Τίρυνθα : Μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας

Σε μικρή απόσταση από την πόλη του Ναυπλίου, στο 8ο χιλιόμετρο της διαδρομής από την πανέμορφη πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδας προς το Άργος, βρίσκεται ένας φημισμένος αρχαιολογικός χώρος, η ακρόπολη της Τίρυνθας, που συγκαταλέγεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Η αρχαιότερη εγκατάσταση στο χαμηλό λόφο πάνω στον οποίον είναι χτισμένη η ακρόπολη της Τίρυνθας ανάγεται στους Νεολιθικούς Χρόνους. Από τα οικιστικά σύνολα που συγκροτήθηκαν κατά τους Προϊστορικούς Χρόνους ξεχωρίζουν οι οικισμοί της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού και της Ύστερης Εποχής του Χαλκού (Μυκηναϊκής Περιόδου).

Κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού ο λόφος της Τίρυνθας οχυρώθηκε σταδιακά με κυκλώπεια τείχη (τρεις κύριες οικοδομικές φάσεις, με οικοδομικό υλικό τον κόκκινο και τον γκρίζο ασβεστόλιθο της περιοχής), που περιλαμβάνουν την Άνω, τη Μέση και την Κάτω Ακρόπολη.

Εντός των τειχών βρίσκονται το ανακτορικό συγκρότημα, λατρευτικοί χώροι, αποθήκες, εργαστήρια, οικίες και κυκλώπειες σήραγγες. Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει στο Δυτικό Προμαχώνα, που αποτελεί ένα εξαίρετο επίτευγμα της μυκηναϊκής αρχιτεκτονικής.

Στο β’ μισό του 13ου αιώνα π.Χ., μετά την ολοκλήρωση των οχυρωματικών έργων, σημειώθηκε ιδιαίτερα μεγάλη οικοδομική δραστηριότητα στο λόφο της Τίρυνθας, που κατέστρεψε με τις επεμβάσεις της τα λείψανα προγενέστερων περιόδων.

Μετά την καταστροφή των οικοδομημάτων στα τέλη του 13ου αιώνα π.Χ. (κατά πάσαν πιθανότητα από σεισμό, που συνοδεύτηκε από πυρκαγιά) η ακρόπολη της Τίρυνθας χρησιμοποιήθηκε κυρίως ως χώρος λατρείας.

Ο χώρος της ακρόπολης ήταν έρημος κατά την επίσκεψη του περιηγητή Παυσανία, το 2ο αιώνα μ.Χ. Κατά τους Βυζαντινούς Χρόνους ιδρύθηκε στην Άνω Ακρόπολη ένας κοιμητηριακός ναός, καθώς και ένας μικρός οικισμός δυτικά της ακρόπολης. Η κατάληψη του Άργους από τους Τούρκους, το 1379, σηματοδότησε τη διακοπή της κατοίκησης στην ακρόπολη της Τίρυνθας.

Ανασκαφικές έρευνες στον αρχαιολογικό χώρο της Τίρυνθας έχουν διενεργήσει, από το 1876 έως σήμερα, το  Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, η Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία και η τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων.

Σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου από την ακρόπολη της Τίρυνθας, στους πρόποδες του λόφου του Προφήτη Ηλία, σώζεται θολωτός μυκηναϊκός τάφος.

Στην ευρύτερη περιοχή της Τίρυνθας η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει στο φως ένα φράγμα του 13ου αιώνα π.Χ., αντιπροσωπευτικό δείγμα του μυκηναϊκού πολιτισμού και ένα από τα παλαιότερα τεχνικά έργα στον ελλαδικό χώρο.