Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι οι ασθενείς της Covid-19 συχνά εμφανίζουν νευρολογικά προβλήματα όπως θόλωση της συνείδησης και διαταραχές της μνήμης. Τώρα, μια νέα αμερικανική μελέτη αποκαλύπτει ότι τα προβλήματα αυτά ίσως οφείλονται σε μια κύρια πρωτεΐνη του κοροναϊού που περνάει από την κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο.

Η πρωτεΐνη-ακίδα του SARS-CoV-2, γνωστή και ως S1, συνδέεται στα ανθρώπινα κύτταρα και επιτρέπει την είσοδο του ιού στο εσωτερικό τους. Σύμφωνα με τη νέα δημοσίευση στην επιθεώρηση Nature Neuroscience, όταν η S1 χορηγήθηκε ενδοφλέβια σε ποντίκια κατάφερε να περάσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, ένα φυσικό εμπόδιο που κανονικά αποτρέπει την είσοδο παθογόντων παραγόντων στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Φλεγμονή

Η μελέτη δεν εξέτασε άμεσα τις πιθανές συνέπειες για τους ασθενείς, ούτε το εάν ο ίδιος ο ιός περνάει ολόκληρος τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.

Ωστόσο οι ερευνητές υποψιάζονται ότι η πρωτεΐνη αναγκάζει τον εγκέφαλο να εκκρίνει κυτοκίνες, ουσίες που ευθύνονται για φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Οι κυτοκίνες συμμετέχουν στην άμυνα του οργανισμού, ενίοτε όμως οδηγούν σε υπερβολικές αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρότερες βλάβες από ό,τι η ίδια η λοίμωξη.

«Η πρωτεΐνη S1 πιθανώς προκαλεί την απελευθέρωση κυτοκινών και προϊόντων φλεγμονής» λέει ο Ουίλιαμ Μπανκς, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον.

Ο Μπανκς συμμετείχε σε μελέτες που αποκάλυψαν ότι ο HIV περνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και προκαλεί γνωσιακά προβλήματα στους φορείς. Μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, όλη η ομάδα του άφησε τις προηγούμενες εργασίες κατά μέρος για να εξετάσει αν το ίδιο συμβαίνει και με τον SARS-CoV-2.

Ο ερευνητής και οι συνεργάτες του εκτιμούν ότι η πρωτεΐνη-ακίδα του κοροναϊού είναι παρόμοια με την πρωτεΐνη gp120 του HIV, η οποία έχει διαπιστωθεί ότι επίσης φτάνει στον εγκέφαλο. Και οι δύο είναι γλυκοπρωτεΐνες, πρωτεΐνες καλυμμένες με μόρια σακχάρου, και συμμετέχουν στην είσοδο των ιών στα κύτταρα.

Τα νέα ευρήματα «Ήταν σαν déjà vu» σχολιάζει ο Μπανκς σε ανακοίνωση του πανεπιστημίου.

Η μελέτη, λέει, ίσως βοηθήσει να εξηγηθούν ορισμένες επιπλοκές της Covid-19.

Επίμονες παρενέργειες

«Όταν πάσχεις από Covid-19 δυσκολεύεσαι να αναπνεύσεις επειδή υπάρχει λοίμωξη των πνευμόνων. Υπάρχει όμως η πρόσθετη εξήγηση ότι ο ιός εισέρχεται στα αναπνευστικά κέντρα του εγκεφάλου και προκαλεί προβλήματα και εκεί»,

Στα πειράματα της μελέτης διαπιστώθηκε ότι η S1 μεταφέρεται ταχύτερα στους νεφρούς και τους οσφρητικούς λοβούς των αρσενικών ποντικών, κάτι που ενδεχομένως εξηγεί γιατί οι άνδρες κινδυνεύουν περισσότερο από σοβαρή Covid-19.

Η μελέτη δεν αρκεί βέβαια για να αποδείξει ότι η πρωτεΐνη ακίδα ή ο ίδιος ο ιός περνούν τον ανθρώπινο εγκεφαλικό φραγμό, εγείρει όμως ανησυχία για μια πιθανή σοβαρή παρενέργεια της λοίμωξης.

«Δεν θέλεις να τα βάλεις με αυτόν τον ιό» λέει ο Μπανκς ως προειδοποίηση σε όσους δεν παίρνουν στα σοβαρά την πανδημία. «Πολλές από τις συνέπειες του ιού μπορεί να επιδεινώνονται ή να προκαλούνται από την είσοδο του ιού στον εγκέφαλο».

»Οι συνέπειες αυτές μπορεί να διαρκούν για πολύ καιρό» κατέληξε.

Headlines