνηση. Όμως αυτοί οι άνθρωποι να κοινωνικοποιηθούν κυρίως επιθυμούν και να αισθανθούνε παραγωγικοί.

Οι ηλικιωμένοι έχουν προβλήματα υγείας. Μειωμένη όραση σημαίνει ανάγκη καλά φωτιζόμενων σημείων, έξυπνες διαβάσεις με ηχητική και φωτεινή ειδοποίηση. Η βραδύτητα στη κίνηση απαιτεί οι σηματοδότες για πεζούς να διαρκούν περισσότερο χρόνο. Η δυσκολία στη κίνηση σημαίνει πως πρέπει να αυξηθούν οι ισόπεδες διαβάσεις. Σε σημεία με μεγάλη υψομετρική διαφορά ας κατασκευαστούν κυλιόμενες σκάλες. Μπορούμε να αναφέρουμε πολλά παραδείγματα. Εξίσου σημαντική όμως είναι και η εκπαίδευση από το σχολείο για τον σεβασμό στη τρίτη ηλικία. Κλείνοντας απλά να υπενθυμίσουμε πως οι γηραιότεροι συμπολίτες μας δικαιούνται να ζούνε αξιοπρεπώς αφού χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχαμε βιολογικά ούτε εμείς.