DW : Οι Γερμανοί δεν ξέρουν για τα εγκλήματα των Ναζί στην Ελλάδα

Υπαίθρια έκθεση για τα ελληνικά μαρτυρικά χωριά στήθηκε εν μέσω πανδημίας στο Μύνστερ. «Ιστορικός περίπατος» κατατοπίζει τους περιπλανώμενους επισκέπτες για άγνωστες πτυχές της γερμανικής κατοχής.

Σημαδεύουν οι αποζημιώσεις…

Το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων σημαδεύει μέχρι και σήμερα τις ελληνογερμανικές σχέσεις, επαναφέροντας συχνά τις σκοτεινές μνήμες της γερμανικής κατοχής, των μαζικών εκτελέσεων και του Ολοκαυτώματος.

«Αντίθετα με αυτό που πιστεύουν πολλοί Ελληνες, μόνο λίγοι στη Γερμανία και την Ευρώπη γνωρίζουν για τα μαρτυρικά χωριά και τις μαρτυρικές πόλεις της Ελλάδας. Οι σφαγές και οι εκτελέσεις αμάχων, ο εκτοπισμός και η εξόντωση των ελλήνων Εβραίων, παραμένουν άγνωστα», υπογραμμίζει ο Μπάμπης Χ. Καρπουχτσής, υποψήφιος διδάκτορας πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Ιένας.

Υπαίθρια έκθεση με τον τίτλο «Γερμανικά εγκλήματα στην Ελλάδα», στον προαύλιο χώρο της Βίλας τεν Χόμπελ στο Μύνστερ, ρίχνει φως στις σκοτεινές αυτές σελίδες της ιστορίας και τους ελληνικούς τόπους μνήμης.

Η βίλα του τσιμεντοβιομήχανου Ρούντολφ τεν Χόμπελ είχε μετατραπεί από τους ναζί σε αρχηγείο της αστυνομίας και σήμερα είναι ιστορικό κέντρο αφιερωμένο στα θύματα του εθνικοσοσιαλισμού.

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η ιστορική μνήμη

Η έκθεση θα παραμείνει στον προαύλιο χώρο της Βίλας τεν Χόμπελ μέχρι τον Φεβρουάριο

Στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας υπάρχουν συνολικά 29 οργανισμοί που ασχολούνται με τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης.

Αυτοί εργάζονται υπό την επιστημονική αιγίδα της «Ομάδας εργασίας Μνημείων και Τόπων Μνήμης του Εθνικοσοσιαλισμού στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία», η οποία συστεγάζεται με το ιστορικό ίδρυμα Βίλα τεν Χόμπελ στο Μύνστερ.

Η ιδέα της έκθεσης προέκυψε τον Σεπτέμβριο του 2019 στο πλαίσιο προγράμματος ανταλλαγής γερμανών ιστορικών και ερευνητών, που ασχολούνται με τα εγκλήματα του Εθνικοσοσιαλισμού.

Τα «ιστορικά χνάρια»

Επικεφαλής της ομάδας και του ταξιδιού ήταν ο Αλφονς Κένκμαν, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Στο ταξίδι συμμετείχαν επίσης ο Πέτερ Ρέμερ και ο Κρίστοφ Σπίκερ, διευθυντής της Βίλας τεν Χόμπελ.

«Τέτοια προγράμματα ανταλλαγής προσανατολίζονται κυρίως από γερμανικής πλευράς σε χώρες όπως η Πολωνία και το Ισραήλ. Παρόλα αυτά, καθώς η Γερμανία είναι πολυπολιτισμική κοινωνία και στην περιοχή εδώ μένουν πολλοί Ελληνες, αποφασίσαμε αυτήν τη φορά να ακολουθήσουμε τα “ιστορικά χνάρια” στην Ελλάδα» αναφέρει ο επιστημονικός συνεργάτης, Πέτερ Ρέμερ.

Λόγω των μέτρων κατά της εξάπλωσης της πανδημίας, οι διοργανωτές της έκθεσης έπρεπε να αναζητήσουν διαφορετική μορφή από εκείνη που είχαν αρχικά προγραμματίσει για να τιμήσουν τη μνήμη των θυμάτων.

Μέσα από αφίσες, που κρέμασαν στον προαύλιο χώρο του ιστορικού κέντρου, κάνουν αναδρομή στο ταξίδι τους στην Ελλάδα, με ειδικές αναφορές στους τόπους μνήμης που επισκέφτηκαν και τα εγκλήματα των ναζί που διαπράχθηκαν.

Το Gallery Walk, όπως ονόμασαν το πρότζεκτ, παραμένει έτσι προσβάσιμο στους επισκέπτες παρά τα αυστηρά μέτρα κατά της πανδημίας.

Από την Κάνδανο μέχρι τον Χορτιάτη

Η Βίλα τεν Χόμπελ στο Μύνστερ

Μέσα σε μία εβδομάδα επισκέφτηκαν μαρτυρικά χωριά, πόλεις και τόπους μνήμης ξεκινώντας από την Κάνδανο, για να φτάσουν μέχρι το στρατόπεδο Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη και τον Χορτιάτη, καλύπτοντας έτσι όλο το εύρος της ιστορικής μνήμης – από τις εβραϊκές κοινότητες σε Λάρισα και Θεσσαλονίκη, τις καταστροφές χωριών και τις μαζικές εκτελέσεις μέχρι τη διπλή ιστορία του στρατοπέδου της Καισαριανής.

«Τεράστια ντροπή»

«Κάποιες στιγμές κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, έχοντας διαβάσει ήδη αρκετά για το ζήτημα, θεωρούσα απίστευτα ντροπιαστικό το πόσο μικρές ήταν οι αποζημιώσεις που πλήρωσε το γερμανικό κράτος στους Ελληνες τη δεκαετία του ’50 – Αναλογιζόμενος μάλιστα παράλληλα ότι μέρος αυτών των αποζημιώσεων ήταν και η αγορά ελληνικού καπνού…

»Οταν επισκεφτήκαμε τα μαρτυρικά χωριά και τις περιοχές όπου οι κάτοικοι εκτελέστηκαν μαζικά, τότε ένιωσα τεράστια ντροπή για την ύβρη των Γερμανών της δεκαετίας του ‘50», αναφέρει ο καθηγητής, Αλφονς Κένκμαν.

Το μνημείο Ολοκαυτώματος στην πλατεία Ελευθερίας, Θεσσαλονίκη

Αν και η ανταπόδοση της επίσκεψης από ελληνικής πλευράς δεν έγινε εφικτό να γίνει φέτος λόγω της πανδημίας, έχει ήδη προγραμματιστεί για του χρόνου.

Ετσι, σύμφωνα με τον καθηγητή Κένκμαν, με αυτήν την πρωτοβουλία δημιουργήθηκε νέος δίαυλος επικοινωνίας με την Ελλάδα. Μάλιστα, αναφερόμενος στις αδελφοποιημένες πόλεις Λειψία και Θεσσαλονίκη υπογράμμισε πως και ως καθηγητής στο εκεί πανεπιστήμιο θα προωθήσει τις ανταλλαγές «κυρίως όσον αφορά το στρατόπεδο συγκέντρωσης Παύλος Μελάς στη Θεσσαλονίκη. Το θέμα προσφέρει δυνατότητες για ενδιαφέροντα προγράμματα, τα οποία μπορούν να συνδέσουν τις δύο αδελφοποιημένες πόλεις μεταξύ τους».

Και σε άλλες πόλεις

Αλλωστε, όπως υπογραμμίζει και ο κ. Καρπουχτσής, «Ο διάλογος και οι επισκέψεις κοινωνίας των πολιτών και ερευνητών συμβάλλουν στην ανάδειξη της ιστορίας και την ενδυνάμωση της δημοκρατίας σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».

Η έκθεση θα παραμείνει στον εξωτερικό χώρο της Βίλας τεν Χόμπελ μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου 2021. Στη συνέχεια θα ταξιδέψει και σε άλλες γερμανικές πόλεις – εφόσον τα μέτρα κατά της πανδημίας το επιτρέπουν…

Πηγή: Deutche Welle